โพสต์นี้ผมเขียนขึ้นจากประสบการณ์ในการติดตามพ่อค้าแม่ค้าทั้งหลายที่เหมาพระจากบ้าน ๆ เพื่อนำมาเปิดขายในไลฟ์ เป็นการเขียนขึ้นจากความรู้สึกนึกคิดของผมเองว่านักไลฟ์พระไม่ควรที่จะทำอย่างนี้ ซึ่งบางคนอาจจะมองข้ามว่าเป็นเรื่องเล็กน้อย แต่อาจจะเป็นเรื่องใหญ่ในความรู้สึกของคนอื่นก็ได้ครับ
การไลฟ์พระในที่นี้ ผมเน้นพ่อค้าแม่ค้าที่เหมาพระตามบ้านมาแล้วไลฟ์ขายแบบไม่ประกัน แบบขายแบบวัดดวง แต่ในบางข้อก็ไม่ควรทำแม้คุณจะขายแบบรับประกันก็ตาม
- แอบขายพระนอกไลฟ์ ในข้อความก่อนไลฟ์
พระองค์ไหน รายการใดที่คุณโชว์ในกลุ่มในหน้าโปรไฟล์แล้วว่าคุณเป็นคนเหมามาเพื่อจะขายในไลฟ์ คุณก็ควรขายในไลฟ์เท่านั้น ไม่ควรแอบขายในข้อความ หรือในระหว่างทาง แม้จะมีเซียนพระบุกมาถึงบ้านคุณก็ไม่ควรขาย ถ้าคุณขายก่อนไลฟ์อาจจะถูกมองว่าไม่มีความจริงใจ โกหกลูกค้า เห็นแก่เงิน (ซึ่งอาจจะได้ราคาดีกว่ามากหลายเท่า ข้อนี้ผมไม่โทษ แต่คิดให้ดี) และที่สำคัญจะถูกมองว่าคุณได้คัดแยกประเภทพระออกแล้ว พระไหนแท้ ได้ราคาดีคุณก็ขายนอกรอบหรืออีกตลาดหนึ่ง ส่วนพระกลุ่มไหนไม่แท้ คาบลูกคาบดอก ได้ราคาไม่ดี หรือไม่มีใครซื้อแล้วคุณก็นำมาไลฟ์ขาย (ข้อนี้ผมต้องการสื่อว่า ถ้าคุณเหมาพระมาแล้ว ถ่ายโชว์แล้ว เหมามาอย่างไรก็ขายอย่างนั้น แต่ถ้าคุณจะแยกตลาดพระแท้อีกไลฟ์ พระวัดดวงอีกไลฟ์ ก็ไม่ต้องถ่ายรูปตอนไปเหมามาโชว์หรอก) - ใช้นิ้วมือเคาะในขณะที่โชว์พระ
ข้อนี้เป็นความรู้สึกส่วนผมนะครับ ผมไม่รู้ว่าคนอื่นคิดอย่างไร นักไลฟ์บางคนใช้มือข้างหนึ่งจับพระ แล้วใช้นิ้วมืออีกข้างหนึ่งเคาะพระ หรือไม่เช่นนั้นก็ใช้นิ้วมือข้างที่จับพระนั้นแหล่ะเคาะพระย้ำ ๆ พร้อมกับพูดว่าองค์นี้ ๆ แบบนี้เลย….ราคา….. (ไม่ใช่การเขย่าพระเพื่อให้รู้ว่ามีเสียงกริ่งไหม เขย่าให้รู้ว่ามีกริ่งได้ แต่นี่ผมพูดถึงการใช้นิ้วมือเคาะย้ำ) ผมในฐานะผู้เช่าเพื่อที่จะนำไปบูชา (เพื่อนำไปขายต่อก็มี แต่ก็มีความเคารพในองค์พระอยู่) คุณจะใช้นิ้วมือเคาะพระทำไมครับ แค่คุณจับโชว์ในมือ คนดูก็ไม่ได้ตาบอดที่จะไม่รู้ว่าคุณพูดถึงองค์ไหน ทุกครั้งที่เห็นคุณเคาะมันรู้สึกเจ็บไปถึงหัวใจของผู้่ที่จะเช่าไปบูชาต่อ - โยนพระเครื่องหรือวางพระลงแรงอย่างแรง
