หัวใจ นะโม สื่อความหมายถึงคํานมัสการพระพุทธเจ้าใช้สวดหรือกล่าวในเริ่มต้นการประกอบพิธีกรรมต่าง ๆ ในพระพุทธศาสนาอันเป็นการแสดงถึงความนอบน้อมต่อพระพุทธเจ้าผู้เป็นเจ้าของศาสนา ผู้ควรแก่กราบไหว้บูชา เพื่อย้ำความเป็นสรณะตลอดชีวิต
อักษรย่อหัวใจ นะโม
ส ต อุ เอ บางตำราใช้เป็น น ม อสฺส และ น ต ภ อ ส ก็มี
แม้จะมีความต่างกันในด้านอักขระ แต่ก็สื่อความหมายไปในทางเดียวกัน คือ เป็นคำแสดงความนอบน้อมต่อพระพุทธเจ้า
คำเต็มของอักษรย่อ หัวใจ นะโม
หัวใจนโม ส ต อุ เอ เข้าใจว่านํามาจากนะโมการัฏฐกคาถา หรือที่เรียกกันว่า นะโม 8 บท โดยความสื่อถึงการแสดงความนอบน้อมพระรัตนตรัย ดังนี้
ส ย่อมาจาก สมมาสมฺพุทฺธสฺส แปลว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้า
ต ย่อมาจาก ตสฺส แปลว่า นั้น
อุ ย่อมาจากสระ อุ ในคำว่า สุวตฺถิ แปลว่า ความสวัสดี (สุ+ว+อตฺถิ ได้รูปเป็น สุวตฺถิ)
เอ ย่อมาจากสระ เอ ในคำว่า เตชวา แปลว่า มีเดชหรือมีอํานาจ
หัวใจนโม น ม อสฺส เข้าใจว่าโบราณาจารย์นํามาจากนะโมการัฏฐกคาถา หรือ ที่เรียกกันว่า นะโม 8 บท โดยความสื่อถึงการแสดงความนอบน้อมพระรัตนตรัย ดังนี้
นม มาจาก นโม ที่ปรากฏอยู่ในทุกคาถา
อสฺส มาจาก อสฺส ที่ปรากฏอยู่ในคําสําคัญของทุกบท
หัวใจนโม น ต ภ อ ส โบราณาจารย์ย่อมาจากบทนมัสการพระพุทธเจ้า คือ นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส ดังนี้
น ย่อมาจาก นโม
ต ย่อมาจาก ตสฺส
ภ ย่อมาจาก ภควโต
อ ย่อมาจาก อรหโต
ส ย่อมาจาก สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส
พุทธคุณ หัวใจนะโม ความเชื่อ
โบราณาจารย์ได้นําอักษรย่อที่เป็นหัวใจนี้ไปใช้สื่อมิติทางความเชื่ออย่างหลากหลาย โดยกล่าวว่า ใช้ได้สารพัดขึ้นอยู่กับความปรารถนาของผู้ใช้ว่า จะนําหัวใจนี้ไปใช้ในทางใด (สํานักงาน ส.ธรรมภักดี, ม.ป.ป., น. 178)
สรุปข้อคิด หัวใจ นะโม
เมื่อพิจารณาจากสาระสําคัญตามแหล่งที่มาของหัวใจ นะโม แล้วจะพบว่า นะโม เป็นคําที่นํามาใช้แสดงความนอบน้อมแด่พระรัตนตรัย แน่นอนว่าเมื่อพิจารณาจากประเด็นนี้แล้ว คําว่า นะโม ก็ไม่เกี่ยวกับเรื่องของอํานาจวิเศษที่นําไปใช้ในทางความเชื่อ
แต่ถ้าพิจารณาไปที่ความปรารถนาขอให้อํานาจการแสดงความนอบน้อมบันดาลให้เกิดอานุภาพต่าง ๆ เช่น ป้องกันอันตรายเป็นต้น ได้รับอิทธิพลมาจากพระปริตรหรือบทสวดมนต์ที่มักจะมีการตั้งความปรารถนาขออํานาจการทําความดีช่วยคุ้มครองป้องกันหรือดลบันดาลผลดีที่ปรารถนาให้
ขอบคุณที่มา : งานวิจัยของอาจารย์ของธีรโชติ เกิดแก้ว ชื่อว่า การศึกษาอักษรย่อในคัมภีร์หัวใจ108 ในฐานะสื่อการสอนพระพุทธศาสนา
คาถาหัวใจนะโม ของเทพย์ สาริกบุตร
นะโมโสตะ ติตีนิตะโต
คาถาหัวใจนะโมนี้ ท่านให้ใช้บริกรรมเสกน้ำมันหอมทาตัว แม้ถึงว่าจะถูกตีตายไปแล้ว ลมพัดมาต้องจะฟื้นขึ้นมาแล (ผมเขียนสื่อตามความหมายที่มา จริง ๆ ถ้าหมายถึงถูกตีตายไปจริง ๆ ยังไงก็ไม่ฟื้น แต่ท่านอาจจะหมายถึงศีลเป็นสิ่งที่หอมหวลทวนลม ไม่มีวันตาย แม้ตายแล้วก็เหมือนไม่ตาย) ที่มา bp.or.th