พระพุทธชินราช เป็นพระพุทธรูปสำคัญองค์หนึ่งในประเทศไทย ปัจจุบันประดิษฐานอยู่ ณ พระวิหารด้านตะวันตกในวัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร จังหวัดพิษณุโลก นักวิชาการสันนิษฐานกันว่าสร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 1900 ซึ่งตรงกับรัชสมัยของพระมหาธรรมราชาที่ 1 (ลิไทย) พระมหากษัตริย์แห่งกรุงสุโขทัย สร้างขึ้นพร้อมกับพระพุทธรูปสำคัญองค์อื่น คือพระพุทธชินสีห์ พระศรีศาสดา และพระเหลือ
พระพุทธชินราชได้รับการยอมรับว่าเป็นพระพุทธรูปที่มีพุทธลักษณะงดงามที่สุดองค์หนึ่ง นอกจากนั้นยังเป็นพระพุทธรูปที่นิยมจำลองกันมากที่สุดในประเทศไทย เป็นที่เคารพนับถือศรัทธาของพุทธศาสนิกชนเป็นอย่างมาก ดังจะเห็นได้จากที่ประชาชนเดินทางไปกราบไหว้บูชาขอพรเป็นจำนวนมากในแต่ละวัน
พระพุทธชินราชถูกจำลองมากที่สุด
เนื่องจากพระพุทธชินราชเป็นพระพุทธรูปที่มีเอกลักษณ์เฉพาะ มีความงดงามเป็นอย่างมาก และยังมีนามอันเป็นมงคลอีกด้วย พระพุทธชินราชจึงเป็นพระพุทธรูปที่ถูกจำลองมากที่สุดดังจะเห็นได้จากพระพุทธรูปที่ประดิษฐานในวิหารและอุโบสถในวัดต่าง ๆ ทั้งในประเทศและต่างประเทศส่วนมากเป็นพระพุทธชินราชจำลอง
พระพุทธชินราชจำลองนั้นมีหลายขนาด ตั้งแต่ขนาดพระประธานในพระวิหาร เช่น พระพุทธชินราชจำลองที่ประดิษฐานเป็นพระประธานในพระอุโบสถที่วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนารามราชวรวิหาร กรุงเทพมหานคร และยังมีวัดดัง ๆ อีกหลายวัด เป็นต้นว่า
พระพุทธชินราช วัดพุทธบูชา กรุงเทพฯ
พระพุทธชินราช วัดท่าซุง จังหวัดอุทัยธานี
พระพุทธชินราช วัดพระธาตุสุโทน จังหวัดแพร่
พระพุทธชินราช วัดอาฮงศิลาวาส จังหวัดบึงกาฬ
พระพุทธชินราช วัดเนรมิตวิปัสสนา จังหวัดเลย
ไม่เพียงแต่ถูกจำลองมาสร้างเป็นพระประธานในอุโบสถเท่านั้น พระพุทธชินราชจำลองยังมีขนาดบูชาไว้ประจำบ้านเพื่อให้พุทธศาสนิกชนไว้บูชาในบ้าน สถานที่ทำงาน พระพุทธชินราชขนาดตั้งหน้ารถ และพระพุทธชินราชจำลองขนาดเล็กหรือที่เรียกว่าพระเครื่องซึ่งที่โด่งดังและเป็นที่แสวงหาเป็นอย่างมาก คือพระพุทธชินราช อินโดจีน ปี 2485 ล็อกเกตพระพุทธชินราช พิธีจักรพรรดิ์มหาพุทธาภิเษก ปี 15
สำหรับเหรียญพระพุทธชินราชที่ผมนำมาประกอบบทความนี้ น่าจะเป็นเหรียญที่ระลึกพระพุทธชินราชที่ถูกจัดสร้างขึ้นเพื่อเป็นที่ระลึกสำหรับผู้ที่เดินทางไปกราบไหว้บูชา ขอพร พระพุทธชินราชที่วัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร จังหวัดพิษณุโลก หรืออาจจะเป็นเหรียญที่ทางผู้จัดทำจัดสร้างขึ้นมาเพื่อจำหน่ายจ่ายแจกแก่ผู้ที่มีความเคารพศรัทธาในองค์พระพุทธชินราช
คาถาบูชาพระพุทธชินราช
อิมินา สักกาเรนะ พุทธะชินะราชะปะฏิมากะรัง อะภิปูชะยามิ
อิมินา สักกาเรนะ พุทธะชินะราชะปะฏิมากะรัง อะภิปูชะยามิ
อิมินา สักกาเรนะ พุทธะชินะราชะปะฏิมากะรัง อะภิปูชะยามิ
อิเมหิ นานาสักกาเรหิ อะภิปูชิเตหิ ทีฆายุโก โหมิ อะโรโค สุขิโต
สิทธิกิจจัง สิทธิกัมมัง ปิยัง มะมะ ปะสิทธิลาโภ ชะโย โหตุ
สัพพะทา พุทธชินะราชา อะภิปาเลตุ มัง นะโมพุทธายะ
