ประเพณีปีใหม่ของประเทศกรีซ
ประเทศต่างๆ ทั่วโลก ล้วนมีรูปแบบการส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ที่แตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับศาสนา ความเชื่อ และประเพณีที่ปฏิบัติสืบต่อกันมา ประเทศกรีซก็เป็นอีกหนึ่งแห่งที่มีการเฉลิมฉลองปีใหม่อย่างยิ่งใหญ่อลังการ ด้วยการจัดปาร์ตี้และมีการจุดพลุดอกไม้ไฟให้สว่างไสวทั่วกรีซ อีกทั้งยังมีการตกแต่งต้นคริสต์มาสอย่างสวยงาม ทำให้ผู้ที่ได้ไปสัมผัสกับกรีซในช่วงปีใหม่ เกิดความประทับใจไปตามๆ กัน ลองไปดูกันว่าความเชื่อและเสน่ห์ของงานเทศกาลขึ้นปีใหม่ของประเทศกรีซจะน่าสนใจอย่างไรบ้าง
ความเชื่อเกี่ยวกับผู้มาเยือนคนแรกของปี
ความเชื่อของชาวกรีซ มีความคล้ายคลึงกับความเชื่อของชาวสก็อตแลนด์ ซึ่งเชื่อว่าบุคคลแรกที่ก้าวเข้ามาเยือนที่บ้าน จะเป็นผู้นำมาซึ่งโชคดีหรือโชคร้ายก็ได้ ดังนั้นเป็นไปได้ในวันขึ้นปีใหม่นี้ ชาวกรีซจะต้องการให้ญาติที่ให้ความเคารพ หรือเพื่อนสนิทมิตรสหายที่มีความสนิทสนมกันจริงๆ เป็นผู้มาเยือนที่บ้านในวันขึ้นปีใหม่เป็นคนแรก และยังเชื่อว่าการเริ่มต้นก้าวเข้าสู่บ้านต้องเริ่มต้นก้าวด้วยเท้าขวาเป็นเท้าแรกเสมอ ที่สำคัญแขกผู้มาเยือนบ้านเป็นคนแรกจะต้องไม่มามือเปล่า ควรจะมีของมงคลหรือของฝากในช่วงเทศกาลปีใหม่นี้ติดไม้ติดมือมาด้วย เพื่อสร้างความเป็นสิริมงคลให้กับเจ้าของบ้าน
ข้อห้ามและสิ่งที่ไม่ควรทำวันส่งท้ายปีเก่าของกรีซ
สิ่งที่ไม่ควรทำอย่างยิ่ง และต้องถือเป็นข้อห้ามปฏิบัติอย่างเคร่งครัดในคืนวันส่งท้ายปีเก่าตามความเชื่อของกรีซโบราณ เพราะถือว่าเป็นลางไม่ดี เช่น การปล่อยให้สัตว์ที่มีขนสีดำเข้ามาทำลายจานและกาแฟ ซึ่งทำให้ชาวกรีซไม่อยากดื่มกาแฟในวันนี้ เพราะเกรงว่าจะมีสัตว์ขนสีดำเข้ามา รวมทั้งชาวกรีซจะไม่ส่งเสียงดัง หรือเดินเหยียบอะไรเสียงดังในวันปีใหม่ เพราะ Saint Basil จะไม่อวยพรให้กับบ้านหลังนั้น โดยความเชื่อนี้ในคนหนุ่มสาวมีความเชื่อน้อยลง กลับหันไปพบปะสังสรรค์ปีใหม่กันในคลับบาร์และตามร้านอาหารมากกว่า ที่จะระวังเรื่องความเชื่อนี้ในวันปีใหม่
อบเค้กและกินเค้กเพื่อฉลองปีใหม่
