ปรากฏการณ์ธรรมชาติที่มีลักษณะเป็นภาพสะท้อนพระอาทิตย์หลาย ๆ ดวงซ้อนกัน ขนาดโตกว่าปกติ มีรัศมีสีรุ้งโดยรอบดวงที่อยู่ตรงกลาง
พระอาทิตย์ทรงกลด เกิดจากอะไร
พระอาทิตย์ทรงกลด (Sun Halo) เกิดขึ้นจากชั้นบรรยากาศของโลกซึ่งเป็นชั้นล่างสุด และเป็นที่อยู่ของกลุ่มเมฆจำนวนมาก มีอากาศเย็นจัดตั้งแต่ช่วงเช้าตรู่ก่อนดวงอาทิตย์ขึ้น จนทำให้ละอองน้ำในอากาศในเวลานั้น ๆ แข็งตัวเป็นเกล็ดน้ำแข็งมีอนุภาคเล็ก ๆ จำนวนมากลอยอยู่บนท้องฟ้า เมื่อพระอาทิตย์ขึ้น และส่องแสงทำมุมกับเกล็ดน้ำแข็งได้อย่างเหมาะสม จะเกิดการหักเหและการสะท้อนกลับของแสงทำให้เกิดเป็นแถบสีรุ้ง คล้ายการเกิดรุ้งกินน้ำหลังฝนตกเกิดขึ้นบริเวณรอบดวงอาทิตย์
ปรากฏการณ์พระอาทิตย์ทรงกลดนั้นไม่อาจจะคาดการณ์การเกิดล่วงหน้าได้ แต่ก็ถือเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นบ่อยครั้ง (เราจะสังเกตหรือไม่เท่านั้นเอง) โดยเฉพาะช่วงท้องฟ้าปลอดโปร่ง จะเกิดมากในช่วงปลายฝนต้นหนาวซึ่งมีความชื้นจากฝนมาก เวลาที่เหมาะสมอันจะทำให้เกิดปรากฏการณ์ ได้แก่ ช่วงเวลาก่อน 10 โมงเช้าจนถึงเที่ยงเศษ ๆ ซึ่งเกล็ดน้ำแข็งยังไม่ละลาย ซึ่งหากเป็นพระอาทิตย์ทรงกลดมีข้อควรระวังคือไม่ให้จ้องมองไปที่ดวงอาทิตย์นาน ๆ เพราะอาจเกิดอันตรายกับดวงตาได้
พระอาทิตย์ทรงกลด กับความเชื่อ
เมื่อเกิดปรากฏการณ์พระอาทิตย์ทรงกลดขึ้น คนไทยส่วนมากมักเชื่อว่าเป็นเรื่องมงคล เป็นเรื่องดีงาม เป็นฤกษ์แห่งชัยชนะ เหตุว่า พระอาทิตย์กำจัดหมอกมืดออกไป นำมาซึ่งความอบอุ่น ฉะนั้น เมื่อเกิดปรากฏการณ์พระอาทิตย์ทรงกลดเกิดขึ้นในงานพิธีใด ๆ เกี่ยวกับศาสนา ความเชื่อ จึงถือว่าเป็นเรื่องดี เป็นเรื่องมงคล เชื่อว่าเทวดาฟ้าดินรับทราบและอนุโมทนาด้วย แต่อย่างไรก็ตาม มีข้อควรระวังอยู่ว่า ห้ามจ้องมองดูพระอาทิตย์ทรงกลดเป็นเวลานาน ๆ
คาถาบูชา และ ขอพรเวลาพระอาทิตย์ทรงกลด
ทิวา ตะปะติ อาทิจโจ รัตติมาภาติ จันทิมา
สันนัทโธ ขัตติโย ตะปะติ ฌายี ตะปะติ พราหมะโณ
อะถะ สัพพะมะโหรัตตัง พุทโธ ตะปะติ เตชะสา
เอเตนะ สัจจะวัชเชนะ สุวัตถิ โหตุ สัพพะทาฯ
พระอาทิตย์ ย่อมส่องแสงในกลางวัน,
พระจันทร์ ย่อมรุ่งเรืองในกลางคืน,
กษัตริย์ ทรงเครื่องรบแล้ว ย่อมรุ่งเรือง,
พราหมณ์ผู้มีความเพ่งย่อมรุ่งเรือง.
ส่วนพระพุทธเจ้า ย่อมรุ่งเรืองด้วยเดช ตลอดกลางวันและกลางคืน
ด้วยการกล่าวคำสัตย์นี้ ขอความสุขสวัสดิ์จงมีในกาลทุกเมื่อ
เมื่อกล่าวคาถานี้เสร็จแล้ว ให้ทำการตั้งจิตอธิษฐานขอพรตามความปรารถนา (ไม่ใช่ขอพรจากพระอาทิตย์ทรงกลด แต่เป็นการอธิษฐานขอพรเวลาพระอาทิตย์ทรงกลด)
ความจริง คาถานี้ มิได้เป็นคำสำหรับบูชาพระอาทิตย์ทรงกลด แต่เป็นคาถาสำหรับบูชาพระพุทธเจ้า หรือเป็นกล่าวเพื่อสรรเสริญพระพุทธคุณนั่นเอง
เราอาศัยปรากฏการณ์พระอาทิตย์ทรงกลดนั้นน้อมนำเพื่อเป็นเครื่องระลึกถึงพระพุทธคุณ ในทางกรรมฐานท่านเรียกว่า พุทธานุสติ
พุทธคุณ หรืออานิสงส์แห่งการกล่าวคาถาอันเป็นพุทธานุสตินี้ เชื่อว่า นำมาซึ่งความเป็นสิริมงคล แคล้วคลาดปลอดภัยทั้งกลางวันกลางคืน เข้าหาเจ้านายสมณะชีพราหมณ์ได้รับความเมตตาเอ็นดูจากท่าน
ข้อห้าม เวลาพระอาทิตย์ทรงกลด
ห้ามดูพระอาทิตย์ทรงกลดด้วยตาเปล่าเด็ดขาด ให้ใช้แผ่นกรองแสง (Filter) แต่แผ่นกรองแสงนี้ก็ไม่สามารถกรองรังสีอัลตราไวโอเลตและรังสีอินฟราเรดได้ 100 เปอร์เซ็นต์ เมื่อใช้อุปกรณ์เหล่านี้จึงไม่ควรดูเป็นเวลานาน ๆ ให้ดูแล้วหยุดเป็นพัก
ที่มา : -ข้อมูลบางส่วนจาก โรงพยาบาลเมตตาประชารักษ์ (วัดไร่ขิง)