ประเพณีปีใหม่ของชาวอิ้วเมี่ยน ประเพณีมงคลของคนจีนที่มีมายาวนาน

ประเพณีปีใหม่ของชาวอิ้วเมี่ยน (จีน)

ชาวอิ้วเมี่ยน เป็นชนเผ่าหนึ่งในประเทศจีน ซึ่งในประเทศไทยรู้จักชนเผ่านี้ชื่อว่า ชนเผ่าเย้า ตามการศึกษาค้นคว้าทางวิชาการเกี่ยวกับชนเผ่าอิ้วเมี่ยน ที่อาศัยอยู่ทางภาคเหนือของประเทศไทย แต่ปัจจุบันได้มีการเปลี่ยนแปลงเรียกชื่อทางวิชาการเป็นอิ้วเมี่ยน เหมือนเดิม ซึ่งชาวอิ้วเมี่ยน เป็นชนเผ่าที่มีวัฒนธรรม และเอกลักษณ์ของตนเอง ทั้งเรื่องการดำรงชีวิต การใช้ภาษา ประเพณีต่างๆ อันเป็นจุดเด่นของชาวเผ่าอิ้วเมี่ยน และวันนี้เราก็มีเรื่องราวที่น่าสนใจเกี่ยวกับประเพณีปีใหม่ของชาวอิ้วเมี่ยนมาเล่าสู่ให้ฟัง จะเป็นอย่างไรบ้างนั้น ไปติดตามกันเลยค่ะ

ชนเผ่าอิ้วเมี่ยน คือใคร มาทำความรู้จักกันให้มากขึ้น

ชาวเผ่าอิ้วเมี่ยน เป็นชนเผ่าหนึ่งในหลายชนเผ่าของจีนแผ่นดินใหญ่ ซึ่งยุคแรกๆ ชนเผ่านี้มีชื่อว่าชนเผ่าเปี้ยนฮู่ง ตามภาษาจีน หมายถึงชนเผ่าหรือกลุ่มชนที่สืบเชื้อสายมาจากเปี้ยนฮู่ง หรือชาวจีนเรียกว่าพ่านฮูจู๋ อาศัยอยู่บริเวณทางตอนใต้ของภาคกลางประเทศจีน ชนเผ่าอิ้วเมี่ยน เป็นชนเผ่าที่ได้รับสิทธิการยกเว้นเรื่องการเกณฑ์แรงงาน การงดเก็บภาษี และมีอิสระในการเคลื่อนย้ายเลือกที่อยู่อาศัยได้ทั่วราชอาณาจักร เนื่องจากสืบเชื้อสายมาจากชาวเปี้ยนฮู่ง ซึ่งเป็นผู้อาสาไปช่วยสังหารศัตรูให้กับจักพรรดิผิงหวาง กระทั่งได้แต่งงานกับธิดาของจักพรรดิในสมัยราชวงศ์ฮั่น

การนับวันแห่งการฉลองปีใหม่ของเผ่าอิ้วเมี่ยน

ชาวอิ้วเมี่ยน เป็นเผ่าหนึ่งในประเทศจีน การนับวันเวลาแห่งการฉลองปีใหม่ จึงมีแนวคิดการนับวันเดือนปี ตามปฏิทินจีน ซึ่งเรียกวันเจี๋ยเซียงเหียง โดยจะเริ่มการฉลองปีใหม่ในช่วงเดียวกันกับชาวจีนแผ่นดินใหญ่ ซึ่งจะถือเอาวันที่ 1 เดือน 1 ของทุกปี (แซ่งเอ๊ยดดอม) เป็นวันในการฉลองเทศกาลปีใหม่ โดยจะมีการฉลองตรุษจีนหรือที่ชาวอิ้วเมี่ยน เรียกว่าประเพณีเจี๋ยฮยั๋ง ก่อนถึงประเพณีปีใหม่ของชาวอิ้วเมี่ยนจะมีการเตรียมสิ่งของเครื่องใช้ในบ้านเรือนให้พร้อมก่อนจะถึงวันดังกล่าว เนื่องจากในช่วงปีใหม่นั้น มีข้อห้ามหลายอย่างในการปฏิบัติที่สืบต่อกันมาตั้งแต่บรรพบุรุษ การตระเตรียมทุกอย่างให้พร้อม จึงเป็นสิ่งที่สำคัญของชาวอิ้วเมี่ยน

ประเพณีวันปีใหม่ของชาวอิ้วเมี่ยน

การจัดงานปีใหม่ของชาวอิ้วเมี่ยน มีทั้งหมด 3 วัน แต่วันที่สำคัญที่สุดคือ วันแรก ซึ่งถือเป็นวันไหว้บรรพบุรุษ ส่วนวันที่ 2 และ 3 เป็นวันแห่งการฉลองและพบปะสังสรรค์กับเครือญาติ และเพื่อนๆ หรือจะเป็นวันแห่งการใช้ชีวิตเงียบๆ แบบสงบตามวิถีชีวิตชาวอิ้วเมี่ยน เมื่อวันแห่งการฉลองปีใหม่มาถึง ชาวอิ้วเมี่ยน ในแต่ละครอบครัวจะตื่นแต่เช้ามืด เพื่อไปเก็บก้อนหินซึ่งเชื่อว่า เป็นการเรียกขวัญเงินขวัญทองให้เข้าบ้าน และเชื่อว่าเมื่อนำหินมาไว้ในบ้าน จะเป็นการเรียกเงินเรียกทองให้ไหลเข้าสู่บ้านหลังนั้น รวมถึงทำให้ครอบครัวมีความสุข ปราศจากความโชคร้ายทั้งหลายให้หายไปกับปีเก่า เมื่อเก็บก้อนกินมาไว้ในบ้านแล้ว สิ่งที่ผู้ใหญ่ต้องทำ คือการต้มไข่เพื่อย้อมไข่แดง และทำพิธีไหว้บรรพบุรุษ และการไหว้ศาลเจ้า หรือเรียกว่าพิธี ป๋ายฮยั๋งไปพร้อมๆ กับการฉลองปีใหม่ด้วย

