ประเพณีปีใหม่ของประเทศอียิปต์
ประเทศอียิปต์ เป็นอีกหนี่งจุดหมายปลายทางที่หลายคนต้องการไปสัมผัสกับประเพณี และวัฒนธรรมแห่งดินแดนไอยคุปต์สักครั้งในชีวิต โดยเฉพาะในช่วงเทศกาลปีใหม่นี้ เป็นอีกช่วงเวลาหนึ่งที่น่าไปเยือนมากที่สุด เพราะการฉลองเทศกาลปีใหม่ของชาวอียิปต์ มีเอกลักษณ์ที่สืบทอดมาจากโบราณกระทั่งปัจจุบัน สิ่งเหล่านั้นจะน่าสนใจมากเพียงใด ตามไปดูดันเลย
ความน่าสนใจเกี่ยวกับประเพณีปีใหม่ของประเทศอียิปต์
การจัดงานเทศกาลปีใหม่ของอียิปต์มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ ซึ่งมีหลายอย่างที่ส่งผลต่อปีใหม่ของอียิปต์ ดังต่อไปนี้
การนับปฏิทินอียิปต์โบราณและเทศกาลปีใหม่
ประเพณีปีใหม่ในประเทศอียิปต์ ดินแดนไอยคุปต์แห่งนี้ ไม่ได้ตรงกับวันที่ 1 เหมือนที่อื่นในโลก เพราะอียิปต์จะมีการนับปฏิทินตามแบบของชาวอียิปต์โบราณ ซึ่งแตกต่างจากระบบปฏิทินของสมัยปัจจุบัน แต่มีวิธีการเทียบเคียงปฏิทินอียิปต์โบราณและปฏิทินปัจจุบันได้ โดยปฏิทินของอียิปต์โบราณจะแบ่งเป็น 12 เดือน เดือนละ 30 วัน รวมทั้งหมด 360 ส่วนอีก 5 วันจะเป็นวันเกิดของเทพเจ้า 5 องค์ ได้แก่ เทพ Osiris, เทพ Horus the เทพ Elder, เทพ Seth, เทพ Isis และเทพ Nephthys รวมกันแล้วจะเท่ากับ 365 วัน
ความเหลื่อมกันของระบบปฏิทินอียิปต์โบราณและปฏิทินปัจจุบัน
โดยทั่วไปปฏิทินอียิปต์โบราณ จะมีความเหลื่อมกับปฏิทินปัจจุบันอยู่ประมาณ 1 วัน และจะวนกลับมาเป็นอย่างนี้ทุก 4 ปี เพราะโลกหมุนรอบดวงอาทิตย์หนึ่งรอบใช้เวลาทั้งหมด 365.25 วัน ซึ่งชาวอียิปต์โบราณขาดความรู้ในเรื่องนี้ ทำให้ปฏิทินอียิปต์เหลื่อมกับปฏิทินปัจจุบัน จึงส่งผลต่อการเหลื่อมกันของวันเวลาตามปฏิทินทั้งสองระบบนั้น
วันปีใหม่หรือวันเปิดปีของชาวอียิปต์โบราณ
ประเทศอียิปต์จะมีความเชื่อเรื่องของฤดูกาล นั่นคือ ฤดูน้ำหลาก ฤดูเพาะปลูก และฤดูเก็บเกี่ยว ซึ่งวันปีใหม่ของชาวอียิปต์ จะถือเอาวันแรกของฤดูน้ำหลากนั่นเอง เช่น วันที่ 1 เดือน 1 ของฤดูน้ำหลากปีนี้ตรงกับวันที่ 17 กรกฎาคม ในปีถัดไปจะตรงกับวันที่ 16 กรกฎาคมแทน เพราะชาวอียิปต์โบราณไม่รู้เวลาที่เพิ่มมาอีก 1 วันนี้ ซึ่งชาวอียิปต์โบราณเรียกวันปีใหม่ว่า wpt-rnpt (เวเพท-เรนเพท) ตรงกับคำในภาษาอังกฤษว่า Opening of the year แปลตรงตัวว่า วันเปิดปี หมายถึงวันปีใหม่ ซึ่งจริงๆ แล้วการกำหนดวันปีใหม่โดยอาศัยฤดูน้ำหลาก ไม่ใช่แนวทางที่ชาวอียิปต์โบราณนำมาใช้มากเท่าไหร่ เพราะน้ำไม่ได้หลากมาทีเดียว ตามธรรมชาติที่เปลี่ยนแปลงไป ทำให้ใช้เป็นตัวกำหนดวันขึ้นปีใหม่ไม่ได้มากนัก จึงต้องมีการอาศัยเรื่องของดวงดาว เข้ามาช่วยกำหนดวันปีใหม่
ดวงดาวซิริอุสกับกำหนดวันขึ้นปีใหม่อียิปต์
