กองบวช คืออะไร ?
กองบวช หมายถึงเครื่องอัฐบริขาร หรือเครื่องบวชพระ เป็นสิ่งจำเป็นที่สำคัญที่บุคคลผู้บวชเป็นพระภิกษุแล้วจะต้องมีไว้ใช้ มีทั้งหมด ๘ อย่าง ได้แก่ บาตร จีวร สบง สังฆาฏิ ผ้าประคดเอว หม้อกรองน้ำ กล่องเข็มพร้อมด้วยด้าย มีดโกน และหินลับมีด ในวันที่จะบวชเป็นพระภิกษุนั้น พระอุปัชฌาย์หรือพระอาจารย์ผู้เป็นธุระในการบวชต้องตรวจดูว่ามีเครื่องอัฐบริขารครบถ้วนหรือไม่
กองบวช หรือกองอัฐบริขาร จะถูกจัดเตรียมโดยผู้จะอุปสมบท หรือญาติมิตรเป็นผู้จัดเตรียมให้ หรือ (แต่ถ้าไม่มีเจ้าภาพ ผู้ที่จะอุปสมบทไม่สามารถแสวงหาอัฐบริขารด้วยตนเอง หรือผู้จะบวชเป็นศิษย์ใกล้ชิด อาศัยอยู่ในวัดอยู่แล้ว เป็นคนของวัดอยู่แล้ว พระอุปัชฌาย์ พระอาจารย์ จะเป็นผู้ตระเตรียมให้ก็ได้ แต่ก็ไม่ใช่หน้าที่ของท่านโดยตรง)
กองบวช นอกจากจะมีเครื่องอัฐบริขารดังกล่าวแล้ว ยังนิยมนำสิ่งของเครื่องใช้อย่างอื่นเข้าเป็นบริวารกองบวชอีกด้วย เป็นต้นว่า เสื่อ สาด อาสนะ ร่ม รองเท้า เต้า กระโถน เตียง ตั่ง มุ้ง ไฟฉาย ยารักษาโรค
กองบวช กับ กองบุญ ต่างกันอย่างไร ?
กองบวช กับ กองบุญ เป็นคำที่นิยมพูดกันในภาษาท้องถิ่นอีสาน อาจจะสรุปความหมายสั้น ๆ ได้ดังนี้ กองบวช หรือ เครื่องบวช ก็คือเครื่องอัฐบริขารรวมถึงบริวารด้วยเพื่อเตรียมในงานอุปสมบท หมายความว่า ถ้ามีกองบวชต้องมีงานบวชพระ จึงเรียกว่ากองบวช
ส่วนกองบุญ ในความหมายของภาษาอีสาน คือสิ่งของเครื่องใช้ต่าง ๆ ที่ถูกจัดเตรียมไว้ เพื่อนำไปถวายพระ หรือนิมนต์พระมารับที่บ้าน ในงานทำบุญอุทิศให้กับผู้ล่วงลับไป ซึ่งนอกจากมีเครื่องอัฐบริขารแล้ว ยังนิยมนำสิ่งของเครื่องใช้ที่ญาติทั้งหลายประสงค์จะอุทิศให้กับผู้ล่วงลับด้วย
คำถวายกองบวช
อิมานิ มะยัง ภันเต อัฏฐะ ปะริกขาระวัตถูนิ สะปะริวารานิ ภิกขุสังฆัสสะ โอโณชะยามะ สาธุ โน ภันเต ภิกขุสังโฆ อิมานิ อัฏฐะ ปะริกขาระวัตถูนิ สะปะริวารานิ ปะฏิคคัณหาตุ อัมหากัญเจวะ มาตาปิตุอาทีนัญจะ ปิยะชะนานัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ ฯ
ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขอน้อมถวาย เครื่องอัฏฐบริขาร พร้อมกับของบริวารทั้งหลายเหล่านี้ แก่พระภิกษุสงฆ์ ขอพระภิกษุสงฆ์ จงรับเครื่องอัฏฐบริขาร พร้อมกับของบริวารทั้งหลายเหล่านี้ ของข้าพเจ้าทั้งหลาย เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุข แก่ข้าพเจ้าทั้งหลายด้วย แก่ปิยชนทั้งหลายมีมารดาบิดาเป็นต้นด้วย ตลอดกาลนานเทอญ
อานิสงส์ของการถวายกองบวช
การถวายกองบวช หรือ ถวายเครื่องอัฐบริขาร เป็นการถวายสิ่งของเครื่องบวชเพื่อให้บุคคลนำไปบวชเป็นพระภิกษุ หมายความว่า หากไม่มีกองบวชหรือเครื่องอัฐบริขารก็ไม่สามารถบวชเป็นพระได้ กองบวชหรือเครื่องอัฐบริขารจึงมีความสำคัญเป็นอย่างมาก ทำบุคคลให้กลายเป็นพระภิกษุตามพระธรรมวินัยในพระพุทธศาสนา (แต่ไม่ได้หมายความว่ามีเครื่องอัฐบริขาร หรือจีวรนุ่งห่มแล้วเป็นพระได้ทันที ต้องผ่านกรรมวิธีตามพระวินัยบัญญัติไว้)
อานิสงส์ของการถวายกองบวช หรือเครื่องอัฐบริขารนั้น เชื่อว่ามีอานิสงส์มากหลาย เพราะเป็นการต่ออายุพระพุทธศาสนาอย่างหนึ่ง เป็นการส่งเสริมสนับสนุนให้มีศาสนทายาทสืบทอดอายุพระพุทธศาสนาต่อไป แต่อย่างไรก็ตามศาสนาไม่ได้อยู่ได้เพราะเหตุแห่งการบวชอย่างเดียว แต่อยู่ได้เพราะพุทธบริษัททั้งคฤหัสถ์และบรรพชิตตั้งมั่นอยู่ในธรรม (ไม่ใช่เฉพาะพระ คฤหัสถ์ หรือ อุบาสก อุบาสิกา ก็ต้องตั้งมั่นในธรรมด้วย)
อ่านเพิ่มเติม อานิสงส์ของการถวายอัฐบริขาร