ว่าด้วยท้าวเวสสุวรรณ
ท้าวเวสสุวรรณ สรุป ๆ สั้น เป็นข้อ ๆ ตามแต่จะค้นข้อมูลเจอ
ท้าวเวสสุวรรณ เป็นหนึ่งในจาตุมหาราช ผู้คุ้มครองและดูแลโลกมนุษย์ สถิตอยู่บนสวรรค์ชั้นจาตุมหาราชิกา ทรงเป็นโลกบาลด้านทิศเหนือ เป็นเจ้าแห่งเหล่ายักษ์ รากษส เป็นต้น
ท้าวเวสสุวรรณ ในภาษาบาลีไม่ได้เรียกอย่างนี้ เรียกว่า เวสฺสวณ หรือ เวสสวัณ คือไม่มี สุ แต่คนไทยถนัดพูดว่า เวสสุวรรณ ภาษาสันสกฤต เป็น ไวศฺรวณ
ท้าวเวสสุวรรณ และ ท้าวกุเวร คือองค์เดียวกัน
คนไทยเรียกท้าวเวสสุวรรณอีกชื่อว่า พระไพศรพณ์ (อ่านว่า ไพ-สบ) มาจากภาษาสันสกฤตว่า ไวศฺรวณ
ท้าวเวสสุวรรณเป็นหนึ่งในตำแหน่งของเทวดาผู้สวรรค์ชั้นจาตุมหาราชิกา ทรงเป็นโลกบาลด้านทิศเหนือ เป็นเจ้าแห่งเหล่ายักษ์ รากษส เป็นต้น เป็นตำแหน่ง เหมือนพระราชาที่เปลี่ยนไปตามยุคสมัย หมายความว่า ถ้าท้าวเวสสุวรรณองค์นี้พ้นตำแหน่งหรือจุติไปที่อื่น ก็จะมีเทพองค์ใหม่อุบัติขึ้นมาเป็นท้าวเวสสุวรรณแทนที่ หรืออธิบายอีกที เทพองค์ใดอุบัติบนสวรรค์ชั้นจาตุมหาราชิกามาอยู่ในตำแหน่งโลกบาลด้านทิศเหนือ ปกครองยักษ์ เรียกเทพองค์นั้นว่า เวสฺสวณ หรือ เวสสุวรรณ
ท้าวมหาราชทั้งสี่ ได้แก่
ท้าววธตรัฐ ผู้เป็นเจ้าแห่งพวกคนธรรพ์ รักษาทิศบูรพา
ท้าววิรุฬหก เป็นเจ้าแห่งกุมภัณฑ์ รักษาทิศทักษิณ
ท้าววิรูปักษ์ เป็นเจ้าแห่งนาคทั้งปวง รักษาทิศปัจจิม
ท้าวเวสสุวรรณ เป็นเจ้าแห่งยักษ์ รักษาทิศอุดร
มีบทบาทสำคัญในการถวายบทอาฏานาฏิยปริตรแก่พระพุทธเจ้า เพื่อให้พระองค์อนุญาตให้พระสาวกสาธยนา อาฏานาฏิยปริตรคือบทที่เป็นรหัสให้เหล่ายักษ์รับรู้ว่า ห้ามทำอันตรายแก่ผู้ที่สวดบทนี้ และต้องให้ความคุ้มครองแก่ผู้สวดบทนี้ด้วย
ชื่ออื่น ๆ ของท้าวเวสสุวรรณ (พุทธ พราหมณ์ ฮินดู) ได้แก่ พระไวศรวัณ,พระยักษราช,พระมยุราช,พระธนบดี,พระธเนศวร,พระธนัท,พระอิจฉาวสุ,พระรากษเสนทร์,พระรากษสาธิปติ,พระนรราช,พระนรวาหนะ,พระอีศะสขี
