วัดไทยมีมากเกินไป แต่ละวัดก็ใช้เนื้อที่มากสำหรับสร้างวัด ทำให้ที่ดินสำหรับผลิตผลทางเศรษฐกิจสิ้นเปลืองไปโดยไม่สมควร พระก็มีมากเกินไป ทำให้เป็นภาระแก่ประชาชนมาก ไม่เหมือนวัดคริสต์และบาดหลวง.
เอากันอย่างนั้นเลยเชียวหรือ ?
วัดนั้นเป็นศาสนสถานหรือศาสนจักรเป็นสมบัติของสาธารณชน ทุกคนเป็นเจ้าของวัดนั้น ๆ เพราะใช้ร่วมกันเหมือนกับสถานที่ราชการของฝ่ายอาณาจักร เป็นสมบัติของชาติบ้านเมือง จำนวนวัดเพิ่มขึ้นตามสัดส่วนของประชากรและประชาคมที่เพิ่มขึ้นเพื่อตอบสนองความต้องการทางสังคมที่กระจายออกไปมากขึ้นทุกที
เมื่อเราเทียบตามสถิติจำนวนประชากรกับพระสงฆ์แล้ว จำนวนพระกลับน้อยอย่างน่าวิตก ปัจจุบันวัดต่างจังหวัดเป็นอันมาก ที่พระจำพรรษาไม่ครบ ชาวบ้านต้องการทำบุญต้องเที่ยวนิมนต์พระกันหลาย ๆ วัดจึงจะได้ครบตามที่ต้องการ จำนวนพระในเมืองไทยนั้นเราเคยพูดกันมานานแล้วว่าประมาณ ๓๐๐,๐๐๐ รูป อันเป็นสถิติภายในพรรษา ปัจจุบันก็คงเป็นอย่างนั้นอยู่ (หรือไม่) ทั้ง ๆ ที่ประชาชนได้เพิ่มขึ้นไป เป็นอันมากภาระในการบำรุงนั้น เมื่อเราเปรียบกับจำนวนประชากรแล้วจะพบว่าชาวบ้านประมาณ ๒๐๐ คน รับภาระในการบำรุงพระเพียง ๑ รูป เป็นงานที่ผู้มีศรัทธาและเห็นประโยชน์ในด้านนี้จะไม่มีความรู้สึกว่าหนักอะไรเลย
ในด้านที่ดินซึ่งเสียผลในด้านผลิตกรรมทางเกษตรเป็นต้นนั้น เมื่อวัดเป็นสาธารณสถานทางศาสนาเป็นสมบัติของคนในชาติ จึงไม่มีความจำเป็นอะไรที่จะพูดกัน เพราะความเป็นชาตินั้นหาได้มีเฉพาะที่ทำกินเพียงอย่างเดียวไม่ เราต้องสร้างบ้าน ป่าสงวน สถานที่ทางศาสนา ราชการ ที่พักผ่อนหย่อนใจเป็นต้น
วัดมีลักษณะของศาสนาสถาน เป็นได้ทั้งที่พักผ่อน ที่ประชุม สถานศึกษา
จึงไม่น่าจะมาพูดในประเด็นนี้
ส่วนเรื่องวัดคริสต์ศาสนานั้น สำหรับเมืองไทยแล้วใช่ เพราะคนไทยนับถือคริสต์ไม่เกิน ๓ แสนคน (ข้อมูลเก่า) ทั่วประเทศ หากต้องการจะเปรียบเทียบจริง ๆ แล้วลองอ่านประวัติศาสตร์ของฝรั่งเศส ก่อนการปฏิวัติสมัยพระเจ้าหลุยส์ที่ ๑๖ ดูเถิด จะทราบว่าอะไรเป็นอะไรหรือจะดูประวัติศาสตร์ของประเทศยุโรปยุคกลางก็จะเข้าใจดียิ่งขึ้น.
