ประเพณีปีใหม่ของประเทศเวียดนาม การฉลองสุดอบอุ่นกับการไหว้บรรพบุรุษแบบชาวจีน

เวียดนาม เป็นประเทศที่สืบเชื้อสายและมีบรรพบุรุษมาจากชาวจีน รวมทั้งอยู่ภายใต้การปกครองของประเทศจีนเป็นเวลานาน ดังนั้นประเพณีและวัฒนธรรมวันปีใหม่จึงมีความคล้ายคลึงกับประเทศจีน ถึงแม้ว่าประเทศเวียดนามจะไม่ได้มีศาสนาที่ชาวเวียดนามนับถือมากที่สุดชัดเจนนัก แต่ส่วนมากแล้วประเพณีในวันปีใหม่ยังปรากฎตามความเชื่อทางศาสนาพุทธ เวียดนามจึงเป็นประเทศที่น่าค้นหา และน่าไปสัมผัสกับประเพณีปีใหม่มากอีกประเทศหนึ่ง ซึ่งจะมีความน่าสนใจอย่างไรนั้น ตามไปดูกันเลยค่ะ

ประเพณีการเฉลิมฉลองปีใหม่ของเวียดนาม

เวียดนามมีประเพณีการฉลองปีใหม่หลายอย่าง รวมถึงมีความเชื่อและข้อห้ามที่ไม่ควรทำในระหว่างปีใหม่ด้วย ซึ่งมีสิ่งที่น่าสนใจมากมาย ดังต่อไปนี้

วันตรุษเวียดนามหรือเต๊ดเวียนด๋าน

วันปีใหม่ในภาษาเวียดนามเรียกว่า เต๊ดเวียนด๋าน ถือเป็นวันตรุษเวียดนาม หรือเทศกาลวันต้นปีใหม่ ซึ่งปีใหม่ที่เวียดนาม นับปฏิทินตามจันทรคติเหมือนประเทศจีน โดยจะอยู่ในช่วงปลายเดือนมกราคมถึงต้นเดือนกุมภาพันธ์ ชาวเวียดนามจะเรียกวันปีใหม่สั้นๆ ว่า เต๊ด ถือเป็นประเพณีหนึ่งที่สำคัญมากที่สุดในรอบปีของชาวเวียดนามเลยนั่นเอง เพราะเป็นวันที่จะได้รวมญาติ เพื่อสร้างความสัมพันธ์อันดีในเครือญาติ ที่สำคัญเป็นช่วงที่ชาวเวียดนามจะได้ระลึกถึงญาติพี่น้องผู้ล่วงลับไปแล้ว และแสดงความกตัญญูต่อคนเหล่านั้นในปีใหม่ของทุกปีด้วย

การไหว้บรรพบุรุษผู้ล่วงลับ

แม้ว่าประเทศเวียดนามจะไม่ได้นับถือศาสนาใดศาสนาหนึ่งเป็นจำนวนมากที่สุดก็ตาม แต่ความเชื่อทางศาสนาพุทธ และวิถีปฏิบัติตามแบบฉบับชาวจีนที่สืบทอดมาสู่ชาวเวียดนาม คือ การให้ความเคารพต่อบรรพบุรุษผู้ล่วงลับไปแล้ว โดยมีปรากฎให้เห็นทั่วไปในเวียดนาม หนึ่งสัปดาห์ก่อนถึงช่วงประเพณีปีใหม่ จึงมีชาวเวียดนามไปทำความสะอาด หรือทาสีหลุมศพ เมื่อถึงวันเต๊ดจึงพาครอบครัวไปไหว้หลุมศพพ่อแม่ และบรรพบุรุษนั้น เช่นเดียวกับคนจีน เชื่อว่าช่วงเทศกาลปีใหม่นี้ จะเป็นช่วงเวลาในการสื่อสาร และสร้างความสัมพันธ์ไปถึงวิญญาณของบรรพบุรุษ รวมทั้งเทพเจ้าประจำบ้าน เพื่อให้มาช่วยบ้านนั้นมีแต่ความโชคดี ทำกิจการสิ่งใดเจริญรุ่งเรือง ตามแบบฉบับและความเชื่อคล้ายจีน

เสียงสัตว์ร้องในวันปีใหม่บอกอะไรชาวเวียดนาม

ชาวเวียดนามเชื่อว่า หากได้ยินเสียงสัตว์ร้องหลังเที่ยงคืน วันส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ หรือช่วงเวลาหลังตื่นขึ้นมาในเช้าวันแรกของปีใหม่ โดยเฉพาะถ้าได้ยินเสียงไก่ตัวผู้ขัน เชื่อว่าปีนั้นจะเป็นปีที่มีแต่ความยุ่งยาก และมีเรื่องอุปสรรคเข้ามาในการดำเนินชีวิต ถ้าได้ยินเสียงสุนัขเห่าหอน เป็นสัญญาณเตือนว่าปีนี้อาจจะมีเรื่องเกี่ยวกับการถูกลักขโมย ซึ่งน่าจะเป็นไปตามหลักความเป็นจริงด้วย เมื่อมีเสียงสุนัขเห่า อาจจะมีสิ่งผิดปกติอะไรเกิดขึ้น หรือสันนิษฐานว่า สุนัขอาจจะเห็นขโมยก็ได้ ตรงตามความเชื่อของชาวเวียดนาม

