สัปทน หมายถึง ร่มขนาดใหญ่ทำด้วยผ้ามีสีต่าง ๆ อย่างสวยงามอลังการ เช่นขาว แดง มีระบายรอบ มีด้ามยาว ใช้สำหรับกั้นเวลาแห่นาค (พิธีบวชพระ) ผ้าไตร หรือพระพุทธรูป หรือเวลาแห่สมณศักดิ์ เป็นต้น
เราควรถวายสัปทนในโอกาสใด
- ถวายสัปทนได้ในทุกโอกาส
- ถวายสัปทนเป็นบริวาร ผ้าป่า กฐิน หรือบริวารกองบวชพระ
- ถวายสัปทนในโอกาสที่พระคุณเจ้าได้รับแต่งตั้งหรือเลื่อนสมณศักดิ์
- ถวายสัปทนอุทิศส่วนกุศลแก่ญาติผู้ล่วงลับไป
- ถวายสัปทนเป็นอนุสรณ์แก่ตนเองและครอบครัวฝากไว้ในพระพุทธศาสนา
- ถวายสัปทนทำบุญวันเกิด
- ถวายสัปทนเพื่อหวังอานุสงส์ผลบุญ แก้ดวงตก ดวงไม่ดี สะเดาะเคราะห์
- ถวายสัปทนแก่วัดที่มีพิธีกรรมอุปสมบทบ่อย ๆ
- ถวายสัปทนเวลาที่ทางวัดต้องการใช้สัปทน เช่น เวลาแห่นาค แห่พระพุทธรูปในเทศกาลสงกรานต์ เป็นต้น
คำถวายสัปทน (ร่มใหญ่ มีด้ามยาว)
ยัคเฆ ภันเต สังโฆ ปะฏิชานาตุ, มะยัง, เอตัง มะหาฉัตตัง, สะปะริวารัง, พุทธัสสะ, ปูชะนัตถายะ, อิมัสมิง อาวาเส, นิยยาเทมะ, สาธุ โน ภันเต, อะยัง, พุทธัสสะ, ปูชะนัตถายะ, มะหาฉัตตัสสะ, ทานัสสะ, อานิสังโส, อัมหากัญเจวะ, มาตาปิตุอาทีนัญจะ, ปิยะชะนานัง, ทีฆะรัตตัง, หิตายะ, สุขายะ, สังวัตตะตุ ฯ
ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ, ขอพระสงฆ์จงรับทราบ, ข้าพเจ้าทั้งหลาย, ขอมอบถวายสัปทน, พร้อมกับของบริวารนี้, ไว้ในอาวาสนี้, เพื่อเป็นพุทธบูชา, ขออานิสงส์แห่งการถวายสัปทน, เพื่อเป็นพุทธบูชานี้, ของข้าพเจ้าทั้งหลาย, จงเป็นไปเพื่อประโยชน์, เพื่อความสุข, แก่ข้าพเจ้าทั้งหลายด้วย, แก่ปิยชนทั้งหลาย, มีมารดาบิดาเป็นต้นด้วย, ตลอดกาลนาน เทอญ ฯ
อานิสงส์ของการถวายสัปทน
- ชีวิตอยู่เย็นเป็นสุข ในการถวายร่ม สัปทน เครื่องกั้นแดดฝนแก่พระภิกษุสามเณร ส่งผลให้ชีวิตมีความร่มเย็นเป็นสุข
- ช่วยขจัดปัดเป่าบรรเทาทุกข์เคราะห์กรรมทั้งหลายไม่ให้ส่งผลไม่ดี เหมือนดังร่มช่วยป้ดเป่าบรรเทาเวทนาจากความหนาวร้อน ป้องกันฝุ่น กันแดด กันฝนได้
- ช่วยป้องกันศัตรูผู้ที่คิดร้ายต่อเรา ไม่ให้ทำอันตรายต่อเราได้
- ทำให้มีสุขภาพร่างกายที่แข็งแรง ไม่เจ็บป่วยง่าย ด้วยอานิสงส์จากการถวายร่ม ที่ช่วยกันแดดกันฝน ป้องกันการเกิดเชื้อโรคต่าง ๆ ที่มักจะมาจากการสัมผัสแสงแดด ฝุ่นและฝน
- ทำอะไรก็สำเร็จได้ง่าย ง่ายเหมือนกางร่ม มีคนช่วยเหลือ
- คนต่อความหนาว
- ทนต่อความร้อน
- ทนต่อละอองและธุลี
- ชนทั้งหลายยำเกรงทุกเมื่อ
- เป็นที่ยกย่องนับถือ
- ชื่อเสียงดีงามขจรไป
- เป็นผู้มีผิวพรรณละเอียด
- เป็นผู้มีใจใสสะอาด
- แม้ละโลกนี้ไป มีใจผ่องใสในทาน มีสุขคติเป็นที่หวัง
- ตั้งสัจอธิษฐานได้ตามแต่ปรารถนา
