ชุกชี (อ่านว่า ชุก-กะ-ชี) คือแท่นหรือฐานปูนสำหรับประดิษฐานพระพุทธรูป หรือเรียกว่า วัชรอาสน์บ้าง รัตนบัลลังก์บ้าง ผมก็ไม่ทราบว่าทำมเรียกว่า ชุกชี บางท่านสันนิษฐานว่ามาจากภาษาเปอร์เซียสองคำนำมารวมกัน ได้แก่ คำแรก คือ Sฺugh อ่านว่า ซุค ซึ่งแปลว่า รูปปั้นของพระผู้เป็นเจ้า
คำที่สองคือ Jay อ่านว่า ไญยย ซึ่งแปลว่า ที่ตั้ง เมื่อนำสองคำนี้มาแปลรวมกันจึงมีความหมายว่าเป็นที่ตั้งของรูปปั้นของพระผู้เป็นเจ้า ต่อมาเมื่อนำคำนี้จึงเข้ามาใช้ในสยามประเทศจึงกลายมาเป็นคำว่า ชุกชี หรือ จุกชี… อันนี้ผมไม่แน่ใจ บางทีใครมีความรู้ทางภาษาใดอาจจะยัดที่มาตามภาษาที่ตนเองรู้ก็ได้นะครับ
เราควรถวายชุกชี (ฐานพระ) ในโอกาสใด
- ถวายชุกชีแก่วัดที่กำลังจะสร้างพระพุทธรูปใหม่
- ถวายชุกชีแก่วัดที่กำลังสร้างอุโบสถใหม่
- ถวายชุกชีแก่วัดที่กำลังบูรณะฐานชุกชีพระพุทธรูปประจำวัด
คำถวายชุกชี (ฐานพระ)แก่วัด
ยัคเฆ ภันเต สังโฆ ปะฏิชานาตุ มะยัง ภันเต เอตัง ระตะนะปัลลังกัง สะปะริวารัง พุทธัสสะ ปูชะนัตถายะ พุทธะสาสะเน นิยยาเทมะ สาธุ โน ภันเต อะยัง พุทธัสสะ ปูชะนัตถายะ ระตนะปัลลังกัสสะ ทานัสสะ อานิสังโส อัมหากัญเจวะ มาตาปิตุอาทีนัญจะ ปิยะชะนานัง ทีฆะรัตตัง หิตายะ สุขายะ สังวัตตะตุ ฯ
ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ ขอพระสงฆ์จงรับทราบ ข้าพเจ้าทั้งหลาย ขอมอบถวายฐานชุกชี พร้อมกับของบริวารนี้ ไว้ในพระพุทธศาสนา เพื่อเป็นพุทธบูชา ขออานิสงส์แห่งการถวายฐานชุกชี เพื่อเป็นพุทธบูชานี้ของข้าพเจ้าทั้งหลาย จงเป็นไปเพื่อประโยชน์ เพื่อความสุข แก่ข้าพเจ้าทั้งหลายด้วย แก่ปิยชนทั้งหลาย มีมารดาบิดาเป็นต้นด้วย ตลอดกาลนานเทอญ ฯ
อานิสงส์ของการถวายชุกชี (แท่นพระหรือฐานพระ)
พระราชพรหมยานหรือหลวงพ่อฤาษีลิงดำ วัดท่าซุง ได้กล่าวไว้ว่า “การสร้างแท่นพระ ก็เหมือนกับการสร้างพระพุทธรูป คือแท่นพระพุทธรูปเขาบกพร่องอยู่ เราทำให้เต็ม อย่างนางวิสาขา หรือพระสีวลี อานิสงส์ไม่ใช่เล็กน้อยนะ อานิสงส์ใหญ่มาก คนจะรวยแล้วนะ วาสนาบารมีจะสูง สร้างแท่นพระ หนุนพระให้สูงนะ แล้วพระพุทธเจ้าด้วยนะ เราฐานะก็จะดีขึ้น”
โดยส่วนตัวแล้ว ผมมีความเชื่อว่าอานิสงส์ของการสร้างฐานพระหรือแท่นพระนั้นมีมาก สุดแต่จะอธิษฐาน เป็นต้นว่า
- เกิดในที่ใดในภพอันใกล้นี้ไม่มีตกต่ำ
- มีเชื่อเสียงดีงาม
- คนยกย่องสรรเสริญ
- มีรูปงาม
- มีฐานะมั่นคง ร่ำรวย
- มีอำนาจ ใคร ๆ ไม่อาจจะเบียดเบียนได้