การอยู่พร้อมหน้าเพื่อรับพรหมึ่งต่วย

ก่อนวันปีใหม่หรือวันเต๊ด 1 วัน เรียกว่า วันตั๊ดเนียน หรือวันสิ้นปี ในแต่ละครอบครัวจะมีการฉลองส่งท้ายปีเก่าร่วมกันอย่างสนุกสนาน และเมื่อเข้าสู่ช่วงปีใหม่ สามีซึ่งถือเป็นหลักของครอบครัว จะต้องอยู่ร่วมกับสมาชิกในครอบครัว จะไม่ออกไปทำอย่างอื่นนอกบ้าน หลังจากนั้นญาติมิตร ลูกหลานทุกคนในครอบครัวมารวมตัวกันที่บ้าน เด็กๆ ในบ้านจะได้รับอวยพรอายุ หรือ พรหมึ่งต่วย จากญาติผู้ใหญ่ของบ้าน ซึ่งพรที่ได้รับนั้นเชื่อว่าเป็นการส่งความรัก และความปรารถนาดีต่อคนในครอบครัว ให้มีความเจริญและไม่ว่าจะทำอะไรก็สำเร็จดังใจ รวมทั้งมีการแจกเงินที่อยู่ในซองแดง หรือเรียกว่า อั่งเปา สื่อความหมายในการใช้เงินนั้น เพื่อตั้งตัวและเป็นเงินขวัญถุง สำหรับนำไปใช้ทำกิจการให้เจริญรุ่งเรือง ตามความเชื่อแบบชาวจีน

ประเพณีปีใหม่ตามวันและความเชื่อเวียดนาม

การฉลองปีใหม่ของชาวเวียดนามมีความคล้ายคลึงกับชาวจีน และมีการฉลองปีใหม่ในแต่ละวันด้วยประเพณีที่แตกต่างกัน โดยวันแรกของการฉลองปีใหม่ ชาวเวียดนามจะอยู่กันพร้อมหน้าพร้อมตา เพื่อไหว้บรรพบุรุษและไหว้เทพเจ้าประจำบ้าน และถือว่าเป็นการเซ่นไหว้ต้อนรับวันแรกของการกลับมาของบรรพบุรุษ และเชื่อว่าบรรพบุรุษจะมาอยู่ด้วยตลอดเทศกาลเต๊ดนี้ เมื่อไหว้บรรพบุรุษและไหว้เจ้าเสร็จเรียบร้อยจะมีการทานอาหารร่วมกัน สร้างความรักความสามัคคีในหมู่เครือญาติ ส่วนวันที่ 2 ของเทศการเต๊ด ชาวเวียดนามนิยมไปเยี่ยมเยือน และขอคำอวยพรจากญาติของภรรยาและเพื่อนสนิท เพื่อให้เริ่มต้นปีใหม่นี้ด้วยพรดีดี ส่วนวันที่ 3 จึงมีการไปเยี่ยมเยือนคนอื่นๆ เช่น ครู เจ้านาย หมอที่เคยรักษา ญาติที่เคารพ

การเดินทางกลับปรโลกของบรรพบุรุษ

ตลอดระยะเวลาการเฉลิมฉลองวันเต๊ด หรือปีใหม่ในเวียดนาม เชื่อว่าวิญญาณของบรรพบุรุษได้มาอยู่ร่วมกับครอบครัว ตั้งแต่วันแรกที่มีการเซ่นไหว้วิญญาณเหล่านั้นแล้ว ซึ่งเมื่อถึงวันที่สามของการฉลองปีใหม่ และเชื่อว่าเป็นวันที่วิญญาณของบรรพบุรุษทั้งหลาย จะต้องเดินทางกลับไปยังปรโลก หน้าที่ของลูกหลานที่เชิญวิญญาณท่านเหล่านั้นมาร่วมงานปีใหม่ จะต้องมีการเผากระดาษเงินกระดาษทองให้กับบรรพบุรุษ เพื่อให้ท่านนำกลับไปใช้ที่โลกของท่านด้วย ถือเป็นการตอบแทนบุญคุณของท่าน และเป็นการมอบเงินให้กับท่านเหล่านั้นไว้ใช้ก่อนที่จะถึงเทศกาลเต๊ดในปีต่อไป

