ปริยัติ ปฏิบัติ ปฏิเวธ
ปริยัติ ปฏิบัติ ปฏิเวธ จะแยกกันไม่ได้
หนัง เนื้อ เอ็น กระดูก ต้องอิงอาศัยกันอยู่ฉันใดก็ดี
ปริยัติ ปฏิบัติ ปฏิเวธ ก็อาศัยกันอยู่อย่างนั้น
สัทธรรมสามอย่างนี้ จะแยกกันไม่ได้เลย
หลวงปู่มั่นเทศน์ในงานศพหลวงปู่เสาร์
ที่มา : หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต
นี่เป็นเครื่องแสดงให้เห็นว่า พ่อแม่ครูอาจารย์สายกรรมฐานทั้งหลายก็ไม่ได้ปฏิเสธปริยัติ ไม่ได้ปฏิเสธ การอ่าน เขียน เรียน ฟัง จำ เพราะท่านเองก็ผ่านสิ่งเหล่านี้มาเหมือนกัน ปริยัติ ปฏิบัติ ปฏิเวธ ต้องอาศัยซึ่งกันและกัน ส่งต่อกันไป ท่านไม่ได้ให้เอาอย่างใดอย่างหนึ่ง แต่ไม่ได้หมายความว่าไม่ให้เรียน การอ่าน การถาม การฟังเทศน์ฟังธรรม คือการเรียนรู้ที่เรียกว่าปริยัติทั้งนั้น
แท้จริงแล้ว พระทุกรูปเรียนปริยัติมาทั้งนั้น ไม่มีรูปไหนที่บวชโดยไม่ได้ผ่านปริยัติมา ไม่มีรูปไหนที่บวชแล้วปฏิบัติทันทีโดยที่ไม่ได้เรียน อย่างน้อยในวันอุปสมบท พระอุปัชฌาย์ท่านจะสอนตจปัญจกกรรมฐาน คือให้พิจารณา ผม (เกสา) ขน (โลมา) เล็บ (นขา) ฟัน (ทันตา) หนัง (ตโจ) เป็นอารมณ์กรรมฐาน ท่านอธิบายให้ฟังว่าผม ขน เป็นต้นคืออะไร อยู่ที่ไหน ต้องพิจารณาอย่างไร นอกจากนั้นท่านยังได้สอนนิสสัย 4 และอกรณียกิจ 4 อีกด้วย การที่พระภิกษุผู้บวชใหม่นั่งฟังท่านบอกสอนนั่นแหล่ะคือปริยัติ เมื่อได้ฟังแล้วนำไปปฏิบัติตามจึงเรียกว่าปฏิบัติ ครั้นปฏิบัติแล้วย่อมเกิดผลสมควรแก่การปฏิบัติเรียกว่าปฏิเวธ
บทความแนะนำอ่านประกอบ..
ปริยัติ ปฏิบัติ ปฏิเวธ สัทธรรม 3 นี้ ไม่ใช่สิ่งเดียวกัน แต่ไม่ขัดแย้งกัน
หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน ท่านปฏิเสธตำรา หนังสือจริง ๆ หรือ
