
เหรียญที่ระลึกที่ปรากฏในภาพทั้งสองด้านนี้ คือหนึ่งในผลงานชิ้นเอกของกองกษาปณ์ กรมธนารักษ์ ที่จัดสร้างขึ้นในปี พ.ศ. 2547 ซึ่งเต็มเปี่ยมไปด้วยความงดงามทางศิลปะ ความศักดิ์สิทธิ์ตามหลักความเชื่อ และความสำคัญทางประวัติศาสตร์ของชาติไทย
“เหรียญพระสยามเทวาธิราช” ที่จัดสร้างขึ้นโดยกองกษาปณ์ กรมธนารักษ์ ในวาระอันเป็นมหามงคลเมื่อปี พ.ศ. 2547 เพื่อเฉลิมพระเกียรติคุณแด่ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4) พระมหากษัตริย์ผู้ทรงมีพระราชดำริให้สร้างรูปเคารพ “พระสยามเทวาธิราช” ขึ้นเป็นครั้งแรก
พุทธศิลป์และความหมาย
ด้านหน้าของเหรียญได้อัญเชิญ องค์พระสยามเทวาธิราช มาประดิษฐานเป็นประธาน
- องค์เทวรูป: อยู่ในท่ายืนสง่างาม ทรงเครื่องกษัตริยาธิราชอย่างสมบูรณ์
- พระหัตถ์ขวา: ทรง พระแสงขรรค์ อันเป็นสัญลักษณ์แห่งพระราชอำนาจและพลังในการปกป้อง ขจัดปัดเป่าภยันตรายที่จะมากล้ำกรายแผ่นดิน
- พระหัตถ์ซ้าย: ยกขึ้นในระดับพระอุระ (อก) ในลักษณะการจีบ ซึ่งเป็นท่าแห่งการประทานพรและความเมตตา
- ศิลปะโดยรวม: มีความคมชัด ลึกซึ้ง แสดงถึงพลังอำนาจและความสงบนิ่ง เปี่ยมด้วยพระเมตตาบารมี
ความศักดิ์สิทธิ์และศาสตร์ชั้นสูงบนหลังเหรียญ
ด้านหลังของเหรียญคือศูนย์รวมแห่งศาสตร์ชั้นสูงและความเป็นสิริมงคล
ศูนย์กลางของเหรียญคือ “ยันต์มหาโสฬสมงคล” ซึ่งเป็นยันต์ชั้นสูงที่ได้รับความนิยมและความเชื่อถือมาแต่โบราณ คำว่า “โสฬส” แปลว่า 16 ซึ่งในที่นี้หมายถึง ภพภูมิชั้นพรหม 16 ชั้น (โสฬสพรหม) และยังหมายรวมถึงคุณพระพุทธเจ้า 16 ประการอีกด้วย ยันต์นี้จึงเปี่ยมด้วยความหมายอันเป็นมงคลสูงสุด
- โครงสร้าง: เป็นตาราง 4×4 รวมทั้งสิ้น 16 ช่อง ในแต่ละช่องจะบรรจุอักขระและตัวเลขตามตำราโบราณ
- พุทธคุณ: มีความเชื่อว่ายันต์มหาโสฬสมงคลนี้มีพุทธคุณครอบจักรวาล สามารถป้องกันภยันตรายได้ทุกชนิด, ป้องกันคุณไสยมนต์ดำ, เสริมดวงชะตา, และนำมาซึ่งโชคลาภและความสำเร็จอย่างสูงส่ง
2. อักขระขอมโบราณและเลขยันต์
ภายในช่องยันต์ทั้ง 16 ช่องนั้น ประกอบด้วย:
เลขยันต์ (Thai Numerals): ตัวเลขไทยที่อยู่ใต้อักขระขอม เป็นส่วนหนึ่งของกลยันต์ที่ต้องใช้ควบคู่กับหัวใจพระคาถาเพื่อเสริมพลังให้ยันต์มีความสมบูรณ์
อักขระขอม (Khom Script): ตัวอักษรที่โค้งมนสวยงามคือ “อักษรขอม” ซึ่งเป็นอักษรศักดิ์สิทธิ์ที่ใช้ในการจารึกพระคาถาและยันต์ต่างๆ มาตั้งแต่สมัยโบราณ อักขระเหล่านี้คือ “หัวใจพระคาถา” ที่ย่อมาจากบทสวดอันยาวเหยียด แต่ยังคงไว้ซึ่งพุทธานุภาพอันเข้มขลัง

