ตอนนี้ผมกำลังให้ความสนใจพระพุทธรูปที่แกะจากแก้วรัตนชาติ แก้วใส หรือหินใส หินสีต่าง ๆ ซึ่งก็หนีไม่พ้นที่ต้องทำความศึกษาเกี่ยวกับหินจุยเจียที่นิยมนำมาแกะเป็นพระพุทธรูปขนาดเล็กเป็นระยะเวลานานมาหลายร้อยปีแล้ว
จุยเจีย คือหินประเภทไหน
จุยเจีย เป็นภาษาจีน แปลว่าสายน้ำ หมายถึง หินที่ใสเหมือนสายน้ำ
หินจุยเจีย จะใช้เรียกเฉพาะหินที่มีสีใสเท่านั้น (พระที่พบที่กรุฮอด มีสีอื่นด้วย แต่ไม่จัดเป็นหินจุยเจียตามภาษาจีน แต่เราอนุโลมเรียกตามแหล่งที่พบหรือพบพร้อมกันกับพระหินจุยเจียใสจริง ๆ)
หินจุยเจีย เป็นรัตนชาติประเภทหนึ่ง รัตนชาติ คือสิ่งที่เกิดมาเป็นแก้วตามธรรมชาติ ไม่ได้เกิดจาการฝีมือมนุษย์
หินจุยเจีย ในต่างประเทศเรียกว่า แร่ควอตซ์ (Quartz ภาษาเยอรมันโบราณ)หรือ Rock Crystal ในภาษากรีก
หินใสชนิดนี้ คนไทยรู้จักมานาน เรียกว่า หินเขี้ยวหนุมาน เพราะในประเทศไทยพบเพียงผลึกขนาดเล็ก ซึ่งมีลักษณะคล้ายเขี้ยวเพชรของหนุมานตามวรรณคดี จึงเรียกว่าหินเขี้ยวหนุมาน แทบไม่พบผลึกขนาดใหญ่ในประเทศไทย ส่วนมากที่เป็นผลึกใหญ่จะนำมาจากประเทศอื่น
บางท่านกล่าวว่า หินจุยเจียมีความแข็งมากกว่าเพชรบ้าง เท่าเพชรบ้าง หรือรองจากเพชรบ้าง ซึ่งไม่มีข้อมูลอ้างอิงแต่อย่างใด และไม่น่าจะเป็นไปได้ หากหินจุยเจียมีความแข็งขนาดนั้น ชาวบ้านทางภาคเหนือคงไม่สามารถนำมาแกะเป็นพระพุทธรูปบรรจุพระเจดีย์ได้
คุณสมบัติของหินจุยเจีย
คุณสมบัติของหินจุยเจียที่ผมจะกล่าวถึงนี้ เป็นคุณสมบัติในด้านความเชื่อ ไม่ใช่คุณสมบัตของหินจุยเจียในด้านสูตรเคมีแต่อย่างใด
หินจุยเจีย หรือหินใสชนิดนี้ เชื่อกันว่าเป็นรัตนชาติอย่างหนึ่งที่มีความศักดิ์สิทธิ์ มีพลังอานุภาพที่ได้สั่งสมมาเป็นเวลาช้านาน เป็นพลังในด้านดีที่สามารถป้องกันปัญหาต่าง ๆ ได้ สามารถขจัดปัดเป่าสิ่งเลวร้ายต่าง ๆ ให้ออกจากร่างกาย ออกจากอาคารบ้านเรือนที่อยู่อาศัยและในสถานที่ทำงานได้ นอกจากนั้นยังสามารถปรับสมดุลตามธรรมชาติของร่างกายได้เป็นอย่างดี นิยมนำหินใสนี้มาเจียระไนเป็นลูกแก้ว วัตถุมงคล พระพุทธรูป พระโพธิสัตว์กวนอิม เครื่องประดับ ลูกประคำ เป็นต้น
ชาวล้านนาและล้านช้างเรียกหินใสนี้ว่า แก้วขาว นิยมนำมาแกะเป็นพระพุทธรูปขนาดเล็กหรือตามขนาดของหิน แล้วจึงทำการสมโภชบรรจุในพระเจดีย์ หรือให้พระสงฆ์ที่ทรงคุณทำการอธิษฐานปลุกเสก เพื่อให้เกิดพุทธคุณในด้านเมตตามหานิยม คุ้มครอง ป้องกันภัย แคล้วคลาด ปลอดภัย มหาอุด คงกระพันชาตรี ป้องกันคุณไสย ภูตผีปีศาจ ส่งเสริมเพิ่มพูนอำนาจ วาสนา บารมี
สำหรับชาวตะวันตกเรียกหินใสนี้ว่า คริสตัล (Crystal ) หรือ ร็อคคริสตัล (Rocks Crystal) หมายถึงน้ำแข็งที่ถูกประดิษฐ์โดยพระเจ้า พวกเขาเชื่อว่าคริสตัลเป็นฟอสซิลของน้ำบริสุทธิ์ นิยมนำคริสตัลมาทำเป็นเครื่องประดับ โคมแขวน ภาชนะต่าง ๆ ฯลฯ นักบวชบางคนในศาสนาคริสต์นำคริสตัลมาทำเป็นจี้ไม้กางเขนหรือประคำ หรือบางท่านนำผลึกคริสตัลตามธรรมชาติมาห้อยคอเพื่อความเป็นมงคลหรือสวดมนต์ภาวนาอธิษฐานขอพร
ที่มาบางส่วน : พระพุทธรูป ศิลปะที่คู่มากับศรัทธาของชาวพุทธ คุณค่าแห่งพระพุทธรัตนะ