ทำบุญ หมดตัว สละให้ขาด
มีคนฝากถามมาว่า ถ้าเราให้สิ่งของหรืออาหารแก่บุคคลใดบุคคลหนึ่งแล้ว แต่ต่อมาบุคคลนั้น ประพฤติไม่ดี ไม่มีศีล ทำสิ่งไม่ดีที่เป็นบาป ผู้ให้มีส่วนของบาปนั้นหรือไม่ ถือว่าเป็นการส่งเสริมให้เขาได้ทำบาปหรือไม่
ข้อนี้ ผู้เขียนคิดว่า อยู่ที่เจตนาของผู้ให้ ในขณะที่ให้ ว่าให้ด้วยเจตนาอันใด เช่น ให้อาหารแก่ขอทานไป เจตนาของเราให้ด้วยความเมตตา ด้วยความสงสารเพื่อนร่วมโลกเพื่อให้เขาได้พ้นจากความทุกข์ที่เกิดจากความหิว และหลังจากให้ไปแล้วก็มีใจสละขาดจากสิ่งที่ให้รวมทั้งบุคคลที่เราให้จริงๆ ไม่ได้ไปยึดว่าของเรา บุคคลของเรา เขาได้ของเราไปแล้วต้องทำตนแบบนั้นแบบนี่ ถ้าคิดแบบนี้ เป็นการให้ไม่ขาด ไม่มีใจสละจริง ถ้าเรามีใจให้เขาสละขาดไปแล้ว เขากินของเราอิ่มแล้ว เขาจะไปทำบาป ไปปล้นธนาคาร หรือไปทำชั่วอย่างอื่น นั่นเป็นเรื่องของเขา เป็นการกระทำของเขา ไม่เกี่ยวกับเรา บาปหรือความชั่วก็ย่อมมีแต่เฉพาะเขาผู้ทำ
แต่คนเราทุกวันนี้ เป็นทุกข์เพราะให้ไม่ขาด ไม่มีเจตนาในการสละจริงๆ ถ้ามีเจตนาที่ีจะสละจริงๆ ให้หมดตัวก็ไม่เป็นทุกข์ ไม่เป็นบาป ถ้าจำไม่ผิดมีตัวอย่างในสมัยพุทธกาลมากมาย บางคนทำงานทั้งชีวิตได้ข้าวมาจานเดียว เห็นพระบิณฑบาตผ่าน แล้วเขาคิดว่า การที่เขาเกิดมายากจนเพราะชาติก่อนไม่เคยให้ทาน เขาจึงถวายข้าวหมดทั้งจานแก่พระ แบบว่าให้หมดตัวเลย เขามีเจตนาที่สละจริงๆ มีจิตยินดี ไม่หวั่นไหว แบบนี้ไม่บาป
แต่คนเราทุกวันนี้ ให้แต่สละไม่ขาด จิตผูกมัดผูกพันอยู่กับสิ่งนั้น ตอนแรกนำอาหารดีๆใส่บาตรพระไป พอเพื่อนมาเห็นเข้า เพื่อนบอกว่า “แกนี่มันโง่ ถวายของดีๆ พระทำไม พระมีของใช้ของฉันเยอะแยะ ถวายข้าวเปล่าๆ ก็พอ” ได้ยินเพื่อนพุดแบบนั้น นึกเสียดายของที่ตนเองใส่บาตรเมื่อครู่ แบบนี้ให้ไม่ขาด ใจเป็นทุกข์ บางคนมาบ่นให้ฟังว่า ถ้ารู้ว่าพระรูปนี้จะสึกคงไม่ซื้อรถถวายหรอก ให้แบบนี้ให้ไม่ขาด ไม่มีใจสละจริงๆ ที่หนักไปกว่านั้น บางคนถวายบ้าน ถวายที่ดินสร้างวัด พอทีตรงนั้นมีราคาค่างวดขึ้น หรือเพื่อนยุหน่อย ก็ฟ้องเอาที่ดินคืนก็มี
ถ้าพูดถึงเจตนา ท่านว่า การให้ควรพร้อมด้วยเจตนา 3 ขณะ คือ
- ก่อนที่จะให้ก็ตั้งใจว่าจะให้จริงๆ
- ขณะที่ให้ก็ดีใจ ตั้งใจสละจริงๆ
- เมื่อให้แล้ว ก็เกิดความเลื่อมใส คือไม่นึกเสียดาย ไม่เสียใจทีหลัง
พระเวสสันดร พระองค์ทำบุญสุดตัว ให้ทุกอย่าง แม้พระวรกายจะลำบาก แต่ใจของพระองค์เป็นสุข และเกิดเป็นบุญชนิดที่เรียกว่ามหาบารมี หรือปรมัตถบารมีเลยทีเดียว เพราะพระองค์สละขาด
สรุป คือ ถ้าคุณจะทำบุญแบบทุ่มสุดตัว คุณต้องสละให้ได้ให้ขาด แต่ถ้าทำไม่ได้ ก็ไม่ต้องทำแบบสุดตัว ให้ทำพอประมาณ ส่วนคนอื่นที่ทำได้ เราก็ไม่ต้องไปว่าให้เขา ทำบุญต้องได้บุญ