การคิดพูดและทำแต่สิ่งที่ดีในวันปีใหม่

ชาวเวียดนามเชื่อว่า การพูดคิดและทำสิ่งใดในช่วงวันขึ้นปีใหม่นี้ จะเป็นอย่างนั้นในช่วงปีใหม่และตลอดทั้งปี ชาวเวียดนามจึงต้องพยายามคิด พูด และทำในสิ่งที่ดีดี เพื่อเป็นการเริ่มต้นสิ่งดีตั้งแต่ปีใหม่ โดยเฉพาะปรารถนาให้คนอื่นได้รับสิ่งดี เหมือนกับที่ตนเองก็ต้องการสิ่งดีให้เข้ามาในชีวิตเช่นกัน ในช่วงเทศกาลปีใหม่ จึงเป็นช่วงเวลาที่สำคัญของผู้ที่มีความบาดหมางใจกัน หรือมีสิ่งใดที่ทำให้ญาติสนิท คนที่เคารพ เพื่อน หรือคนที่รู้จัก ขุ่นเคืองหมองใจกัน จะต้องเคลียร์ให้จบภายในปีใหม่นี้ เพื่อให้เกิดความสบายใจ และเปิดรับสิ่งดีที่จะเข้ามาในชีวิต

ข้อห้ามต่าง ๆ ในวันปีใหม่ตามความเชื่อชาวเวียดนาม

ชาวเวียดนามมีข้อห้ามเกี่ยวกับวันขึ้นปีใหม่หลายอย่าง ซึ่งยึดถือเป็นประเพณีสืบต่อกันมา ได้แก่

1.ห้ามพูดคำหยาบหรือด่าทอ

ข้อห้ามแรก คือ การห้ามพูดคำหยาบหรือด่าทอกัน ควรพูดกันด้วยภาษาดอกไม้ตั้งแต่เริ่มต้นปีใหม่ เพราะเชื่อว่าการเริ่มพูดจาด้วยภาษาที่ไพเราะ และพูดแต่สิ่งดีงามตั้งแต่ต้นปี คนในครอบครัวจะอยู่ร่วมกันอย่างร่มเย็นเป็นสุข มีความรักความสามัคคี และถ้อยทีถ้อยอาศัยต่อกัน

2.ห้ามร้องไห้เด็ดขาด

ในวันปีใหม่ของเวียดนามสิ่งที่ต้องห้าม คือ ห้ามร้องไห้เด็ดขาด ปีใหม่ต้องเป็นช่วงที่ทุกคนในบ้านมีความสุข มีรอยยิ้มและเสียงหัวเราะร่วมกันทั้งบ้าน เพราะหากเศร้าตั้งแต่วันแรกของปีใหม่ เชื่อว่าทั้งปีนั้นคงเป็นปีที่มีแต่เรื่องเศร้าเข้ามาสู่ครอบครัว วันปีใหม่จึงเป็นวันแห่งความสุขเท่านั้นในสังคมเวียดนาม

3.ห้ามกวาดบ้าน

การห้ามกวาดบ้านในวันขึ้นปีใหม่ ถือเป็นความเชื่อเดียวกับคนจีนที่ไม่นิยมกวาดบ้านในวันตรุษจีน ตรุษเวียดนามหรือปีใหม่ในเวียดนาม จึงไม่นิยมกวาดบ้านหรือทำความสะอาดบ้านเช่นกัน เพราะเชื่อว่าเป็นการกวาดเงินทองและโชคลาภ รวมทั้งสิ่งดีงามออกจากบ้าน ดังนั้นจึงงดเว้นการทำความสะอาดบ้านในช่วงปีใหม่นี้ไปก่อน เพื่อให้มีเงินทองไหล โชคลาภเข้าสู่บ้านตลอดทั้งปี

4.ห้ามทานเนื้อสัตว์บางชนิด

ช่วงปีใหม่นี้ ชาวเวียดนามมีข้อห้ามในการทานเนื้อสัตว์บางชนิด เนื่องจากเชื่อว่าจะทำให้ครอบครัวนั้นอับโชคยาวนานตลอดปี จึงเป็นไปได้ว่าในช่วงปีใหม่ของเวียดนาม จะไม่มีสิ่งเหล่านี้ขายในตลาด หรือห้ามกินเด็ดขาด เช่น ปลาหมึก และสุนัข เป็นต้น เวียดนามถือเป็นประเทศเพื่อนบ้านที่อยู่ใกล้ประเทศไทย การเดินทางไม่นานมากเกินไป รวมทั้งมีสถานที่ท่องเที่ยวสวยงาม และมีชื่อเสียงมากมาย เหมาะแก่การไปเที่ยวพักผ่อน โดยเฉพาะในช่วงเทศกาลปีใหม่นี้ หากกำลังค้นหาสถานที่สุดพิเศษสำหรับการฉลองปีใหม่กับครอบครัวและคนรู้ใจ เวียดนามถือเป็นอีกหนึ่งแห่งที่จะทำให้คุณได้เก็บเกี่ยวประสบการณ์และความทรงจำครั้งยิ่งใหญ่ในชีวิต