องค์พระธาตุพนม ประดิษฐาน ณ วัดพระธาตุพนมวรมหาวิหาร ริมฝั่งแม่น้ำโขง ถนนชยางกูร บ้านธาตุพนม ตำบลธาตุพนม อำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม ตำนานกล่าวว่า พระธาตุพนม (องค์เดิม) ถูกสร้างมานับพันปี ยุคแรกที่มีการสร้างเพื่อบรรจุพระอุรังคธาตุนั้นได้มีการนำวัตถุมีค่าในยุคนั้นบรรจุไว้เป็นพุทธบูชาเป็นจำนวนมาก มีทองคำแท่ง เงินแท่ง และวัตถุมีค่าอื่น ๆ ต่อมาได้มีการบูรณะหรือสร้างต่อเติมหลายยุคหลายสมัยด้วยกัน และได้มีการนำวัตถุมีค่าต่าง ๆ ในยุคที่บูรณะนั้น หรือนำมาหล่อหลอมเป็นพระพุทธรูปทองคำบ้าง เงินบ้าง โลหะพิเศษบ้าง เพื่อนำบรรจุไว้ในองค์พระธาตุพนมเพื่อเป็นพุทธบูชา เป็นเครื่องสักการะแด่องค์พระอุรังคธาตุอันเป็นส่วนหนึ่งของพระบรมสารีริกธาตุของพระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้า และหนึ่งในวัตถุมงคลอันล้ำค่านั้นก็คือพระพิมพ์ที่หล่อด้วยเหล็กไหลเปียก ซึ่งเมื่อถูกค้นพบในคราวที่องค์พระธาตุพนมล้มลงมาในปี พ.ศ. 2518 จึงได้ถวายพระนามว่า พระนางพญาเหล็กเปียก
เหล็กเปียก กล่าวกันว่า เป็นโลหะธาตุที่มีคุณวิเศษเหมือนเหล็กไหล สำเร็จขึ้นโดยพระเถราจารย์ผู้สำเร็จวิชาการเล่นแร่แปรธาตุ จึงเป็นโลหะที่มีความศักดิ์สิทธิ์เปี่ยมด้วยอิทธิคุณ ขจัดปัดเป่าภัยพิบัติ สลายสิ่งที่เป็นอัปมงคลให้หายสิ้น ป้องกันเสนียดจัญไรสิ่งไม่ดี ป้องกันคุณไสยมนต์ดำ ป้องกันคนที่คิดไม่ดีคิดร้าย
มีบันทึกว่า พระเถระจากโพนสะเม็กซึ่งกล่าวกันว่าเป็นพระอริยเจ้ารูปหนึ่งจากทางฝังลาวเป็นผู้ค้นพบโลหะชนิดหนึ่งผ่านทางนิมิตเห็นว่าเป็นแร่พืเศษควรแก่การนำมาสร้างเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ท่านจึงได้นำเอาแร่ชนิดนี้มาหลอมแล้วนำมาเคี่ยวด้วยวิชาอาคม จากนั้นจึงนำเหล็กเปียกมารีดเป็นแผ่นนำไปบรรจุไว้ที่ยอดฉัตรของพระธาตุพนม ด้วยเชื่อว่ามีอานุภาพทางป้องกันฟ้าผ่า อัคคีภัยและบันดาลความร่มเย็นเป็นสุขมาสู่ผู้ที่เดินทางมาบูชาสักการะองค์พระธาตุพนม
นอกจากนั้น ยังเชื่อว่าเหล็กไหลเปียกมีฤทธิ์อำนาจทำให้หัวไม้ขีดยุ่ย ดินปืนเปียก ไม่อาจจุดระเบิดหรือติดไฟขึ้นมาได้ ซึ่งมีความคล้ายคลึงกับฤทธิ์อำนาจของ เหล็กไหลน้ำ และเหล็กไหลชีปะขาว เพียงแต่เหล็กไหลเปียกมีลักษณะรูปพรรณสัณฐานที่แตกต่างจาก เหล็กไหลน้ำ และเหล็กไหลชีปะขาว
ที่มา :
ข้อมูลบางส่วน : แร่เหล็กเปียก นางพญาเหล็กเปียก กรุพระธาตุพนม
ภาพประกอบ : พระนางพญาเหล็กเปียก กรุวัดพระธาตุพนม
หมายเหตุ
- ผมไม่แน่ใจว่า พระนางพญาเหล็กเปียก กรุวัดพระธาตุพนม สร้างบรรจุในยุคสมัยใด บ้างก็ว่าตั้งแต่ยุคสมัยศรีโคตบูร (ถ้าสมัยแรกไม่น่าจะใช่) บ้างก็ว่าในการบูรณะครั้งที่ 2-3 แต่มีความเป็นไปได้เช่นกันที่จะมีการสร้างบรรจุในสมัยพระครูโพนเสม็ด (ญาคูขี้หอม พระเถระฝั่งเวียงจันทร์) ปฏิสังขรณ์พระธาตุในปี พ.ศ. 2233
- เหล็กเปียกตามที่กล่าวข้างต้น คือ โลหะพิเศษ ที่สำเร็จขึ้นโดยพระเถราจารย์ได้นำโลหะที่เชื่อว่ามีความศักดิ์สิทธิ์ หายาก ชนิดต่าง ๆ มาผสมรวมกัน (เล่นแร่แปรธาตุ) ซึ่งโลหะที่ได้จากกรรมวิธีนี้เรียกในภาษาวงการพระเครื่องว่า “ชิน” (เนื้อที่เกิดจากการผสมของโลหะ)
- พระที่สร้างด้วยเหล็กเปียก กรุวัดพระธาตุพนม มีหลายพิมพ์ แต่ละพิมพ์ก็มีหลายขนาด
