ชานหมากที่ลูกศิษย์เฝ้ารอเป็นพิเศษคือชานหมากที่ได้จากการเดินจงกรมครับ เพราะหลวงปู่ท่านจะภาวนาไปด้วย อมหมากหรือเคี้ยวหมากไปด้วย ขลังนักแล
ในสมัยที่ผมบวชเป็นสามเณรในวัดป่าเมื่อหลายสิบปีก่อน พระพี่เลี้ยงได้พูดว่า “หากสามเณรอยากได้ของดีชานหมากหลวงปู่ ให้ไปเฝ้าคอยดูเวลาท่านฉันหมากแล้วเดินจงกรม เมื่อท่านเดินจงกรมเสร็จท่านจะคายคำหมากของท่านไว้บนหัวเสาไม้ปลายทางจงกรม” นี่ก็เป็นความเมตตาของพระพี่เลี้ยง หรืออาจจะเป็นกุศโลบายของท่านเพื่อให้เราใกล้ชิดอุปัฏฐากรับใช้หลวงปู่ครูบาอาจารย์ก็เป็นได้ แต่นึกขึ้นทีไรก็นึกขอบพระคุณท่านทุกที
ของแท้ ชานหมากหลวงปู่ลี กุสลธโร วัดภูผาแดง อุดรธานี
ชานหมากที่ว่าไม่ใช่ชานหมากทั่ว ๆ ไปนะครับ แต่เป็นชานหมากพระเกจิ หลวงปู่ หลวงพ่อครูบาอาจารย์ที่ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ ตั้งมั่นในศีล สมาธิ ปัญญา ถ้าเป็นชานหมากสายพระเกจิตั้งมั่นในวิชาอาคมก่อนที่จะฉันหมากพลูท่านก็จะทำการเสกเสียก่อน ส่วนท่านจะเสกด้วยคาถาอะไรนั้น ไม่ทราบครับ ไม่เคยได้ถามองค์ไหน แต่น่าจะเป็นคาถาประมาณเมตตาหรือแคล้วคลาดปลอดภัยกันงูกันไข้ป่า ค้าขาย พูดง่าย ๆ ก็เกี่ยวกับการทำมาหากินหรือการดำเนินชีวิตประจำวันของลูกศิษย์ลูกหาที่มาหาท่านนั่นแหล่ะครับ เพราะฉันเสร็จท่านก็แจกศิษย์หรือเก็บไว้ข้าง ๆ พอมีญาติโยมมาขอท่านก็ให้ไปครับ แต่ถ้าเป็นพระสายกรรมฐานสายวัดป่าที่ท่านผ่านการธุดงค์ภาวนามา ทุกลมหายใจของท่านมีแต่เมตตา ทุกลมหายใจของท่านมีแต่ภาวนาพุทโธ ฉะนั้น นอกจากท่านจะเสกคาถาภาวนาแล้ว การที่ลมหายใจเข้าออกของท่านมีคำบริกรรม มีเมตตา นั่นแหล่ะคือสุดยอดแห่งความศักดิ์สิทธิ์ครับ
ตามที่ได้กล่าวมาข้างต้นนั้น พอที่จะสรุปเอาเองได้ว่าชานหมากหลวงปู่ครูอาจารย์นั้นดีอย่างไร (ไม่พูดถึงการนำไปขายนะครับ)
ลูกอมชานหมาก หลวงปู่บุญพิน กตปุญโญ วัดผาเทพนิมิต
พูดถึงชานหมากแล้วนึกถึงครั้งที่ผมไปเที่ยวญี่ปุ่น ได้รู้จักศิษย์ผู้หญิงรุ่นใหญ่ของหลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน วัดป่าบ้านตาด อุดรธานีท่านหนึ่ง เธอเล่าว่ามีความศรัทธาในองค์หลวงตามหาบัวมาก เวลาท่านบ้วนน้ำหมากใส่กระโถน แล้วเธอจะนำไปล้าง (ไม่ได้อยู่รับใช้ประจำ นาน ๆ ไปพบท่านที) เธอไม่เททิ้งยกกระโถนดื่มกินน้ำหมากของท่านหมดเลย ตอนนี้เธอก็ใช้ชีวิตอยู่ที่โตเกียว ความเป็นอยู่ก็ไม่อดอยาก มีเพื่อนมาก มีบริวารมาก ใคร ๆ ก็นับถือ เป็นที่พึ่งพิงของคนไทยที่ได้รู้จัก ผมไปทีไรก็ต้องแวะไปหา และได้รับความเมตตาจากเธอเสมอมา
สำหรับชานหมาก หลวงปู่ หลวงพ่อ ที่ได้รับความนิยม ผู้คนกล่าวถึงเป็นอย่างมากก็ได้แก่ ชานหมากหลวงตามหาบัว ชานหมากหลวงปู่ทิม ชานหมากหลวงปู่สี ชานหมากหลวงปู่ขุ้ย ชานหมากหลวงปู่หมุน ชานหมากหลวงปู่หงษ์ ชานหมากหลวงปู่ทอง ชานหมากหลวงปู่นรสิงห์ ชานหมากหลวงปู่ทองดำ ชานหมากหลวงปู่สุภา ชานหมากหลวงปู่ทิม วัดพระขาว ชานหมากหลวงพ่อทบ ชานหมากหลวงพ่อคล้าย ชานหมากหลวงพ่อเดิม ชานหมากหลวงพ่อขุ้ย ชานหมากหลวงพ่อเมี้ยน ชานหมากหลวงพ่อชื่น ชานหมากหลวงพ่อฤาษีลิงดำ ชานหมากหลวงพ่อเงิน ชานหมากหลวงพ่อคูณ ชานหมากพระมหาสุรศักดิ์ นี่ยังไม่พูดถึงชานหมากพระสายกรรมฐาน อย่างเช่น ชานหมากหลวงปู่มั่น ชานหมากหลวงปู่ฝั้น ชานหมากหลวงปู่ชอบ ชานหมากหลวงปู่บุญพิน ชานหมากหลวงปู่บุญหนา ชานหมากหลวงปู่ดูลย์ ชานหมากหลวงปู่ตื้อ เป็นต้น
ชานหมาก หลวงพ่อคล้าย สุดยอดชานหมาก ที่ผมปรารถนา
สำหรับผมแล้ว เมื่อได้ชานหมากมาแล้ว นำมาเลี่ยมทอง หรือพลาสติก ห้อยคอ หรือเหน็บกระเป๋าเสื้อ ผมไม่แนะนำทำเป็นพวงกุญแจ ถ้าไม่เลี่ยมก็ใส่ตลับไว้ใต้บนหิ้งพระ ที่ต่ำกว่าพระพุทธรูป เมื่อจะใช้ชานหมาก
