ความเป็นมาพระโคนสมอ นั่งปราสาท หรือซุ้มปราสาท กรุวัดค้างคาว
เมื่อปี พ.ศ.2515 เป็นช่วงฤดูฝน ฝนฟ้าได้ตกพรำ ๆ ในค่ำคืนหนึ่งที่ผู้คนไม่พลุกพล่านนัก บรรดานักล่าหาของในยามวิกาลทั้งหลายได้พากันปรึกษาหารือกันเพื่อจะทำการขุดเจาะพระเจดีย์ในวัดค้างคาว ซึ่งอยู่ทางด้านทิศตะวันออกของอุโบสถ ในที่สุดพวกเขาก็ได้พบพระจำนวนมาก จากการพบพระครั้งแรกนั้นยังไม่ทราบว่าเป็นพระอะไร เมื่อพวกเขานำมาจำหน่ายในท้องที่ลพบุรี จึงได้ทราบว่านั่นคือพระโคนสมอ หรือเรียกกันว่าซุ้มประสาท แต่ผมอยากเรียกว่า นั่งบัลลังก์ซุ้มปราสาท มีเนื้อตะกั่วสนิมแดงจับมาแทบทุกองค์ มีพระเนื้อดินอีกจำนวนหนึ่ง รวมกันแล้วประมาณทั้งกรุ 1,000 องค์เศษ
เมื่อเรื่องราวต่าง ๆ เป็นที่รับทราบกันไปทั่ว และล่วงรู้ไปถึงบรรดานักนิยมสะสมพระเครื่องสกุลต่าง ๆ เข้า ก็ตามไปยังวัดค้างคาวกันไม่ขาดสาย ช่างนั้นพระกรุนี้มีราคาอยู่ไม่น้อย เพราะเป็นพระเพิ่งแตกกรุออกมาใหม่ ๆ นอกจากนั้น ยังมีพระเนื้อตะกั่วแดง ขนาดเล็กกะทัดรัดน่าใช้อีกด้วย และพุทธลักษณะที่งามยิ่งกว่าพระโคนสมอกรุอื่น ๆ ที่เคยพบเจอมา กล่าวได้ว่าไม่มีพระโคนสมอสนิมแดง กรุใดจะมีความสวยงามเกินไปกว่าพระโคนสมอกรุ วัดค้างคาว คงไม่มีอีกแล้ว
การปลอมแปลงขณะนี้ยังไม่แนบเนียนเท่าใดนัก ยังพอจัดเค้าได้ว่าเป็นของปลอมอยู่ ซึ่งตรงกันข้ามกับของจริงอยู่มาก ห่างไกลกันลิบลับ แต่ในอนาคตนั้นไม่แน่ อาจจะมีการปลอมแปลงขึ้นได้
พระโคนสมอกรุต่าง ๆ นั้นมีหลายแบบอย่าง และมีหลายพิมพ์ทรง ส่วนใหญ่สร้างเป็นแบบพระประจำวันตั้งแต่วันอาทิตย์ถึงวันเสาร์ พบมากที่สุดคือ กรุวัดราชบูรณะ ที่กรมศิลปากรขุดพบเมื่อ พ.ศ.2501 โดยมีความตั้งใจจะบูรณะพระปรางค์ แต่เมื่อขุดแต่งก็พบพระพิมพ์ พระบูชา และสมบัติจำนวนมากในวัดนี้ ประมาณอายุของพระเครื่องพิมพ์ไม่ต่ำกว่า 535 ปี วัดนี้สร้างขึ้นมาเพื่อเป็นพุทธบูชาแด่พระเจ้าอ้าย พระเจ้ายี่ สองพี่น้องที่ทำสงครามช่วงชิงราชสมบัติ จนสิ้นพระชมน์ทั้งสองพระองค์ เจ้าสามพระยาพระอนุชาองค์สุดท้องได้ครองเมืองแทนจึงสร้างวัดไว้ ณ.บริเวณที่พระเชษฐาทั้งสองทำสงครามกัน ได้สร้างพระเครื่องวัตถุมงคลเป็นการสืบทอดพระพุทธศาสนาบรรจุไว้ พระโคนสมอดังกล่าวนี้เป็นพระที่มีความใหญ่โตมากกว่าพระกรุวัดค้างคาวมาก จึงไม่ค่อยมีผู้นิยมมากนัก จะจัดอยู่ในพระบูชาก็เล็กเกินไป ไม่เหมาะสม สำหรับ พระโคนสมอกรุวัดค้างคาวนี้ ไม่ทราบผู้สร้าง แต่มีความสำคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าพระโคนสมอกรุอื่น ๆ เป็นแน่แท้
วัดค้างคาวนี้อยู่ห่างจากสรรคบุรี ประมาณ 13 กม. จากวัดค้างคาวถึงบางระจัน 14 กม. การเดินทางไปมาสะดวกมากเพราะมีถนนสายสิงห์บุรี-สรรคบุรี ผ่านทั้งสองฟากแม่น้ำน้อย วัดค้างคาวนี้เป็นวันที่มีสวนลิงอยู่ประมาณ 500 ตัว ปัจจุบันนี้ วัดค้างคาวเจริญมาก เพราะมีประชาชนให้การสนับสนุนอยู่ตลอดเวลา เจ้าอาวาสองค์ปัจจุบันก็เป็นพระนักพัฒนา จึงทำให้วัดวาเป็นสง่าแก่พระศาสนาเป็นอย่างยิ่ง
พุทธคุณ พระโคนสมอ
- แคล้วคลาดปลอดภัย
- คงกระพันชาตรี
- เป็นมหาอำนาจ ศรัตรูผู้คนเกรงขาม
- เลื่อนยศ เลื่อนตำแหน่ง
- เมตตามหานิยม
- บูชาติดรถ เดินทางปลอดภัย มีโชคลาภ
- บูชาประจำบ้าน ครอบครัวอบอุ่น มั่นคง