ถามมากันจัง คาถาเรียนแก่ง คิดกันว่าได้คาถาแล้วจะทำให้เรียนเก่งหรือ ไม่มีหรอก ต้องพยายาม ตามหลักอิทธิบาท 4 ได้แก่
1. ฉันทะ (ความพอใจ คือ ความต้องการที่จะทำ ใฝ่ใจรักจะทำสิ่งนั้นอยู่เสมอ และปรารถนาจะทำให้ได้ผลดียิ่งๆ ขึ้นไป – will; aspiration)
2. วิริยะ (ความเพียร คือ ขยันหมั่นประกอบสิ่งนั้นด้วยความพยายาม เข้มแข็ง อดทน เอาธุระไม่ท้อถอย – energy; effort; exertion)
3. จิตตะ (ความคิด คือ ตั้งจิตรับรู้ในสิ่งที่ทำและสิ่งนั้นด้วยความคิด เอาจิตฝักใฝ่ไม่ปล่อยใจให้ฟุ้งซ่านเลื่อนลอยไป – thoughtfulness; active thought)
4. วิมังสา (ความไตร่ตรอง หรือ ทดลอง คือ หมั่นใช้ปัญญาพิจารณาใคร่ครวญตรวจตราหาเหตุผลและตรวจสอบข้อยิ่งหย่อนในสิ่งที่ทำนั้น มีการวางแผน วัดผล คิดค้นวิธีแก้ไขปรับปรุง เป็นต้น – investigation; examination; reasoning; testing)
พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต) พระธรรมปิฎก (ประยุทธ์ ปยุตฺโต)
แต่ถ้าจะเอาจริง ๆ ก็มีให้ แต่ก็ไม่พ้นตนเป็นที่พึ่งของตนอีกเช่นเคย คาถาเรียนเก่ง สอบได้สอบผ่าน นำไปพิจารณาท่องจำไว้ ประพฤติปฏิบัติตาม….
“สุ จิ ปุ ลิ”
สุ ตั้งใจฟังให้ดีอย่าขี้เกียจ
จิ คิดให้ละเอียดข้อสงสัย
ปุ ถามตามเนื้อความที่ข้องใจ
ลิ เขียนไว้เมื่อสงสัยได้เปิดดู
ปิดท้ายด้วยคำให้พร
กินข้าวเสร็จแล้ว อ่านหนังสือก่อน
ไหว้พระก่อนนอน พระท่านให้พร สอบได้ ๆ
กินข้าวเสร็จแล้ว ดูละครก่อน
กระโดดเข้ามุ้งนอน พระท่านให้พร ได้สอบ ๆ (อีก)
อตฺตาหิ อตฺตโน นาโถ ตนแลเป็นที่พึ่งของตน