ความเชื่อในการไว้บรรพบุรุษในวันขึ้นปีใหม่ของชาวอิ้วเมี่ยน

ความเชื่อในการทำพิธีไว้บรรพบุรุษ และศาลเจ้าในวันปีใหม่ชาวอิ้วเมี่ยน นี้ จะทำกันเฉพาะแต่ละครอบครัวในสายตระกูลหรือเครือญาติก็ได้ โดยทำพิธีไหว้ที่บ้านเครือญาติที่อาวุโสสุด เป็นผู้นำในการทำพิธีของแต่ละตระกูล หรือจะมีการจัดปีใหม่ทำกันหมดทั้งหมู่บ้าน และมีการเวียนไหว้กันไปจนครบทุกบ้านก็มี ซึ่งความเชื่อการไหว้บรรพบุรุษและศาลเจ้าแบบนี้ เหมือนกับความเชื่อของชาวจีนแผ่นดินใหญ่ คือเชื่อว่าเมื่อปีเก่าได้ผ่านพ้นไปแล้ว สิ่งไม่เป็นมงคลทั้งหลายจงมลายหายไปกับปีเก่า และเมื่อถึงปีใหม่นี้ขอให้เป็นการเริ่มต้นของสิ่งดีดี การใช้ชีวิตอย่างมีความสุข การประกอบการงานสะดวกราบรื่น ปราศจากอุปสรรคต่างๆ

การจัดหิ้งบูชาบรรพบุรุษของชาวอิ้วเมี่ยนในวันปีใหม่

นอกจากความเชื่อเรื่องการนำหินเข้ามาไว้ในบ้าน การจุดประทัดหรือยิงปืนเพื่อสร้างความเป็นสิริมงคลแล้ว   ชาวอิ้วเมี่ยน ยังมีความเชื่อเกี่ยวกับการตั้งหิ้งบูชาบรรพบุรุษ ชาวอิ้วเมี่ยน มีการจัดหิ้งบูชาที่มีลักษณะเป็นศาลเจ้าเรียกว่าเมี้ยนเตี้ยหลง หรือจะจัดเป็นแบบหิ้งบูชาแบบธรรมดาก็ได้ เมื่อทำพิธีในการไหว้บรรพบุรุษเสร็จเรียบร้อยแล้ว ผู้ใหญ่จะนำไข่แดงมาแจกให้กับเด็กๆ และญาติที่มาร่วมงานปีใหม่ทุกคน จากนั้นจะมีการร่วมกันทำอาหารและรับประทาน เป็นการพบปะพูดคุยกันระหว่างเครือญาติ และเพื่อนร่วมงานก่อนเริ่มปีใหม่ และทำสิ่งใหม่ต่อไป

การปฎิบัติตัวของชายและหญิงชาวอิ้วเมี่ยน

ตามความเชื่อของชาวเมี่ยน จะมีการสืบทอดคำสอนจากผู้ใหญ่ สู่การปฏิบัติสืบต่อกันมาเป็นรุ่นสู่รุ่น ซึ่งผู้ใหญ่ชาว อิ้วเมี่ยน จะบอกเด็กๆ ในเผ่าอิ้วเมี่ยน ในการปฏิบัติตนให้เหมาะสม โดยผู้หญิงจะต้องตั้งใจและปักผ้าให้มีความเก่งและชำนาญ ส่วนเด็กผู้ชายจะถูกสอนว่า ให้เรียนหนังสือเก่งๆ เพื่อให้เป็นคนที่เก่งและฉลาดในการเล่าเรียน สามารถใช้ความรู้ในการดำรงวงศ์ตระกูล และการประกอบกิจการงานให้เจริญต่อไปในอนาคตได้ การเฉลิมฉลองปีใหม่ของชาวอิ้วเมี่ยน ถือว่ามีความเชื่อและวัฒนธรรม ตามแบบฉบับของชาวจีนแผ่นดินใหญ่ ซึ่งให้ความสำคัญกับบรรพบุรุษของตระกูล การเคารพบูชาอย่างเหมาะสม จะดลบันดาลให้ครอบครัวมีความสุข สมหวังในการทำงานและการใช้ชีวิต แม้ว่ากาลเวลาจะผ่านไปนานเท่าไหร่ และชาวอิ้วเมี่ยน จะย้ายไปอยู่และตั้งครอบครัวในสถานที่ใด แต่ยังคงเอกลักษณ์ความเรียบง่าย และเป็นชนเผ่าแห่งการใช้ชีวิตอย่างสงบไว้ได้เป็นอย่างดี