วันก่อนมีเหล่าเซียนพระน้อยใหญ่มาหาผมเพื่อขอดูพระเก่าเก็บของผม ซึ่งผมเก็บไว้นานโข นานจนลืม บางองค์ผมเก็บไว้ตั้งแต่อายุยังไม่ถึงสิบขวบด้วยซ้ำ (แม้แต่เปลือกไข่เก่า ๆ ที่เป็นรูปไข่อยู่ ผมยังเก็บใส่ตลับข้าวไว้ครับ) ผมเองก็ไม่ใช่เซียนบางองค์หลาย ๆ องค์ผมไม่รู้แท้เก๊ด้วยซ้ำ เมื่อเหล่าเซียนมาถึงผมจึงยกพระออกมาให้ดูโดยแยกเป็น 2 กลุ่ม ใหญ่ ๆ กลุ่มแรกผมบอกว่า เป็นพระที่เช็คมาเบื้องต้นแล้ว เป็นพระแท้หรือโอกาสแท้สูงมาก เมื่อชุดแรกผ่านไปเขาเลือกเช่าไปหลายองค์แล้ว เขาขอให้ผมนำพระชุดอื่น ๆ ออกมาอีก ผมจึงนำพระชุดที่ 2 ออกมาให้ชม พระชุดนี้ผมบอกเขาว่า เป็นพระที่ยังไม่ได้ส่อง ไม่ได้เช็ค ฉะนั้น ใครจะเช่าไปส่องเอง เช็คเอง แต่ผมจะเปิดในราคาแบ่งรับแบ่งสู้ด้วยกัน ขายในราคาถูก ๆ พระที่เช่ากับผมไปรวมทั้ง 2 ชุดแล้ว ต่อให้เก๊ครึ่งหนึ่งคุณก็ไม่ขาดทุนแน่นอน เพราะผมขายถูกและพระแท้ ๆ ที่ผมบอกว่าเช็คแล้วผมยังขายให้ถูก ๆ อีก สรุปเป็นที่ถูกใจของนักเช่าทั้งหลาย ถามผมว่ามีพระอีกไหม ผมบอกว่ายังมีพระอีกหลายชุดเก็บไว้ที่บ้านแม่ โดยมากเป็นพระท้องถิ่น พระหลวงปู่ฝั้น เป็นต้น เขายังคะยั้นคะยอให้ผมพาไป เมื่อเขากลับไปถึงบ้านหลายวันแล้วยังโทรให้ผมพาไปเปิดตู้พระที่บ้านแม่อีก แสดงว่าที่เช่าไปนั้นเป็นที่ถูกใจค่อนข้างมาก คงจะถูกใจทั้งพระและราคา
กล่าวถึงพระโคนสมอ เนื้อชินตามหัวข้อบทความ ประเด็นนี้มีอยู่ช่วงหนึ่งผมได้นำพระโคนสมอ เนื้อชิน ให้เขาดู (จริง ๆ ก็รวมอยู่ในพระเนื้อชินองค์อื่น ๆ นั่นแหล่ะครับ) เขาบอกว่า “พระโคนสมอต้องเนื้อดินเท่านั้น เนื้อชิน ไม่มี มีแต่เนื้อดิน” ผมจึงเปิดบทความ พระโคนสมอเนื้อชินเงิน ที่เขียนโดยคุณ แทน ท่าพระจันทร์ ให้ดู พอเขาเห็นว่าเซียนใหญ่บอกว่ามี เขาก็บอกว่า “พระโคนสมอ เนื้อชิน เขาไม่เล่นกัน” ผมก็ตอบแบบสไตล์ผมว่า “พระไม่ใช่ของเล่นครับ แต่เป็นของสำหรับบูชา” เขาจึงเงียบ (ส่วนตัวผมมองว่าพระโคนสมอเนื้อชินพบน้อย องค์ขนาดเล็ก แข็งแรงพกง่าย ราคาน่าจะแพงกว่า นั่นหมายถึงนิยมกว่า หากให้ผมเลือกระหว่างพระโคนสมอเนื้อดินเผากับพระโคนสมอเนื้อชินเงิน ผมเลือกพระโคนสมอเนื้อชินเงินครับ) สรุปก็คือ พระโคนสมอ เนื้อชินมี แต่พบเจอน้อย จนเราเข้าใจว่าไม่มี อันที่จริง พระเครื่องยุคเก่านั้นสร้างตามความศรัทธาตามวัตถุที่หาได้จึงมีโอกาสที่จะมีได้ทุกเนื้อ ตามแต่โอกาสที่จะได้วัสดุมวลสารมาจัดสร้าง คนมีฐานะคฤหบดีมีทองคำก็อาจจะสร้างด้วยทองคำ หรือชนชั้นที่มีความรู้ด้านชินก็สร้างพระด้วยเนื้อชิน ส่วนคนทั่วไปได้ดินเหนียวก็สร้างด้วยดินเหนียวนี่แหล่ะ เพราะเขาสร้างด้วยศรัทธา สร้างเพราะอยากสร้างเป็นพุทธบูชา หรือเรียกตามภาษาชาวบ้านคือสร้างเอาบุญ เขาไม่ได้สร้างพระมาให้คุณเล่นหรือให้คุณมาซื้อขายกัน ฉะนั้น คนสร้างเขาไม่ได้สนใจหรอกว่าคุณจะเล่นหรือไม่เล่น
