ทำบุญขึ้นบ้านใหม่ ทำไมต้องเจิมบ้านด้วย ไม่เจิมไม่ได้หรือ

สำหรับการทำบุญบ้าน หรือทำบุญขึ้นบ้านใหม่ ผมได้กล่าวไว้แล้วในบทความ ขั้นตอนการทำบุญขึ้นบ้านใหม่ ทำบุญเลี้ยงพระ ข้อห้ามในงานพิธีทำบุญ แม้จะเป็นบ้านเก่า หรือเคยทำบุญขึ้นบ้านใหม่มาแล้ว แต่ต้องการนิมนต์พระขึ้นมาเจริญพระพุทธมนต์ เพื่อทำบุญถวายภัตตาหาร ถวายสังฆทาน ก็ระเบียบเดียวกัน ทำบุญบ่อย ๆ ไม่มีเสียหายอะไรในส่วนของพิธี นอกจากคุณจะคิดว่าเปลืองเท่านั้นเอง

ทำไมต้องเจิมบ้าน

ผมนึกถึงคำพูดของพระอาจารย์ของผม ท่านกล่าวว่า เมืองไทยแต่โบราณมา เป็นระบบศักดินา ผู้ใหญ่ปกครองผู้น้อย ดูแลผู้น้อย เมื่อผู้น้อย ลูกบ้านลูกเมืองปลูกบ้านสร้างเรือนขึ้นมาแล้วก็ต้องอยากให้ผู้ใหญ่เจ้าบ้านเจ้าเมืองยอมรับหรือให้การปกป้องคุ้มครอง หรืออยากให้ผู้หลักผู้ใหญ่มาเหยียบที่บ้านตนเองบ้าง เพื่อที่จะได้รับการยอมรับและการคุ้มครอง จะเชิญท่านมาฝังเสาตีตะปูก็คงไม่ได้ จึงต้องเชิญท่านมาหลังจากสร้างบ้านเสร็จแล้ว เมื่อท่านมาจะให้ท่านนั่งอยู่เฉย ๆ ก็กะไรอยู่อยู่ จึงให้ท่านผู้ใหญ่นั้นมีส่วนร่วมในการสร้างบ้านหลังนี้ หรือรับรองบ้านหลังนี้ว่า นี่เป็นบ้านของลูกน้องของข้านะ ด้วยนำดินสอพองขาวหรืออะไรก็ได้มาแต่งแต้มทำเป็นเครื่องหมายไว้ เรียกว่า เจิม

แต่บางครั้ง ผู้ใหญ่นั้นก็มาในงานพิธีขึ้นบ้านใหม่ ซึ่งต้องนิมนต์พระมาในพิธีด้วย เมื่อเห็นพระอยู่ด้วย ตนเองก็เคารพนับถือพระเช่นกัน จึงได้นิมนต์พระเป็นผู้เจิมให้ เพื่อความเป็นสิริมงคลยิ่งขึ้น เพื่อเป็นประกาศให้เหล่าวิญญาณสัมภเวีทั้งหลายให้รับรู้ว่า นี่เป็นบ้านของคนคนนี้นะ เป็นบ้านของคน ผีไม่ต้องมายุ่ง คนอื่นก็ไม่ต้องมายุ่ง เป็นบ้านของคนนี้ นายนี้ การเจิมก็เหมือนการทำเครื่องหมายอันเป็นมงคลไว้ เพื่อให้เป็นที่รับรู้กันว่าบ้านนี้ได้รับการคุ้มครองจากท่านผู้ใหญ่นั่นเอง

มีคำถามว่า ไม่เจิมบ้านไม่ได้หรือ ? ตอบสั้น ๆ ว่าได้. บางคนก็ทำเป็นเคร่งศาสนาขึ้นมาทันที ว่าพระพุทธเจ้าไม่สอนให้เจิมบ้าน. ถูกต้อง ครับ พระพุทธเจ้าไม่ได้สอน และเราก็ไม่ได้อ้างว่าพระพุทธเจ้าสอนให้เจิม แต่การเจิมหรือการกระทำนี้ มิได้สร้างความเดือดร้อนให้แก่ตนเองและผู้อื่นแต่อย่างใด หากท่านประสงค์จะทำตามคำสอนแล้ว กลับมาดูเรื่องอื่นที่กระทบตนเองและผู้อื่นดีไหม คุณดื่มสุราไหม เจ้าชู้ โกหกไหม ขับรถปฏิบัติตามกฎจราจรไหม สิ่งเหล่านี้ทำให้คนอื่นเดือดร้อนได้ ส่วนการเจิมบ้านเป็นพิธีปลีกออกมานิดเดียว หากนิมนต์พระมาจากวัดโดยตรง ไม่ต้องเสียอะไรเพิ่ม แต่ท่านอาจจะเตรียมดินสองพองหรือแป้งสำหรับเจิม และทองคำเปลวไว้ให้พระด้วย หากไม่มีก็แจ้งให้พระท่านทราบให้ท่านเตรียมชุดเจิมไปด้วย ถ้าไม่แจ้งให้ท่านทราบก่อนท่านจะไม่เตรียมไป หากจะซื้อแผ่นทองคำเปลวและดินสอพองเองก็คงหมดไม่กี่บาท ยกเว้นค่ารถไปหาซื้อ

หากเป็นการทำบุญบ้านประจำปี เคยนิมนต์พระเจิมแล้วตั้งแต่ทำบุญขึ้นบ้านใหม่ครั้งแรก อาจจะไม่ต้องเจิมอีกก็ได้ ยกเว้นรอยเจิมเก่าหายไป และต้องการเจิมใหม่อีกครั้ง

สิ่งที่ต้องเตรียมในการเจิมบ้าน

• แจ้งให้พระท่านทราบตั้งแต่นิมนต์ที่วัดว่ามีการเจิมบ้าน ให้ท่านเตรียมอุปกรณ์การเจิมไปด้วย หากท่านไม่มี สิ่งที่เราต้องเตรียมคือผงดินสอพอง หรือกระแจะ และทองคำเปลว แค่นั้นครับ

เจิมบ้านแล้วได้อะไร

ไม่ได้อะไรครับ นอกจากความสุขใจ ความสบายใจ ความเป็นสิริมงคล ความเชื่อมั่นว่า บ้านหลังนี้ได้รับการคุ้มครองจากผู้ใหญ่ครูอาจารย์ที่เราเคารพนับถือ ทางกฎหมายประกาศชาวบ้านรับรู้ว่านี่คือบ้านของเรา โดยการให้ทะเบียนบ้าน ให้บ้านเลขที่แก่เรา ทางโลกวิญญาณ พระได้ประกาศให้รับรู้แล้วว่า นี่คือบ้านของเรา เป็นบ้านของคนเป็นอยู่ และอยู่อย่างมีความสุข ไม่ใช่บ้านของวิญญาณผีร้ายหรือโอปปาติกะอยู่อาศัย