คาถาปลุกบาตรก่อนออกบิณฑบาต
- สงบนิ่ง ระลึกในใจว่า กิจว่าด้วยการบิณฑบาตนี้ เป็นกิจที่พระพุทธเจ้าทั้งหลายในอดีต พระปัจเจกพุทธเจ้าทั้งหลาย พระอรหันต์ทั้งหลาย พึงปฏิบัติมา
- ตั้ง นะโม 3 จบ
จัตตาโร สติปัฏฐานา กายานุปัสสนาสติปัฏฐานา เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐานา จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐานา ธัมมานุปัสสนา
สติปัฏฐานาต่อด้วยสำรวมจิตแผ่เมตตาต่อสรรพสัตว์ไปในสาระทิศว่า สัพเพ สัตตา อะเวรา อัพยาปัชฌา อนีฆา สุขีอัตตานัง
ปริหพรันตุ แล้วเดินรับบาตรด้วยความสำรวมจึงเรียกว่า”ออกโปรดสัตว์)
เปิดรับบาตร(มองแต่ในบาตร)ภาวนาว่า….
ยะถาปัจจะยัง ปะวัตตะมานัง ธาตุมัตตะเมเวตัง ยะทิทัง ปิณฑะปาโต ตะทุปะภุญชะโก จะ ปุคคลโล ธาตุมัตตะโก นิสสัตโต นิชชีโว สุญโญ สัพโพ ปะนายัง ปิณฑะปาโต อะชิคุจฉะนีโย อิมัง ปูติกายัง ปัตวา อะติวิยะ ชิคุจฉะนีโย ชายะติ(สำหรับใช้ในสำนักวัดหลวงตลอดมา)
1. กายานุปัสสนาสติปัฏฐานา เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐานา จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐานา ธัมมานุปัสสนา
2. สติปัฏฐานาต่อด้วยสำรวมจิตแผ่เมตตาต่อสรรพสัตว์ไปในสาระทิศว่า สัพเพ สัตตา อะเวรา อัพยาปัชฌา อนีฆา สุขีอัตตานังปริหพรันตุ
แล้วเดินรับบาตรด้วยความสำรวมจึงเรียกว่า”ออกโปรดสัตว์” ขณะเปิดรับบาตร (มองแต่ในบาตร) ให้ภาวนาว่า….
3. ยะถาปัจจะยัง ปะวัตตะมานัง ธาตุมัตตะเมเวตัง ยะทิทัง ปิณฑะปาโต ตะทุปะภุญชะโก จะ ปุคคลโล ธาตุมัตตะโก นิสสัตโต นิชชีโว สุญโญ สัพโพ ปะนายัง ปิณฑะปาโต อะชิคุจฉะนีโย อิมัง ปูติกายัง ปัตวา อะติวิยะ ชิคุจฉะนีโย ชายะติ (สำหรับใช้ในสำนักวัดหลวงตลอดมา)
บททั้งหมด พิจารณาแล้ว ได้ความว่า
บทที่ 1 กายานุปัสสนาสติปัฏฐานา…… เป็นการพิจารณา กาย เวทนา จิต ธรรม ตามหลักมหาสติปัฏฐานสี่ ภาวนาเพื่อเป็นการสำรวม กาย วาจา ใจ ให้สติอยู่ในกาย เวทนา จิต ธรรม
บทที่ 2 สัพเพ สัตตา… เป็นการแผ่เมตตาให้กับสรรพสัตว์ทั้งหลายที่ได้พบเห็นหรือมิได้พบเห็นก็ตาม
บทที่ 3 ยะถาปัจจะยัง…..มาจากบทธาตุปฏิกูละปัจจเวกขณปาฐะ เป็นบทพิจารณาอาหารที่ได้มา แปลความว่า “สิ่งเหล่านี้ เป็นสักแต่ว่าธาตุตามธรรมชาติเท่านั้น กำลังเป็นไปตามเหตุปัจจัยอยู่เนื่องนิจ สิ่งเหล่านี้ คือ บิณฑบาต และผู้บริโภคบิณฑบาตนั้น เป็นสักว่าธาตุตามธรรมชาติ มิได้เป็นสัตวะอันยั่งยืน มิได้เป็นชีวะอันเป็นบุรุษบุคคล ว่างเปล่าจากความหมายแห่งความเป็นตัวตน ก็บิณฑบาตทั้งหมดนี้ไม่ได้เป็นของน่าเกลียดมาแต่เดิม ครั้นมาถูกเข้ากับกาย อันเน่าอยู่เป็นนิจนี้แล้ว ย่อมเป็นของน่าเกลียดอย่างยิ่งไปด้วยกัน“
