คาถา หัวใจธรรมบท หรือ คาถา หัวใจเปรต มีที่มาอย่างไร

คาถา หัวใจธรรมบท หรือ คาถา หัวใจเปรต

ทุ สะ นะ โส

คาถาบทนี้ หัวใจธรรมบทก็เรียก หัวใจเปรตก็ว่า

ที่เรียกว่าหัวใจธรรมบท มีนัยอธิบายตามความเข้าใจของผม คือ

1. ทุ สะ นะ โส มีปรากฎอยู่ในคัมภีร์ธรรมบท
2. ทุ สะ นะ โส เป็นคำขึ้นต้นแห่งคาถา

ที่เรียกว่า หัวใจเปรต มีนัยอธิบายตามเนื้อเรื่องมีอยู่ว่า

ในอดีตกาลนานมาแล้ว มีบุตรเศรษฐี 4 คน เป็นเพื่อนสนิทกัน ไปไหนไปด้วยกัน กินเที่ยวด้วยกัน อยู่มาวันหนึ่ง เพื่อนคนหนึ่งเสนอว่าพวกเราก็มีเงินมีทองใช้จนตายก็ไม่หมด เราน่าจะเสพสุขให้เต็มที่สุขที่น่าตื่นเต้น เมื่อเพื่อน ๆ ถามว่าสุขที่น่าตื่นเต้นน่ะอะไร เพื่อนคนต้นคิดกล่าวว่า
“ก็เป็นชู้กับเมียเขาสิ ตื่นเต้นดี”ภรรยาคนอื่นสวย ๆ ทั้งนั้น

อีก 3 คนที่เหลือเห็นดีเห็นงามด้วย จากนั้นมา บุตรเศรษฐีทั้ง 4 คนก็เที่ยววุ่นวายกับเมียชาวบ้าน เอาเงินหว่าน อย่างว่า “แข็งดังหินเงินง้างอ่อนได้ดังประสงค์” ภรรยาสาวของใครต่อใครตกเป็นเมียบำรุงบำเรอความสุขของเจ้า 4 คนนั้นมากมายไม่มีใครทำอะไรได้เพราะอำนาจเงินและอิทธิพลบารมีของพ่อของพวกเขา

เมื่อพวกเขาตายไป ได้ไปเกิดในนรกเสวยผลกรรมอยู่เป็นเวลาไม่รู้กี่กัปต่อกี่กัป จนกระทั่งถึงสมัยพระพุทธกาลนี้ สัตว์นรก 4 ตัวนี้รู้สึกสำนึกในบาปกรรมที่ตนทำ อยากจะประกาศว่าต่อไปนี้ถ้าได้กลับไปเกิดเป็นมนุษย์อีกจะเลิกทำชั่วเด็ดขาด จะทำแต่ความดีแต่ไม่มีเวลาได้พูดตามต้องการพูดออกมาได้เฉพาะแค่คำแรก คนละคำ ตามลำดับ ทุ สะ นะ โส

เปรตตนแรกต้องการพูดว่า

ทุชชีวิตะชีวิมหาเยสันโน นะทะทามหะเส
วิชชะมาเนสุ โภเคสุ ทีปัง นากัมหะอัตตะโน

เมื่อยังเป็นมนุษย์มีโภคทรัพย์มากมาย เราก็ไม่ได้ให้ทาน ไม่ทำที่พึ่งแก่ตัว ทำแต่ความชั่วช้าสารเลว

ตนที่สองต้องการพูดว่า

สัฏฐีวัสสะหัสสานิ ปะริปุณณานิ สัพพะโส
นิระเย ปัจจะมา-นานัง กะทา อันโตภะวิสสะติ

เราตกนรกหมกไหม้เป็นเวลาหกหมื่นปีแล้วเมื่อไรจะสิ้นเวรสิ้นกรรมเสียที

ตนที่สามต้องการพูดว่า

นัตถิอันโต กุโต อันโต นะอันโต ปะฏิทิสสะติ
ตะทาหิ ปะกะตัง ปาปัง มะมะตุยหัญจะ มาริสา

ไม่มีที่สุดสิ้นดอก เมื่อไหร่เล่ามันจะสิ้นเวรสิ้นกรรม ก็พวกเราทำแต่ความชั่วช้าสารเลวนี่ เพื่อนเอ๋ย

ตนที่สี่ต้องการพูดว่า

โสหัง นูนะอิโต คันตวา โยนิง ลัทธานะ มานุสิง
วะทัญญู สีละสัมปันโน กาหามิ กุสะลัง พะหุง

ถ้าเราได้เกิดเป็นมนุษย์อีก เราจะให้ทานรักษาศีลจะทำบุญกุศลเป็นอันมาก

แต่ก็ไม่สามารถพูดได้เต็มประโยค จึงพูดได้แต่คำว่า ทุ สะ นะ โส ตามลำดับ

โบราณาจารย์ถือว่า คาถาหัวใจเปรต ทุ สะ นะ โส ทำให้เปรตกลัว หมายความว่า เมื่อเปรตได้ฟังคำนี้แล้วทำให้ระลึกถึงกรรมชั่วของตนเองที่เคยทำมาจึงไม่กล้าก่อกรรมทำชั่วอีก

คาถาหัวใจเปรต ทุ สะ นะ โส จึงเป็นคาถามหาอำนาจ สะกดผี สะกดเปรต หรือไล่ผีไล่เปรตไม่ให้เข้ามาทำชั่วหรือมาทำร้ายเรา เป็นคาถาเมตตา เพราะเมื่อเปรตได้กล่าวคำนี้ออกไปแล้ว ได้รับการอุทิศส่วนบุญไปให้