เอกสารในภาพคือ ประกาศเรื่องการจัดสร้างเหรียญที่ระลึก 4 แบบ เพื่อหารายได้สำหรับก่อตั้ง “มูลนิธิเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 4)”
ประเด็นสำคัญ:
- วัตถุประสงค์หลัก: เพื่อระดมทุนจัดตั้งมูลนิธิฯ ในโอกาสที่ UNESCO ได้ยกย่องเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ให้ทรงเป็น “บุคคลสำคัญของโลก” เมื่อปี พ.ศ. 2547
- ผู้จัดสร้าง: โครงการนี้ได้รับพระบรมราชานุญาตจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 9) ให้ ท่านผู้หญิงบุตรี วีระไวทยะ เป็นผู้ดำเนินการ โดยเหรียญทั้งหมดผลิตโดย กองกษาปณ์ กรมธนารักษ์
- เหรียญที่จัดสร้าง: มีทั้งหมด 4 แบบ ซึ่งเป็นพระพุทธรูปและเทวรูปองค์สำคัญ ได้แก่
- เหรียญพระสัมพุทธพรรณี
- เหรียญพระไพรีพินาศ
- เหรียญพระนิรันตราย
- เหรียญพระสยามเทวาธิราช
- การเปิดให้จอง: กำหนดการเดิมคือจะเปิดให้ผู้บริจาคจองเหรียญได้ตั้งแต่วันจันทร์ที่ 17 ธันวาคม พ.ศ. 2550 เป็นต้นไป
- หมายเหตุสำคัญ: เอกสารนี้คือ “หนังสือแจ้งเรื่องการเลื่อนพิธีพุทธาภิเษก” ซึ่งหมายความว่ากำหนดการเดิมอาจมีการเปลี่ยนแปลง
เป็นโครงการสร้างเหรียญวัตถุมงคล 4 แบบ เพื่อหาเงินตั้งมูลนิธิเฉลิมพระเกียรติรัชกาลที่ 4 เนื่องในโอกาสที่ UNESCO ประกาศเกียรติคุณในปี 2547 โดยโครงการนี้จะเปิดให้จองเหรียญในช่วงปลายปี 2550 แต่เอกสารฉบับนี้ได้แจ้งเรื่องการเลื่อนพิธีปลุกเสกออกไปก่อน
สัญลักษณ์แห่งการพิทักษ์และขวัญกำลังใจ
สำหรับชาวไทยจำนวนมาก เหรียญพระสยามเทวาธิราชไม่ใช่แค่เหรียญที่ระลึก แต่เปรียบเสมือน วัตถุมงคล ที่ทรงพลัง เป็นสัญลักษณ์ของการปกป้องคุ้มครองที่สามารถพกพาติดตัวได้ การมีเหรียญนี้ไว้ในครอบครองจึงเปรียบเสมือนการมีพระบารมีขององค์พระสยามเทวาธิราชคอยพิทักษ์รักษาให้รอดพ้นจากภยันตรายทั้งปวง
บทสรุป
เหรียญพระสยามเทวาธิราชรุ่นเฉลิมพระเกียรติฯ พ.ศ. 2547 เหรียญนี้ จึงเป็นมากกว่าโลหะที่ถูกปั๊มขึ้นรูป หากแต่เป็นบทบันทึกทางประวัติศาสตร์ที่เชื่อมโยงอดีตกับปัจจุบัน เป็นงานศิลป์ที่สะท้อนเอกลักษณ์เชิงช่างของไทย และเป็นศูนย์รวมแห่งศรัทธาที่ตอกย้ำความเชื่อมั่นว่า… ประเทศไทยมีสิ่งศักดิ์สิทธิ์คอยคุ้มครองอยู่เสมอ
ข้อมูลจากอินเตอร์เน็ต อาจจะมีความผิดพลาดคลาเคลื่อนอยู่บ้าง