พระสมเด็จ สุคโต จัดสร้างเป็นที่ระลึก เนื่องในวโรกาสอันเป็นมงคลที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 เสด็จพระราชดำเนินมาทรงยกนพปฎลพระมหาเศวตฉัตร
ที่เปลี่ยนใหม่ถวายเป็นพุทธบูชาแด่องค์พระพุทธชินสีห์ เมื่อวันที่ 5 กรกฎาคม พ.ศ. 2517
ในกาลนั้น คณะกรรมการวัดบวรนิเวศวิหาร ได้ดำเนินการจัดสร้างพระพิมพ์สมเด็จ สุคโต ซึ่งประกอบพิธีมหาพุทธาภิเษกในพระอุโบสถวัดบวรนิเวศวิหาร พระสมเด็จสุคโตนี้มีการจัดสร้าง
อย่างครบถ้วนตามแบบโบราณประเพณี มีเจตนาการสร้างที่บริสุทธิ์
มวลสารมงคลใช้ในการจัดสร้างองค์พระสมเด็จสุคโต เป็นต้นว่า นพปฎลมหาเศวตฉัตร, พระศกพระพุทธสุวรรณเขต, พระโคนสมอ, พระสมเด็จปิลันทร์พิมพ์ต่าง ๆ ที่แตกชำรุดจำนวนมาก, เส้นพระเกศาของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์, เส้นพระเกศาของสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส, เส้นพระเกศาของสมเด็จพระสังฆราชเจ้ากรมหลวงวชิรญาณวงศ์ นอกจากนั้นยังมีเส้นเกศาพระวัดป่าอีกด้วย คือเส้นเกศาพระอาจารย์ฝั้น อาจาโร จังหวัดสกลนคร
สมเด็จพระสังฆราชฯ ทรงเป็นองค์ประธานในพิธีดังกล่าว นิมนต์พระเถระทั้งฝ่ายคามวาสี และฝ่ายอรัญวาสีที่ทรงคุณในทางด้านพระกรรมฐาน เป็นต้นว่า หลวงปู่โต๊ะ วัดประดู่ฉิมพลี
ในวงการพระเครื่องขนานพระนาม พระชุดนี้ว่า พระ 3 สมเด็จ พระรุ่นนี้มีความน่าสนใจ ออกแบบได้อย่างสวยงาม บูชาแทนพระสมเด็จพระศาสดาที่สร้างในปี 2516 ได้อย่างสบายใจ
พุทธคุณ พระสมเด็จ สุคโต
สำหรับพุทธคุณ พระสมเด็จ สุคโต นั้น ก็ไม่มีใครบอกผมหรอกครับ ผมเชื่อว่าพระทุกองค์มีพุทธคุณทั้งนั้น และก็ไม่แตกต่างในเรื่องพุทธคุณ ส่วนพระสมเด็จ สุคโต ผมเขียนอธิบายตามลักษณะของพระสมเด็จหรือการสร้าง ผู้ที่เกี่ยวข้องกับการสร้างเท่านั้นครับ
- เป็นพระสมเด็จที่เกี่ยวข้องกับสมเด็จ ทั้งฝ่านราชอาณาจักร และฝ่ายศาสนจักร จึงเชื่อว่าพุทธคุณจะเด่นด้านมหาอำนาจ ปกครองคน ข่มศรัตรู ให้ศรัตรูเกรงขามครับ
- เป็นพิธีที่เกี่ยวข้องกับพระเถระทั้งฝ่ายคามวาสีและอรัญวาสี มีนัยแห่งความสามัคคีกัน ฉะนั้น พุทธคุณส่งเสริมด้านความรักความสามัคคีของคนในองค์กร เริ่มตั้งแต่ที่บ้าน ที่ครอบครัว ที่ทำงาน
- มีมวลสารชั้นสูงเป็นองค์ประกอบในองค์พระ เป็นต้นว่า นพปฎลมหาเศวตฉัตร, พระศกพระพุทธสุวรรณเขต, พระเกศา และเกศา ซึ่งถือว่าเป็นของสูง พุทธคุณจึงส่งเสริมด้านยกฐานะ เลื่อนยศตำแหน่ง เลื่อนขั้น ปรับขั้นให้ดียิ่งขึ้น
- คำว่า “สุคโต” แปลว่า “ผู้ไปดี” (ศัพท์เดียวกันกับ สุคติ ซึ่งแปลว่าการไปดี” เป็นลักษณะของความมีเมตตาต่อสถานที่ไป ต่อบุคลลที่เข้าไปหา ไปที่ไหน อยู่ที่ไหน ก็ไม่เป็นสร้างความเจริญรุ่งเรืองให้เกิดขึ้นแก่ที่นั่น ไม่สร้างความเดือดร้อนให้แก่ใคร พุทธคุณจึงส่งเสริมด้านแคล้วคลาดปลอดภัย ไปดี มีโชค ไปก็ปลอดภัย กลับมาก็ปลอดภัย ไปค้าขายก็ได้กำไร ไปติดต่อการงานก็สำเร็จ หากนำไปเป็นพุทธานุสสติในเวลามรณสมัย ก็ย่อมไปดีไปสู่สุคติอันดี
- นอกจากนั้นพุทธคุณ เป็นไปตามพระคาถาที่อยู่ด้านหลังองค์พระสมเด็จสุคโต ซึ่งผมได้โพสต์ถามที่กลุ่ม ตัวอักษรตระกูลปัลลวะ ขอม มอญ ไทยโบราณ บน Facebook มีผู้ให้คำตอบอ่านว่า “อิ สวา สุ อะ สัง วิ สุ โล ปุ สะ พุ ภะ นะกันตา เพ นะโมกันตา นะกันตาติ นะโมติตาติ อิติลิทธิ” แถวแรก ” อิ สวา สุ” ย่อมาจาก บทพระพุทธคุณ อิติปี โส ฯลฯ สวา ย่อมากจาก บทพระธรรมคุณ สวากขาโต ฯลฯ สุ ย่อมาจาก บทพระสังฆคณ สุปฏิปันโน ฯลฯ ส่วนบทว่า ” อะ สัง วิ สุ โล ปุ สะ พุ ภะ ” เป็นอักษรย่อ นวหรคุณ หรือพุทธคุณทั้ง 9 ประการในบทอิติปิ โส ฯลฯ ส่วนคำที่เหลือ “นะกันตา เพ นะโมกันตา นะกันตาติ นะโมติตาติ อิติลิทธิ” ไม่รู้หมาายถึงอะไร หรือย่อมาจากบทไหน อาจจะเป็นมนต์คาถาโบราณครับ
- โดยสรุปแล้ว จึงเชื่อว่า มีพระสมเด็จสุคโตไว้บูชาอยู่ที่ไหน ย่อมนำความร่มเย็นเป็นสุขมาให้ ความสุขอันเกิดจากความรักความสมัคคี ความสุขอันเกิดจากการในสิ่งที่ปรารถนา อันได้แก่ ลาภ ยศ สุข สรรเสริญ ความมีอายุยืนยาว ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บหรืออันตรายทั้งหลายทั้งปวง
