ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักเหตุเกิดแห่งบุญ หรือช่องทางในการบำเพ็ญบุญในทางพระพุทธศาสนาเสียก่อนว่า บุญสามารถเกิดได้กี่ทาง โดยวิธีไหนบ้าง
บุญกิริยาวัตถุ 10 (ที่ตั้งแห่งการทำบุญ, ทางทำความดี — bases of meritorious action)
1. ทานมัย (ทำบุญด้วยการให้ปันสิ่งของ — meritorious action consisting in generosity; merit acquired by giving)
2. สีลมัย (ทำบุญด้วยการรักษาศีลหรือประพฤติดี — by observing the precepts or moral behavior)
3. ภาวนามัย (ทำบุญด้วยการเจริญภาวนาคือฝึกอบรมจิตใจ — by mental development)
4. อปจายนมัย (ทำบุญด้วยการประพฤติอ่อนน้อม — by humility or reverence)
5. เวยยาวัจจมัย (ทำบุญด้วยการช่วยขวนขวายรับใช้ — by rendering services)
6. ปัตติทานมัย (ทำบุญด้วยการเฉลี่ยส่วนแห่งความดีให้แก่ผู้อื่น — by sharing or giving out merit)
7. ปัตตานุโมทนามัย (ทำบุญด้วยการยินดีในความดีของผู้อื่น — by rejoicing in others’ merit)
8. ธัมมัสสวนมัย (ทำบุญด้วยการฟังธรรมศึกษาหาความรู้ — by listening to the Doctrine or right teaching)
9. ธัมมเทสนามัย (ทำบุญด้วยการสั่งสอนธรรมให้ความรู้ — by teaching the Doctrine or showing truth)
10. ทิฏฐุชุกัมม์ (ทำบุญด้วยการทำความเห็นให้ตรง — by straightening one’s views or forming correct views)
ที่มา : พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม
ในบุญกิริยาวัตถุ 10 นี้ สรุปย่อเป็น 3 ดังนี้
- ทานมัย ปัตติทานมัย ปัตตานุโมทนามัย ทิฏฐุชุกัมม์ จัดเข้าใน ทาน
- สีลมัย อปจายนมัย เวยยาวัจจมัย ทิฏฐุชุกัมม์ จัดเข้าใน ศีล
- ภาวนามัย ธัมมัสสวนมัย ธัมมเทสนามัย ทิฏฐุชุกัมม์ จัดเข้าใน ภาวนา
จะเห็นได้ว่า การทำบุญในทางพระพุทธศาสนานั้น ง่ายมาก อยู่ที่ไหนก็ทำได้ แม้จะกล่าวว่าเป็นการทำบุญในทางพระพุทธศาสนา แต่วิธีการทำบุญนั้นกว้างมาก บางทีแค่ทำความเห็นให้ถูกต้องตามทำนองคลองทำ ก็จัดว่าเป็นบุญในระดับหนึ่งแล้ว
อยู่ต่างประเทศ ทำบุญวันเกิดอย่างไร
มาเข้าสู่คำถามว่า อยู่ต่างประเทศ ทำบุญวันเกิดอย่างไร ?
- ท่านสามารถเดินทางไปทำบุญที่วัดในต่างประเทศที่อยู่ใกล้บ้านท่านได้ (แต่อาจจะใช้เวลาเดินทางหลายชั่วโมง) หรือมิเช่นนั้นก็สามารถส่งเช็คไปบุญที่วัดได้
- ท่านสามารถส่งเงินให้แก่ญาติหรือเพื่อนสนิทที่อยู่เมืองไทยเพื่อซื้อสิ่งของ ทำบุญ ถวายสังฆทาน ตักบาตร ปล่อยนก ปล่อยปลา เจตนาเป็นของเรา ทรัพย์เป็นของเรา ฉะนั้น แม้ไม่ได้ทำสังฆทานด้วยตนเอง แต่เรามีจิตยินดีในการสละทรัพย์เพื่อทำบุญ บุญจึงเกิดขึ้นได้โดยไม่ต้องสงสัย
- ท่านสามารถที่จะทำบุญวันเกิดในต่างประเทศ ด้วยการช่วยเหลือสังคม บริจาคสิ่งของทั้งที่เป็นของใหม่และของไม่ได้ใช้แล้วให้แก่สถานที่ที่รับบริจาค แม้คนเหล่านั้นไม่ได้นับถือพระพุทธศาสนา แต่ก็ถือว่าเป็นการทำบุญในทางพระพุทธศาสนาว่าด้วยการให้ทานเช่นเดียวกัน (แต่ได้มากหรือน้อย ส่งผลอย่างไร อีกประเด็นหนึ่ง)
- ท่านสามารถทำบุญวันเกิดในต่างประเทศด้วยตนเอง ด้วยการสมาทานศีลห้า หรือศีลแปด รักษาศีล รักษากาย วาจาให้เรียบร้อย
- ท่านสามารถทำบุญวันเกิดในต่างประเทศด้วยตนเอง ด้วยการบำเพ็ญภาวนา โดยการสวดมนต์ ไหว้พระ ทำสมาธิ แผ่เมตตา อุทิศส่วนกุศลให้กับสรรพสัตว์
- ท่านสามารถทำบุญวันเกิดในต่างประเทศด้วยตนเอง ด้วยการเจริญปัญญา โดยการพิจารณาสิ่งต่าง ๆ ที่ผ่านมา สิ่งไหนไม่ดี ก็ให้ปรับปรุง ตั้งหน้าทำความดีต่อไป นึกถึความไม่เที่ยงแท้ของสิ่งทั้งปวง แล้วตั้งอยู่ในความไม่ประมาท นึกถึงบุญคุณของผู้ให้กำเนิดและตั้งใจว่าจะตอบแทนพระคุณท่าน
ที่ยกตัวอย่างมานี้ เป็นส่วนหนึ่งของการทำบุญวันเกิดสำหรับผู้ที่อยู่ต่างประเทศ จะเห็นได้ว่า ไม่ว่าท่านจะอยู่ที่ไหน การทำบุญหรือการทำความดี เป็นสิ่งทำได้ง่ายสำหรัคนผู้ต้องการทำความดี
