มารดาบิดาผู้จะพึงพยาบาลพวกเธอก็ไม่มี หากเธอไม่พยาบาลกันเอง ใครเล่า จักพยาบาล -

เห็นว่าบทความนี้มีประโยชน์ โปรดแชร์....

พระศาสดาทรงพยาบาลภิกษุไข้

ในสมัยนั้น พระภิกษุรูปหนึ่งอาพาธด้วยโรคท้องเสีย ท่านนอนจมปัสสาวะและอุจจาระของตนอยู่. ขณะนั้นพระผู้มีพระศาสดา มีพระอานนท์เถระตามเสด็จ ได้เที่ยวตรวจเสนาสนะไปยังที่อยู่ของพระภิกษุรูปนั้น ได้ทอดพระเนตรเห็นท่านนอนจมปัสสาวะ อุจจาระของตนอยู่เช่นนั้น จึงได้เสด็จเข้าไปใกล้ ตรัสถามว่า “ภิกษุ เธออาพาธด้วยโรคอะไรหรือ?”
              ภิกษุนั้นได้กราบทูลว่า “ข้าพระองค์อาพาธโรคท้องเสีย พระเจ้าข้า”
              “เธอมีภิกษุผู้พยาบาลหรือไม่?”
              “ข้าพระองค์ ไม่มีภิกษุผู้พยาบาล, พระเจ้าข้า”
              “เพราะเหตุไรเล่า ภิกษุทั้งหลายจึงไม่พยาบาลเธอ?”
              “ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ข้าพระองค์ไม่ทำประโยชน์แก่ภิกษุทั้งหลาย. เพราะเหตุนั้น ภิกษุทั้งหลายเหล่านั้นจึงไม่พยาบาลแก่ข้าพระองค์.”
              ลำดับนั้น พระศาสดาจึงตรัสเรียกพระอานนท์มาสั่งว่า “อานนท์ เธอจงไปนำน้ำมา เรา จะอาบน้ำให้แก่ภิกษุรูปนี้.”
              พระอานนท์เถระรับพระพุทธบัญชาแล้ว จึงไปนำน้ำมา.
              พระศาสดาทรงรดน้ำ พระอานนท์เป็นผู้ทำความสะอาด. พระศาสดาทรงจับทางศีรษะ พระอานนท์จับทางเท้ายกให้ภิกษุนั้นนอนบนเตียง.

เพราะเหตุการณ์นั้นแล พระศาสดาจึงทรงเรียกประชุมภิกษุทั้งหลาย ตรัสถามว่า “ภิกษุทั้งหลาย มีภิกษุไข้อยู่ในวิหารโน้นมิใช่หรือ? “
              “ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ มี พระเจ้าข้า”
              “เธออาพาธด้วยโรคอะไร ?”
              “ด้วยโรคท้องเสีย พระเจ้าข้า.”
              “มีใครพยาบาลภิกษุนั้นหรือเปล่า ?”
“ไม่มี พระเจ้าข้า”
              “ทำไมเล่า ภิกษุทั้งหลายจึงไม่พยาบาลภิกษุรูปนั้น.”
              “ภิกษุทั้งหลายไม่พยาบาลเธอ เพราะเหตุว่าเธอไม่ทำประโยชน์แก่ภิกษุทั้งหลาย พระเจ้าข้า”
พระศาสดาจึงตรัสว่า
“ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย มารดาบิดาผู้จะพึงพยาบาลแก่พวกเธอก็ไม่มี. ถ้าเธอไม่พยาบาลกันเอง ใครเล่าจักพยาบาล.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ผู้ใดจะพยาบาลเรา ผู้นั้นก็พึงพยาลภิกษุไข้เถิด.
ถ้ามีอุปัชฌายะ ก็พึงให้อุปัชฌายะนั้นเป็นผู้พยาบาลเธอตลอดชีวิตจนกว่าจะหาย.
ถ้ามีอาจารย์ ก็พึงให้อาจารย์นั้นเป็นผู้พยาบาลเธอตลอดชีวิตจนกว่าจะหาย.
ถ้ามีสัทธิวิหาริก ก็พึงให้สัทธิวิหาริกนั้นเป็นผู้พบาลเธอตลอดชีวิตจนกว่าจะหาย.
ถ้ามีอันเตวาสิก ก็พึงให้อันเตวาสิกนั้นเป็นผู้พยาบาลเธอตลอดชีวิตจนกว่าจะหาย.
ถ้ามีภิกษุผู้ร่วมอุปัชฌายะ ก็พึงให้ภิกษุผู้ร่วมอุปัชฌายะนั้นเป็นผู้พยาบาลเธอตลอดชีวิตจนกว่าจะหาย.
ถ้ามีภิกษุผู้ร่วมอาจารย์ ก็พึงให้ภิกษุผู้ร่วมอาจารย์นั้นเป็นผู้พยาบาลเธอตลอดชีวิตจนกว่าจะหาย.
ถ้าไม่มีอุปัชฌายะ ไม่มีอาจารย์ ไม่มีสัทธิวิหาริก ไม่มีอันเตวาสิก ไม่มีภิกษุผู้ร่วมอุปชฌายะ หรือไม่มีภิกษุผู้ร่วมอาจารย์ สงฆ์พึงพยาบาลเธอ. หากไม่ทำการพยาบาลต้องอาบัติทุกกฏ”