ถือเป็นประเพณีดั้งเดิมของชาวกรีซ ที่ปัจจุบันอาจจะมีน้อยมากแล้ว ตามความเจริญของสังคม แต่ยังคงความเป็นเอกลักษณ์ ประเพณีการอบเค้กของชาวกรีซไว้อย่างดี โดยการอบเค้กของกรีซนั้น ถือเป็นวันสำคัญที่ระลึกถึง Saint Basil จึงมีการนำเหรียญทองเข้าไปผสมไว้ในแป้ง ซึ่งเค้กที่ใส่เหรียญทองเข้าไปแบบนี้ ชาวกรีซเรียกว่า Vasilopita มีรสชาติหวาน หรือบางครอบครัวจะมีการใส่พริกลงไปด้วย เพื่อให้เค้กมีรสชาติเผ็ด เมื่ออบเค้กเสร็จเรียบร้อย ก็ถึงเวลาเสิร์ฟเค้กให้กับสมาชิกในครอบครัว ซึ่งเมื่อถึงเวลาเที่ยงคืนก่อนวันปีใหม่ สมาชิกครอบครัวทุกคนจะอยู่พร้อมหน้ากัน และมีการตัดเค้กแบ่งให้ทุกคนกิน โดยจะเริ่มเสิร์ฟให้กับผู้อาวุโสสุดในบ้าน ไปจนกระทั่งถึงสมาชิกคนที่อายุน้อยที่สุดของบ้าน และเมื่อกินเค้กทุกคนต่างได้ลุ้นว่า ใครจะได้เหรียญทองในเค้ก ถือเป็นผู้โชคดีคนหนึ่งในปีนั้น และเหรียญทองนี้ถือว่า เป็นการให้เงินให้ทองไหลเข้ามาสู่ครอบครัวด้วย
ให้ของเล่นและของขวัญแก่เด็ก
กิจกรรมส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ของชาวกรีซอีกอย่างที่ทำให้เด็กๆ ชาวกรีซหัวใจพองโต คือ การได้รับของขวัญ ของเล่น หรือบางคนได้รับเป็นเงินก็มี ถือว่าเป็นช่วงพิเศษของเด็กน้อยชาวกรีซ ที่จะได้รับของขวัญและของเล่นที่ตนเองอยากได้ ซึ่งทำให้มีร้านขายของเล่นเป็นจำนวนมากในกรีซ และการให้ของเล่นหรือของขวัญนี้ ยังเป็นประเพณีในการแลกเปลี่ยนของขวัญกัน เมื่อแลกเปลี่ยนของขวัญกัน หรือมอบของขวัญให้กับเด็กๆ เรียบร้อยแล้ว สิ่งที่ชาวกรีซชอบทำมากในวันปีใหม่ คือ การร่วมกันร้องเพลงแครอล และเพลง คาแรนดาปีใหม่ เพื่อสร้างความรักความสามัคคีในครอบครัว รวมทั้งสร้างความสนุกเพลิดเพลิน ให้เกิดขึ้นในครอบครัว ช่วงเทศกาลปีใหม่ด้วย
แขวนผลทับทิมไว้ที่ประตูบ้าน
ประเพณีและความเชื่อของชาวกรีกที่น่าสนใจอีกอย่าง คือ การแขวนผลทับทิมไว้ที่บริเวณประตูหน้าบ้าน ในคืนวันส่งเท้ายปีเก่า และเมื่อถึงเวลาเที่ยงคืน ให้สมาชิกในบ้านออกจากบ้านไปก่อน หลังเที่ยงคืนจึงเข้ามารวมตัวในบ้านกันอีกครั้ง แต่มีข้อระวัง คือ คนที่จะเข้าบ้านคนแรกจะต้องเป็นสมาชิกผู้โชคดี ส่วนใหญ่แล้วจะเป็นเด็ก ให้เป็นผู้กลับเข้าบ้านเป็นคนแรก โดยต้องก้าวท้าวขวาเข้ามาในบ้านเป็นก้าวแรก เพราะเชื่อว่าจะนำความโชคดีมาสู่ทุกคนในบ้าน และหลังจากมีคนหนึ่งเข้าไปในบ้านแล้ว ให้มีอีกคนทุบผลทับทิมที่แขวนไว้หน้าบ้าน ให้เมล็ดร่วงลงพื้นดิน ซึ่งยิ่งทำเมล็ดทับทิมร่วงลงพื้นดินมากเท่าไหร่ ความโชคดีจะมีเข้ามาในบ้านมากเท่านั้น
แขวนหัวหอมเพื่อความเจริญรุ่งเรืองทั้งปี
