
พระราชวุฒาจารย์ หรือที่คณะลูกศิษย์พุทธศาสนิกชนทั่วไปเรียกว่า หลวงปู่ดูลย์ อตุโล ท่านเป็นพระภิกษุอรัญญวาสี คณะธรรมยุต ปฏิบัติในส่วนของวิปัสสนาธุระ แห่งวัดบูรพาราม จังหวัดสุรินทร์ ท่านเป็นศิษย์อันดับต้น ๆ ของหลวงปู่มั่น ภูริทตฺโต เป็นพระอาจารย์แห่งจังหวัดสุรินทร์
หลวงปู่ดูลย์ ท่านเป็นคนสุรินทร์โดยกำเนิด เกิดที่บ้านปราสาท ตำบลเฉนียง อำเภอเมืองสุรินทร์ เมื่อวันอังคารที่ 4 ตุลาคม 2430 ตรงกับวันแรม 2 ค่ำ เดือน 11 ปีกุน นับเป็นปีที่ 20 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5
หลวงปู่ดูลย์ อุปสมบทที่วัดจุมพลสุทธาวาส (มหานิกาย) อ.เมือง จ.สุรินทร์ เมื่อพ.ศ. 2453 มีพระครูวิมลศีลพรต เป็นพระอุปัชฌาย์ แม้จะเพิ่งบวชเข้ามาแต่หลวงปู่ก็ได้พากเพียรศึกษาการปฏิบัติกรรมฐานอย่างเคร่งครัด มีความเพียรวิริยะอุตสาหะยิ่งนัก จนล่วงมาถึงพรรษาที่ 6 หลวงปู่จึงได้หันมาศึกษาทางด้านพระปริยัติธรรมบ้างที่วัดสุปัฏนาราม จังหวัดอุบลราชธานี ท่านเป็นพระสงฆ์รุ่นแรกที่สอบได้นักธรรมชั้นตรีในจังหวัดอุบลราชธานี จากนั้นท่านยังได้ศึกษาบาลีไวยากรณ์ ซึ่งสมัยนั้นใช้คัมภีร์มูลกัจจายน์ในการศึกษาเป็นหลัก จนท่านมีความสามารถในการแปลพระธรรมบทได้ แต่เนื่องจากวัดสุปัฏนารามที่ท่านศึกษาอยู่นั้นเป็นวัดที่อยู่ในสังกัดคณะสงฆ์ธรรมยุตินิกาย หลวงปู่ท่านจึงได้ขอญัตติเป็นธรรมยุตินิกายเมื่อพ.ศ. 2461 ณ วัดสุปัฏนาราม มีพระมหารัฐ เป็นพระอุปัชฌาย์
จากนั้นในพรรษาถัดมาหลวงปู่ดูลย์ได้มีโอกาสพบกับพระอาจารย์ใหญ่คือหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต เมื่อท่านได้ฟังธรรมจากหลวงปู่มั่นแม้เพียงครั้งเดียว ท่านก็เกิดความอัศจรรย์ใจในธรรมเป็นอย่างยิ่ง จึงได้เลิกจากการศึกษาฝ่ายพระปริยัติธรรมแล้วหันออกธุดงค์ตามหลวงมั่นไปยังสถานที่ต่าง ๆ หลายแห่ง จึงกล่าวได้ว่าหลวงปู่ดูลย์เป็นศิษย์ของหลวงปู่มั่นในยุคแรก ๆ ต่อมาทางเจ้าคณะมณฑลนครราชสีมาได้ขอให้หลวงปู่ดูลย์กลับมายังจังหวัดสุรินทร์ เพื่อทำการบูรณะวัดบูรพาราม หลวงปู่จึงจำต้องพักการเดินธุดงค์และเริ่มงานบูรณะการบูรณะวัดตามที่ท่านได้รับมอบหมายมา หลวงปู่ดูลย์ได้ทำงานอุทิศชีวิตเพื่อพระศาสนาอย่างเต็มกำลัง จนท่านได้รับการยกย่องและยอมรับจากสาธุชนทั่วไป ว่าเป็นพระอริยสงฆ์องค์หนึ่งที่ทรงคุณธรรมพิเศษที่หาได้ยากยิ่ง
หลวงปู่ดูลย์ อตุโล ท่านได้มรณภาพลงด้วยอาการสงบ ในพรรษาที่ 74 เวลา 04.13 น. เมื่อวันที่ 30 ตุลาคม พ.ศ. 2526 รวมสิริอายุได้ 96 ปี 26 วัน
คำสอนหลวงปู่ดูลย์ อตุโล
คำสอนที่น่าประทับใจของหลวงปู่ดูลย์ ง่าย ๆ สั้น ๆ แต่ครอบคลุมคำสอนทั้งหมดในพระไตรปิฎก คือสรุปลงในอริยสัจ 4 ได้แก่
จิตที่ส่งออกนอก เป็นสมุทัย
ผลอันเกิดจากจิตที่ส่งออกนอก เป็นทุกข์
จิตเห็นจิตอย่างแจ่มแจ้ง เป็นมรรค
ผลอันเกิดจากจิตเห็นจิต เป็นนิโรธ
วัตถุมงคล หลวงปู่ดูลย์ อตุโล
สำหรับวัตถุมงคลของหลวงปู่ดูลย์นั้น มีอยู่หลายรุ่น หลายวาระ ซึ่งคณะศิษย์ที่เคารพศรัทธาสร้างถวายท่านในโอกาสต่าง ๆ อย่างเช่น พระนาคปรกใบมะขามองค์นี้ เรียกว่ารุ่น ผ้าป่า บกสส เป็นเนื้อทองแดงผิวไฟ สร้างเมื่อปี 2520 จัดสร้างเป็นที่ระลึกในงานทอดผ้าป่าของกองบัญชาการทหารสูงสุด ซึ่งหลวงปู่ท่านก็ได้เมตตาอธิษฐานจิตให้
ส่วนวัตถุมงคลอื่น ๆ ของหลวงปู่ดูลย์ที่ขึ้นชื่อก็มีหลายรุ่น เป็นต้นว่า เหรียญกายทิพย์ หลวงปู่ดูลย์ รูปเหมือนกริ่งก้นช้าง หลวงปู่ดูลย์ พระเครื่องชุดจอมสุรินทร์