ขั้นตอนของการเป็นชาวพุทธ คือ การรับไตรสรณคมน์ ขอถือ พระพุทธ พระธรรม และ พระสงฆ์ เป็นสรณะที่พึ่งที่ระลึกถึง
การที่ชาวพุทธรับไตรสรณคมน์นั้น หมายความว่าอย่างไร ?
ในการรับพระพุทธเจ้าเป็นสรณะนั้น อาจมีระดับความเข้าใจที่แตกต่างกัน ความหมายของพุทธะในขั้นต้นนั้น หมายถึง พระพุทธรูป ซึ่งเป็นเครื่องเตือนให้ระลึกถึงสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งเป็นบุคคลในประวัติศาสตร์ ทรงชี้ทางเพื่อให้ชาวพุทธทั้งหลายได้ปฏิบัติตาม เพื่อบรรลุความหลุดพ้น พุทธะในความหมายสูงขึ้นหมายถึง ความเป็นพุทธะ ซึ่งเป็นคุณสมบัติทางจิตวิญญาณอันสูงสุดที่พวกเราชาวพุทธอาจเข้าถึงได้หากปฏิบัติตามแนวทางคำสอนของพระพุทธองค์
ในการทำความเข้าใจกับธรรมะก็เช่นกัน ในขั้นต้นอาจหมายถึง พระไตรปิฎกซึ่งเป็นคัมภีร์คำสอนในพุทธศาสนาในระดับสูง หมายถึง คำสอนของพระพุทธองค์ซึ่งเมื่อเข้าถึงก็ย่อมทำให้บุคคลนั้นตรัสรู้แจ้งในพระธรรมอันประเสริฐ สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเคยรับสั่งว่า “ผู้ใดเห็นธรรม ผู้นั้นเห็นตถาคต ผู้ใดเห็นตถาคต ผู้นั้นเห็นธรรม” นั้นหมายความว่า เมื่อผู้นั้นปฏิบัติธรรมก็ย่อมเข้าถึงการตรัสรู้ด้วยตนเอง
คำว่า สงฆ์ ก็อาจจะเข้าใจได้หลายระดับ ขั้นต้นหมายถึงพระภิกษุและภิกษุณีสงฆ์ แต่ในระดับสูงหมายถึง พระอริยสงฆ์ ซึ่งเป็นบุคคลในอุดมคติโปรดสัตว์ในการเทศน์สอนและชี้นำสรรพสัตว์
ในการรับไตรสรณคมน์ จึงเป็นการน้อมรับเอาคุณสมบัติที่ปรากฏในพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ มาปรับให้เข้ากับการดำเนินชีวิตของเรานั่นเอง