วินัยปิฎก ๕/๒๒๖ (ปรับเปลี่ยนอักษรนิดหน่อย แต่เนื้อหาคงเดิม)

อานิสงส์ของการพยาบาลพระภิกษุ-สามเณรอาพาธ

ชื่อว่าเสมือนได้อุปัฏฐากพระพุทธเจ้า ดังพระดำรัสที่ว่า “หากผู้ใดต้องการอุปัฏฐากเราตถาคต ผู้นั้นจงไปอุปัฏฐากภิกษุไข้เถิด”
เปลี่ยนอกุศลกรรมในอดีตชาติ จากหนักเป็นเบา จากเบาอาจจะไม่มีโอกาสส่งผล ถือว่าเป็นการสะเดาะเคราะห์กรรมวิธีหนึ่งที่ถูกหลักแห่งการทำบุญ
หากมีเจ้ากรรมนายเวรในอดีตชาติ เมื่อได้รับส่วนบุญนี้ จะอนุโมทนาส่วนบุญ และเลิกจองเวรได้
สิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย มีเทวดา เจ้าที่ สรรพวิญญาณทั้งหลายอนุโมทนาส่วนบุญ และคุ้มครองตามสมควร
วิญญาณร้ายทั้งหลายยำเกรง และอนุโมทนาส่วนบุญ ไม่มาทำร้าย
ทำให้จิตใจสงบร่มเย็น ไม่ฝันร้าย
มีสง่าราศีผ่องใส จิดใจผ่องใส สุขภาพเเข็งเเรง มีอายุยืนยาว เป็นผู้มีโรคน้อย หรือไม่มีโรคเบียดเบียนเลย
ทรงคุณธรรมที่มั่นคง ปฏิบัติธรรมมีความก้าวหน้า ปัญญารุ่งเรือง
ไม่พลัดพรากจากคนรัก สิ่งอันเป็นที่รัก ก่อนเวลาอันควร
ได้ชื่อว่าเป็นผู้อุปถัมภ์บำรุงพระพุทธศาสนาให้มีมั่นคง ยั่งยืนต่อไปในภายภาคหน้า
ทำในสิ่งที่คนอื่นทำได้ยาก ย่อมได้สิ่งที่คนอื่นได้ยาก
จะเป็นผู้ไม่ไร้ญาติขาดมิตร เมื่อเจ็บไข้ได้ป่วยขึ้นมาจะมีคนคอยดูเเล ไม่ถูกทอดทิ้งเดียวดาย
เป็นผู้มีเดชมาก มีบารมีมาก มีบริวารมาก มียศมาก เป็นใหญ่เป็นโต มีคนยำเกรง ไม่มีคนเบียดเบียนได้
เป็นที่รักแก่คนทั้งปวง ไปที่ไหนก็ตามมีคนคอยช่วยเหลือเกื้อหนุน
จะเป็นผู้มีสมบัติมาก และสมบัตินั้นจะไม่ถูกทำลายลงโดยภัยต่าง ๆ เป็นต้นว่า ราชภัย โจรภัย อัคคีภัย อุทกภัย วาตภัย
เป็นผู้อยู่ใกล้พระรัตนตรัย จะได้พบพระอริยสงฆ์ ได้พบพระอรหันต์ ได้ฟังธรรมจากพระอริยเจ้า และเข้าถึงธรรมนั้นตามสมควรแห่งกำลังของตน
จะได้มิตรหรือครูอาจารย์ที่ทรงคุณธรรม
ด้วยบุญแห่งการอุปัฏฐากภิกษุอาพาธนี้จะเป็นปัจจัยแห่งสวรรค์และพระนิพพาน
ด้วยบุญแห่งการอุปัฏฐากภิกษุอาพาธนี้ ท่านสามารถอธิษฐานให้เป็นปัจจัยแห่งความเป็นพระเจ้าจักรพรรดิ์ แห่งความเป็นพระราชาได้
ด้วยบุญแห่งการอุปัฏฐากภิกษุอาพาธนี้ ท่านสามารถอธิษฐานให้เป็นปัจจัยแห่งความเป็นพระอัครสาวก เป็นพระปัจเจกพุทธเจ้า หรือเป็นพระพุทธเจ้าก็ได้
ด้วยบุญแห่งการอุปัฏฐากภิกษุอาพาธนี้ ท่านสามารถอธิษฐานให้เป็นปัจจัยแห่งความเป็นผู้ไม่มีโรคภัย แห่งการไม่ไปสู่อบายภูมิ