ความบริสุทธิ์และไม่บริสุทธิ์
วันหนึ่ง พวกโจรขุดอุโมงค์ขโมยทรัพย์ ถูกเจ้าของทรัพย์ติดตามมา จึงทิ้งห่อทรัพย์ไว้ข้างหน้าของอุบาสกชื่อจุลกาล ผู้ฟังธรรมกถาในวิหารตลอดราตรี แล้วโจรก็หลบหนีไป
ชนทั้งหลายเห็นห่อทรัพย์ข้างหน้าจุลกาลจึงกล่าวหาว่าเขาเป็นโจร แต่ทำเหมือนฟังธรรม และช่วยกันจับและโบยอุบาสกนั้น
หมู่นางกุมภทาสีเดินไปท่าน้ำ พบเหตุนั้น จึงได้กล่าวว่าจุลกาลไม่ทำโจรกรรม จุลกาลจึงรอดตาย จุลกาลไปที่วิหารบอกแก่ภิกษุทั้งหลายว่าได้ชีวิตเพราะพวกนางกุมภทาสีช่วยไว้
ภิกษุทั้งหลายกราบทูลความนั้นแด่พระศาสดา พระศาสดาตรัสว่า
จุลกาลอุบาสกได้ชีวิตเพราะอาศัยพวกนางกุมภทาสี และไม่ใช่ผู้ทำผิด ด้วยว่า ธรรมดาสัตว์ทำบาปกรรมด้วยตนแล้ว ย่อมเศร้าหมองด้วยตนเองในอบาย มีนรก เป็นต้น
ส่วนสัตว์ทั้งหลายทำกุศลแล้ว ไปสู่สุคติและนิพพาน ย่อมชื่อว่าบริสุทธิ์ได้ด้วยตนเอง
แล้วตรัสพระคาถานี้ว่า
อตฺตนา ว กตํ ปาปํ อตฺตนา สงฺกิลิสฺสติ
อตฺตนา อกตํ ปาปํ อตฺตนา ว วิสุชฺฌติ
สุทฺธิ อสุทฺธิ ปจฺจตฺตํ นาญฺโญ อญฺญํ วิโสธเย.
บาปอันผู้ใดทำแล้วด้วยตนเอง ผู้นั้นย่อมเศร้าหมองด้วยตน;
บาปอันผู้ใดไม่ทำด้วยตน ผู้นั้นย่อมบริสุทธิ์ด้วยตนเอง;
ความบริสุทธิ์ไม่บริสุทธิ์ เป็นของเฉพาะตน,
คนอื่นทำคนอื่นให้บริสุทธิ์ไม่ได้.
มีอรรถกถาอธิบายเพิ่มเติม ดังนี้
อกุศลกรรมเป็นกรรมอันผู้ใดทำแล้วด้วยตน ผู้นั้นเมื่อเสวยทุกข์ในอบาย ๔ ชื่อว่าเศร้าหมองด้วยตนเอง; ส่วนบาปอันผู้ใดไม่ได้ทำด้วยตน ผู้นั้นเมื่อไปสู่สุคติและนิพพาน ชื่อว่าย่อมบริสุทธิ์ด้วยตนเอง,
ความบริสุทธิ์กล่าวคือกุศลกรรม และความไม่บริสุทธิ์กล่าวคืออกุศลกรรม เป็นของเฉพาะตน คือ ย่อมเผล็ดผลเฉพาะในตนของสัตว์ผู้ทำทั้งหลาย. บุคคลอื่นทำบุคคลอื่นให้บริสุทธิ์ไม่ได้ คือให้หมดจดไม่ได้เลย ให้เศร้าหมองไม่ได้เลย.”
ที่มา :
https://uttayarndham.org/tripitaka-mp3-files-individual-track/4597/ความบริสุทธิ์และไม่บริสุทธิ์
http://www.madchima.org/forum/index.php?topic=13569.0;wap2
ศึกษาเพิ่มเติม
อรรถกถา ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท อัตตวรรคที่ ๑๒
http://www.84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25&i=22&p=9
อ่านเนื้อความในพระไตรปิฎก
http://www.84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=25&A=692&Z=720
ผมชื่นชอบพระคาถา หรือ พุทธจนะนี้มาก
มีบางคนกล่าวว่า พระพุทธเจ้าเป็นมนุษย์ไม่ใช่พระเจ้าทำให้ใครบริสุทธิ์ไม่ได้
ถูกต้อง พระพุทธเจ้าเป็นมนุษย์มีเนื้อหนังร่างกายเหมือนมนุษย์ ไม่ใช่พระเจ้า และพระองค์ทำความบริสุทธิ์ให้แก่ใครไม่ได้ แต่พระองค์ทรงแนะนำหนทางแห่งความบริสุทธิ์ บุคคลผู้ได้รับชี้แนะหนทางจะปฏิบัติหรือไม่ ก็เป็นของเฉพาะตน เมื่อปฏิบัติแล้วก็ย่อมได้รับความบริสุทธิ์เฉพาะตนและเป็นผลแห่งการปฏิบัติของตนเอง
ถ้าโลกนี้มีพระเจ้าที่เสกให้คนอื่นบริสุทธิ์ได้ทำไมพระองค์ไม่ทำตั้งแต่ทีแรก ถ้าพระเจ้าสามารถล้างบาปให้มนุษย์ได้ ทำไมไม่ล้างบาปให้หมดไปเสียก่อนที่จะสร้างมนุษย์หรือให้มนุษย์คนนั้นมาเกิด
มนุษย์ไม่ควรที่จะดูหมิ่นศักยภาพของตนเองที่สร้างความบริสุทธิ์ให้ตนเองได้
หากมนุษย์ไม่สามารถสร้างความบริสุทธิ์ให้กับตนเองได้ ใครเล่าจะทำได้ ถ้ามีผู้สามารถทำได้ทำไมไม่เสกให้บริสุทธิ์ก่อนเกิด หรือจะทำในขณะที่มีชีวิตอยู่นี้ก็ได้ เสกให้ผู้ทำชั่วเป็นผู้บริสุทธิ์ได้ไหม ถ้าทำได้ขอด่าตบตี (หรือหากผู้เสกมีทรัพย์ขอขโมยทรัพย์)ผู้เสกก่อน แล้วให้ผู้เสกช่วยเสกผู้ตบให้เป็นผู้บริสุทธิ์
