พุทธศาสนสุภาษิตเกี่ยวกับความกตัญญู ต่อมารดาบิดา
วันที่ 5 ธันวาคม ของทุกปี ประเทศไทยถือว่าเป็นวันพ่อแห่งชาติ วันพ่อ คือเป็นวันสำคัญในการฉลองความเป็นพ่อและบุคคลที่นับถือในฐานะที่เป็นพ่อ แต่ในสังคมและสังคมคนเอเชียถือว่าวันพ่อเป็นวันที่ระลึกถึงพระคุณของพ่อ เป็นวันที่ต้องแสดงออกถึงความกตัญญูต่อบิดามารดาผู้ให้กำเนิดอย่างชัดเจน ซึ่งในการแสดงออกถึงความกตัญญูของแต่ละบุคคลผู้เป็นลูกนั้นอาจจะแตกต่างกันออกไป ในพระพุทธศาสนานั้นท่านกล่าวถึงการแสดงความกตัญญูต่อมารดาอย่างไร ผมนำมาให้ท่านได้อ่านครับ
โย จ ปุตฺตานมสฺสโว โย จะปุตฺตานะมัดสะโว
บุตรที่เชื่อฟังบิดามารดา เป็นบุตรที่ประเสริฐ
สุขา มตฺเตยฺยตา โลเก สุขา มัดเตยยะตา โลเก
ปฏิบัติดีต่อบิดามารดา เป็นความสุขในโลก
พฺรหมาติ มาตาปิตโร พรหมาติ มาตาปิตะโร
มารดาบิดา เป็นพระพรหมของบุตร
ปุพฺพาจริยาติ วุจฺจเร ปุพฺพาจะริยาติ วุตฺจะเร
มารดา ชื่อเป็นครูคนแรกของบุตร
กตญฺญุโน หิ สปฺปุริสา กตเวทิโน
คนดีย่อมเป็นผู้กตัญญูและกตเวที (วินัย 4/92)
สปฺปุริสภูมิ ยทิทํ กตญฺตา กตเวทิตา
การรู้คุณและตอบแทนคุณ เป็นคุณธรรมพื้นฐานของคนดี (เอกนิบาต 20/70)
ยสฺมึ กตญฺญุตา นตฺถิ นิรตฺถา นิรตฺถา ตสฺส เสวนา
ความกตัญญูไม่มีในคนใด การคบกับคนนั้นก็ไร้ประโยชน์ (ชวสกุณชาดก 27/130)
พฺรหฺมาติ มาตาปิตโร
บิดามารดาเป็นพรหมของบุตร
ปุพฺพาจริยาติ วุจฺจเร
บิดามารดาเป็นบุรพาจารย์ของบุตร
อาหุเนยฺยา จ ปุตตานํ
บิดามารดาเป็นที่นับถือของบุตร
มาตา มิตฺตํ สเก ฆเร
มารดาเป็นมิตรในเรือนของตน
โย จ ปุตฺตานมสฺสโว
บุตรที่เชื่อฟังพ่อแม่เป็นบุตรประเสริฐ
หมายเหตุ : ภาษิตทั้งหมดที่ผมนำมานี้ ผมยังไม่ได้ตรวจทานดูว่าเป็นพุทธภาษิตหรือพุทธวจนะทั้งหมดหรือไม่ บางภาษิตอาจจะเป็นเถรภาษิตหมายถึงคำกล่าวของพระสาวก หรือเทวภาษิตคำกล่าวของเทวดาก็เป็นได้ แต่เรียกรวม ๆ ทั้งหมดว่าพุทธศาสนสุภาษิต (สุภาษิตของพระพุทธศาสนา หรือถ้อยคำที่ดีงามพูดดีมีเหตุผลที่บุคคลในพระพุทธศาสนาได้กล่าวไว้และมีความสอดคล้องกับหลักคำสอนของพระพุทธเจ้า)
ที่มา : พุทธศาสนสุภาษิต