ชาวกรีซมีความเชื่อและพิธีกรรมที่เกี่ยวกับโชค และการนำเรื่องดีงามเข้าสู่บ้านตลอดทั้งปีด้วยการแขวนหัวหอมไว้ที่บริเวณหน้าบ้าน ซึ่งสามารถเห็นได้ในทุกครอบครัว จะมีการทำเช่นนี้ในช่วงปีใหม่ โดยหัวหอมที่แขวนไว้หน้าบ้านนี้ เป็นหัวหอมที่นำมาจากการทำพิธีรับใช้โบสถ์เนื่องในวันขึ้นปีใหม่ อีกทั้งการแขวนหัวหอมไว้หน้าบ้านนี้ ตามตำนานกรีกโบราณเชื่อว่า เป็นสิ่งที่ใช้แทนความเจริญเติบโต ความสำเร็จและความรุ่งเรืองในหน้าที่การงาน รวมถึงแทนการเกิดใหม่ของความอุดมสมบูรณ์ โชคลาภทั้งหลายให้เกิดขึ้นตลอดทั้งปี
รอนับถอยหลังเข้าสู่ปีใหม่
กรีซก็คงเหมือนกับทุกประเทศทั่วโลกที่ก่อนจะเข้าสู่วันปีใหม่ โดยจะมีการรวมตัวในสถานที่สำคัญ เพื่อเค้าท์ดาวน์ก่อนเข้าสู่ปีศักราชใหม่ ซึ่งชาวกรีซในกรุงเอเธนส์จะมีการรวมตัวกันในเมือง เพื่อนับถอยหลังการเข้าสู่ปีใหม่ อีกทั้งยังมีการจัดการแสดงของวงดนตรีที่มีชื่อเสียง และวงดนตรีออเคสตราหลายวงมาร่วมแสดง เพื่อสร้างสีสันและเสียงเพลง ให้ชาวกรีซเคลื่อนผ่านไปสู่ปีใหม่อย่างมีความสุขที่สุด อีกทั้งชาวกรีซจำนวนมากก็นิยมออกมารวมตัวกันข้างนอกบ้าน เพื่อร่วมนับถอยหลังสู่ปีใหม่กันอย่างมีความสุข
เล่นไพ่กับครอบครัวในวันปีใหม่
ประเพณีการเล่นไพ่ ฟังดูคล้ายกับประเทศไทย เพราะช่วงเทศกาลที่มีวันหยุดยาวๆ คนไทยมักจะหากิจกรรมทำ โดยเฉพาะการเล่นไพ่ และคาสิโน ชาวกรีซก็เช่นกัน นิยมเล่นไพ่เพื่อสร้างความสนุกสนาน ร่วมกันของคนในครอบครัว และเพื่อนๆ เพื่อเป็นการส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ และปีใหม่นี้จะมีเรื่องโชคดีเกิดขึ้นกับครอบครัว ซึ่งการเล่นไพ่ของชาวกรีซนี้ นิยมเล่นกระทั่งถึงเช้าในวันปีใหม่ นอกจากนั้นการเล่นเกมกระดานลูกเต๋า และการซื้อสลากกินแบ่งรัฐบาล ยังถือเป็นสัญลักษณ์แห่งความโชคดีด้วย
ชมแสดงการจุดพลุและดอกไม้ไฟ
ประเพณีสุดฮิตทั่วโลก คือ การแสดงพลุและดอกไม้ไฟอันสวยงาม ซึ่งเหมือนกันกับในประเทศกรีซ โดยชาวกรีซจะออกมารวมกันดูการแสดงพลุดอกไม้ไฟ ตามสถานที่สำคัญก่อนเที่ยงคืน และเมื่อถึงเวลาเที่ยงคืน ความตระการตาและความสวยงาม ได้เกิดขึ้นบนท้องฟ้าของกรีซ เพราะดอกไม้ไฟมากกว่าพันดวงได้ถูกจุดขึ้นไป ทำให้เป็นภาพที่สวยงามตระการตา สร้างความสุขและสีสันให้กับครอบครัว รวมทั้งผู้คนจำนวนมาก ที่ออกมาร่วมการนับถอยหลังการเข้าสู่วันปีใหม่ ชาวกรีซมีประเพณีและความเชื่อ เกี่ยวกับวันขึ้นปีใหม่มาตั้งแต่สมัยโบราณ และพัฒนามาถึงยุคปัจจุบัน ซึ่งแต่ละประเพณีนั้น ล้วนน่าสนใจและเร้าใจให้ไปเริ่มต้นปีใหม่ที่กรีซ ซึ่งเป็นความคิดที่ดี เพราะการไปกรีซในช่วงปีใหม่ อาจจะเป็นการเปิดประสบการณ์ใหม่ที่ตราตรึงใจไปตลอดกาลก็ได้