พระบางองค์ไม่มีค่า แต่มีคุณ
บ้านของคนไทยโดยมากจะมีห้องพระแยกออกเป็นสัดส่วนต่างหาก ในห้องพระก็จะมีโต๊ะหมู่บูชาซึ่งเต็มด้วยพระพุทธรูป พระเกจิอาจารย์ต่าง ๆ หรือมีหิ้งพระพุทธรูป ตู้พระเครื่องที่เต็มด้วยวัตถุมงคล พระเครื่อง เครื่องรางของขลังของทั้งพระกรุ พระเก่า พระใหม่พระเกจิอาจารย์ต่าง ๆ มากน้อยตามแต่ฐานะของผู้เป็นเจ้าของบ้าน
วัตถุมงคล พระเครื่อง เครื่องรางต่าง ๆ ที่อยู่ในตู้หรือหิ้งพระในแต่ละบ้าน อาจจะแยกออกเป็น 4 ประเภทตามค่าและคุณของวัตถุมงคลนั้น ๆ ดังนี้
1.ไม่มีค่า แต่มีคุณ
2.ไม่มีทั้งค่า และไม่มีทั้งคุณ
3.มีค่า แต่ไม่มีคุณ
4.มีค่าด้วย และมีคุณด้วย
1.ไม่มีค่า แต่มีคุณ
หมายความว่า วัตถุมงคลบางรายการไม่มีมูลค่าทางการซื้อขาย คือขายไม่ได้ราคา แต่มีคุณค่าทางจิตใจ เช่น เป็นของมรดกตกทอด พ่อแม่ผู้มีพระคุณให้มา แม้เชือกผูกแขนเส้นเดียวก็มีคุณทางจิตใจ อนึ่ง คำว่า ไม่มีค่า แต่มีคุณ คือขายไม่ได้ราคา เซียนบอกว่าเก๊ ไม่แท้ เขาไม่เล่น ไม่ใช่พิมพ์นิยม แต่วัตถุมงคลนั้นสร้างปาฏิหาริย์ให้แก่ผู้ครอบครองบูชาให้มีความแคล้วคลาดปลอดภัย หรืออธิษฐานอะไรก็มักสำเร็จ นี่เรียกว่า วัตถุมงคลนั้นไม่มีค่าไม่มีราคา แต่มีคุณ วัตถุมงคลนั้นให้คุณแก่ผู้บูชาอย่างแท้จริง
2.ไม่มีทั้งค่า และไม่มีทั้งคุณ
หมายความว่า สิ่งที่เราเรียกว่าวัตถุมงคลบางรายการ นอกจากไม่ราคาค่างวด ขายไม่ได้ราคา ไม่เป็นที่ต้องการของเหล่าเซียนทั้งหลายแล้ว ก็ยังไม่ให้คุณแก่ผู้เป็นเจ้าของครอบครองบูชาอีก นอกจากไม่ให้คุณแล้วยังให้โทษอีกก็มี อย่างที่ผู้เฒ่าผู้แก่ภาคอีสานผู้มากด้วยประสบการณ์ในการสะสมของดีของขลังเล่าให้ฟังว่า ของบางอย่าง ว่านบางชนิด กินเจ้าของ คือทำให้เจ้าของเป็นบอปเป็นบ้าไปก็มี ของอย่างนี้นอกจากไม่ได้ราคาซื้อขายไม่ได้เงินยังให้โทษแก่ผู้ครอบครองอีก
3.มีค่า แต่ไม่มีคุณ
วัตถุมงคลบางรายการ เป็นที่ต้องการของเหล่าเซียนพระ ตลาดต้องการ เซียนพระก็ไม่ได้ต้องการนำไปบูชากราบไหว้อะไรหรอก แต่ต้องการนำไปขายต่อ คือขายได้ราคา หลายคนยอมซื้อในราคาที่แพง ทั้งที่พิสูจน์ไม่ได้ รับประกันการันตีไม่ได้ว่าซื้อไปบูชาแล้วจะทำให้มีโชคลาภ แคล้วคลาดปลอดภัย ไม่ประสบอุบัติเหตุ คือไม่สามารถพิสูจน์ได้ว่าวัตถุมงคลนั้นมีคุณตามความเชื่อตามความกล่าวอ้างจากเรื่องเล่าสารพัดนั้นหรือไม่
4.มีค่าด้วย และมีคุณด้วย
ข้อสุดท้ายนี้ ถือว่าเป็นวัตถุมงคลในฝัน สุดยอดแห่งวัตถุมงคลในดวงใจ คือมีทั้งราคา และให้ทั้งคุณ ขายก็ได้ราคา มีไว้บูชาก็ให้คุณจริงตามที่เราหวังไว้ เช่น เมตตามหานิยม แคล้วคลาดปลอดภัย ทำให้ค้าขายดี มีคนเข้าร้านบ่อย ๆ เป็นต้น
ในบ้านของเราจะมีวัตถุมงคลประเภทใดก็ตาม เราควรให้คุณค่าแก่วัตถุมงคลนั้น ๆ ก่อน โดยการแสดงความเคารพนับถือบูชาตามฐานะของวัตถุมงคลนั้น ๆ เช่น หากเป็นพระพุทธรูป พระเครื่องพระพุทธ เราก็แสดงความเคารพนับถือตามฐานะที่เป็นพระพุทธ ไม่ใช่ฐานะของความเป็นพระมีราคาหรือไม่มีราคา แท้หรือเก๊ เพราะความเป็นพระพุทธสำเร็จตั้งแต่การสร้างขึ้นมาแล้ว หมายความว่า ผู้สร้างมีเจตนาที่จะสร้างให้เป็นรูปพระพุทธ มีเจตนาที่จะให้คนอื่นรู้ว่าเป็นพระพุทธ แม้คนอื่นมาเห็นก็รู้หรือนึกถึงพระพุทธทันที นั่นความเป็นพระพุทธรูปสำเร็จแล้วโดยที่ไม่ต้องให้เซียนมาตีราคา ไม่ต้องให้ใครมาสวดเก๊แท้ เมื่อใจเราเห็นคุณค่าของพระพุทธแล้ว ก็เชื่อได้ว่าสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลายมีเทวดาเป็นต้นก็ย่อมอนุโมทนา ให้พร ให้คุณแก่เรา