การที่โยนพระ วางพระเครื่องอย่างแรง พระไม่เจ็บหรอกครับ แต่มันเจ็บที่ใจที่ความรู้สึกของผู้ที่จะเช่าต่อเพื่อนำไปบูชา การวางพระแรงอาจจะทำให้พระเกิดตำหนิสึกหรอ หากเป็นพระเลี่ยมทองก็อาจจะทำให้กระจกมีรอยขีดได้ ฉะนั้น ผู้ไลฟ์ควรให้ความสำคัญต่อองค์พระและรักษาความรู้สึกของผู้เช่าซึ่งสุดท้ายเขาก็เช่าไปสักการะบูชา - ดื่มของมึนเมาในขณะไลฟ์สด
เวลานี้คุณกำลังทำมาหากินอยู่ กำลังประกอบอาชีพอยู่ กำลังทำงานด้วยการไลฟ์อยู่ ไม่ใช่เวลาปาร์ตี้หรือสังสรรค์ คุณควรเคารพในหน้าที่การงานของคุณที่ทำให้คุณเลี้ยงชีพได้ด้วย คุณควรเคารพในผู้ชมด้วย เขาไม่ได้เข้ามาเพื่อดูคุณกินเหล้ากินเบียร์ แต่เขาเข้ามาเพื่อบูชาพระเครื่องเพื่อนำมาสักการะบูชา คุณควรมีความเคารพในสิ่งที่คุณขายซึ่งเกี่ยวเนื่องด้วยพระรัตนตรัยทั้งนั้น ไม่ใช่มือข้างหนึ่งจับพระอีกมือจับแก้วเบียร์แล้วไลฟ์ขาย - พูดคำหยาบ คำที่ไม่เหมาะสม
นักไลฟ์พระเครื่องควรใช้คำพูดที่สุภาพ ไม่ควรใช้คำหยาบ ใช้ลักษณะนามและสรรพนามให้ถูกต้องหรือไม่ถูกต้องตามหลักไวยากรณ์ก็ขอให้สุภาพ พระพุทธรูป เทวรูป ใช้ลักษณะนามว่า “องค์” พระเครื่องทั่วไปใช้ลักษณะนามว่า “องค์” หรือจะใช้ลักษณะนามตามลักษณะของวัตถุก็ได้ เช่น เหรียญพระ 3 เหรียญ หลีกเลี่ยงสรรพนามว่า “มัน” “มัน” ในพจนานุกรมหมายถึงคำใช้แทนผู้ที่เราพูดถึง สำหรับผู้ใหญ่เรียกผู้น้อย มีเด็กเป็นต้นตามสถานะที่ควร สำหรับเรียกผู้อื่นอย่างไม่ยกย่อง และสำหรับเรียกสัตว์หรือสิ่งอื่นทั่ว ๆ ไปตามที่ควร, เป็นสรรพนามบุรุษที่ 3 ฉะนั้น “มัน” จึงเป็นสรรพนามบุรุษที่ 3 ใช้กล่าวถึง คน สัตว์ หรือสิ่งของที่เป็นไปในลักษณะที่ไม่ยกย่องให้เกียรติ์ (มันดำ มันมีฝุ่นจับ มันเก่า แบบนี้ไม่สุภาพ ไม่เหมาะกับใช้เรียกพระเครื่อง ควรใช้คำว่า องค์นี้ดำ เหรียญนี้เก่า องค์นี้มีฝุ่นจับ มีคำให้ใช้มากมาย) - ส่องพระมือสั่น หรือ เร็วเกินไป
ผมดูไลฟ์พระเครื่องบางท่านแล้วรู้สึกอึดอัดใจเป็นอย่างมาก ส่องพระโฟกัสไม่ดี ไม่ถูกจุด มือสั่นเหมือนแผ่นดินไหว ส่องเร็วเหมือนกลัวเรารู้ หรือคิดเหมือนว่าเรารู้อยู่แล้วว่าพระองค์นี้เป็นแบบไหน ขอฝากพ่อค้าแม่ค้าทั้งหลาย กรุณาส่องช้า ๆ อย่ามือสั่น ส่องนิ่ง ๆ โฟกัสให้รู้ อย่าส่องถอยหน้าถอยหลัง หรือเดี๋ยวส่องไม่ส่อง พอใกล้จะรู้ก็ดึงกล้องออกและก็จับกล้องไปส่องมุมใหม่ - เอาใจบางคนมากเกินไป