การกำหนดในขึ้นปีใหม่ของชาวอียิปต์ มีการใช้ปรากฏการณ์การขึ้นบนฟากฟ้าของดาวซิริอุส (Sirius) หากสังเกตเห็นว่าดาวดวงนี้อยู่บนท้องฟ้าเมื่อใด แสดงว่าวันปีใหม่ของชาวอียิปต์ได้มาถึงแล้ว และถือว่าเป็นวันแรกของฤดูน้ำหลาก ซึ่งในอดีตชาวอียิปต์ เปอร์เซียและเฟนีเชียน จะกำหนดวันเริ่มฉลองปีใหม่ในช่วง fall equinox หรือในช่วงที่มีกลางวันและกลางคืนเท่ากัน เป็นวันที่ดวงอาทิตย์ขึ้นตรงทิศตะวันออก และลงทางทิศตะวันตก และวันนี้เวลาทั่วโลกจะมี 12 ชั่วโมงเท่ากัน หรือที่อียิปต์เรียกว่าวันทิวาราตรีเสมอภาค โดยทั่วไปจะเกิดขึ้นในวันที่ 21 มีนาคม และ 23 ธันวาคม
การฉลองเทศกาลปีใหม่ในอียิปต์
ประเทศอียิปต์ มีความเชื่อเรื่องเกี่ยวกับเทพเจ้าแห่งแม่น้ำไนล์หลายองค์ ดังนั้นจึงมีการฉลองเทศกาลปีใหม่ โดยเชื่อมโยงกับการไหว้หรือบูชาเทพเจ้าแต่ละองค์ เช่น การไหว้เทพเจ้าธอธ (Thoth) ถือเป็นเทพเจ้าที่ชาวอียิปต์นิยมบูชาและไหว้ในช่วงเดือนแรกของปี ซึ่งเป็นเทพเจ้าแห่งความรู้ เพราะเชื่อว่าจะได้มีความรู้และปัญญาดีไปตลอดทั้งปีและตลอดไป และสามารถทำกิจการงานต่างๆ ให้ลุล่วงด้วยดี จึงถือว่าฤดูกาลน้ำหลากเป็นเดือนของเทพเจ้าธอธ
การจูบสฟริงซ์สัตว์ประหลาดในตำนาน
อีกหนึ่งสัญลักษณ์ของอียิปต์ที่ใครใครต่างรู้จักดี คือ รูปปั้นสัตว์ประหลาดโบราณ คือ สฟิงซ์ นั่นเอง โดยสฟิงซ์เป็นรูปปั้นสัตว์ประหลาดโบราณที่มีส่วนหัวเป็นสิงโตและส่วนหนึ่งเป็นมนุษย์ ตั้งโดดเด่นอยู่ท่ามกลางทะเลทราย และมีปิรามิดเป็นฉากหลัง ซึ่งไม่ว่าเทศกาลปีใหม่หรือเทศกาลอะไร ชาวอียิปต์และนักท่องเที่ยว ต่างแออัดกันเพื่อหาโอกาส เข้าไปจูบกับรูปปั้นสฟิงซ์นี้ให้ได้ เพื่อเก็บภาพในช่วงเวลาแห่งความประทับใจนั้นไว้
ชาวอียิปต์มีการเฉลิมฉลองเทศกาลปีใหม่ ด้วยการเต้นระบำรอบกองไฟ ซึ่งเป็นสิ่งที่ปฏิบัติสืบต่อกันมาตั้งแต่สมัยอียิปต์โบราณ แต่ในปัจจุบันอาจจะสามารถพอเห็นได้น้อยลงบ้าง เนื่องจากความเจริญของเทคโนโลยี ที่เข้าสู่อียิปต์มากขึ้น แต่ศิลปะการแสดงการเต้นระบำรอบกองไฟในงานรื่นเริง ยังถือเป็นเอกลักษณ์อย่างหนึ่ง หากได้รับชมสักครั้ง จะทำให้อยากขยับมือเท้าไปตามจังหวะเสียงกอง ด้วยจังหวะเสียงกองที่เร้าใจ และความสามารถของนักระบำ ที่สามารถแสดงการระบำหน้าท้องได้อย่างน่ามอง ดังนั้นในช่วงเทศกาลปีใหม่จึงนิยมจัดกิจกรรมเต้นระบำนี้ ไว้ต้อนรับนักท่องเที่ยว ให้ได้ชมศิลปะและการแสดง ระบำหน้าท้องของชาวอียิปต์เพื่อเป็นประสบการณ์ที่แปลกใหม่ ของนักท่องเที่ยวที่มาเยือนประเทศอียิปต์ เทศกาลปีใหม่ปีนี้ หากใครยังไม่มีจุดหมายปลายทาง สำหรับไปฉลองเทศกาลปีใหม่ ประเทศอียิปต์เป็นอีกจุดหมายหนึ่งที่น่าไป เพราะเป็นดินแดนแห่งอารยธรรมมายาวนาน ทั้งด้านวัฒนธรรมอียิปต์โบราณ สถาปัตยกรรมสิ่งก่อสร้าง เป็นต้น เชื่อว่าจะเป็นปีใหม่อีกหนึ่งครั้ง ที่เป็นประสบการณ์สุดประทับใจของคุณ แต่ที่สำคัญไปที่ไหนก็ให้ระวังเรื่องของโควิด-19 ให้ดีด้วย