อาจจะเป็นเพราะลูกค้าวีไอพีมีพระคุณหรืออย่างไรไม่ทราบจึงทำให้พ่อค้าแม่ค้านักไลฟ์บางคนตามใจลูกค้าบางคนมากจนเกิน เช่น คนเดิม ๆ ขอให้ทำอย่างนั้น ทำอย่างนี้ ให้ประมูล ให้เอาลำดับที่เท่านั้นเท่านี้ แล้วนักไลฟ์ก็ทำตามทุกครั้ง จนผมมีความรู้สึกว่าแม่ค้าคนนี้ร้านนี้มีมาเฟียคุมหรือ การฟังความคิดเห็นหรือสนองความต้องการลูกค้านั้นเป็นเรื่องที่ดีแต่ก็ไม่ควรเอาใจลูกค้าคนเดิม ๆ มากไป จนลืมความรู้สึกของลูกค้าคนอื่น - ขายแพงเพราะหวั่นไหวตามกองเชียร์
เรื่องนี้ผมก็เห็นมาเยอะ พอมีกองเชียร์หรือคนใดคนหนึ่งชมว่า พระองค์นี้แท้ สวย แท้ตาเปล่า ราคาเป็นล้าน นักไลฟ์พระบางคนได้อ่านแล้วก็คิดว่าเป็นแบบนั้นจริง ๆ จึงจัดราคาหนักตามกองเชียร์ (แต่คนที่เชียร์ไม่เคาะราคาหรอก รายการไหนที่เขาจะเคาะเขาจะไม่พูดขึ้นก่อน) อันที่จริงแล้วไม่มีใครรู้ได้ร้อยเปอร์เซ็นต์หรอกว่าพระองค์ไหนแท้ไม่แท้ ขนาดจับกล้องส่องยังต้องส่องแล้วส่องอีก หลายองค์ที่กองเชียร์บอกว่า สวย แท้ตาเปล่า แท้ยันเงา ราคาเป็นล้าน แต่พอผมเคาะได้มาไม่แท้ยันกล่อง คือพระแท้เลย ฉะนั้น ผมอยากฝากทั้งกองเชียร์อย่าให้มากเกินไปครับ บางคนเขาไม่รู้ดูพระไม่เป็นแต่เขาเคาะตามคำเชียร์ของคุณ ส่วนพ่อค้าแม่ค้านักไลฟ์ก็ไม่ควรขึ้นราคาตามกองเชียร์ ขายพอคุณได้กำไรไม่ขาดทุนก็พอ เพราะยังไงคุณก็ไม่ขาดทุน แต่คนที่ซื้อไปสิถ้าได้พระแท้จึงได้กำไร แต่ถ้าไม่แท้จมเลยครับ - แพ็คของไม่ดี
ข้อนี้เกิดขึ้นน้อยมาก และเป็นเหตุเกิดขึ้นนอกไลฟ์ แต่ผมอยากจะเขียนฝากไว้เป็นข้อที่ 9 ซึ่งเป็นข้อสุดท้าย พระเครื่องมีคุณค่าในตนเองหมายความว่าเป็นรูปบุคคลผู้สูงสุดในพระพุทธศาสนาคือพระพุทธเจ้า ใครเห็นก็รู้ว่านี่คือรูปที่สมมติหรือยอมรับว่าหมายถึงพระพุทธเจ้า ใครจะเคารพหรือไม่เคารพก็ยังเป็นรูปที่สื่อถึงพระพุทธเจ้าเหมือนเดิม แม้เป็นรูปพระสงฆ์ก็เช่นเดียวกัน นอกจากนั้นยังเป็นที่เคารพนับถือของผู้ที่เคารพบูชาอีกด้วย ปลายทางก็คือนำไปเคารพบูชา ฉะนั้น ควรแพ็คให้เรียบร้อย ผู้ส่งต้องรู้ว่าพระเนื้อผงควรแพ็คอย่างไร เหรียญควรแพ็คอย่างไร พระเลี่ยมทองควรแพ็คอย่างไรให้ปลอดภัย พระบูชาควรแพ็คส่งแบบไหน พระทุกองค์ทุกรายการจะถึงผู้รับในสภาพเดิมอย่างไร แพ็คอย่างไรผู้รับซึ่งเป็นผู้จ่ายเงินให้คุณจะประทับใจ