ผ้าห่มพระพุทธรูป-พระเจดีย์ ก็คือการถวายผ้าเป็นพุทธบูชา มักจะเป็นผ้าที่ปราณีต ประดับอย่างสวยงาม สำหรับนำไปห่มพระพุทธรูป พระเจดีย์
การถวายผ้าห่มแด่พระพุทธรูป มักจะถวายในช่วงหลังออกพรรษา คือถวายผ้ากฐิน แต่ก็ไม่แน่นอนเสมอไป แล้วแต่วัดนั้น ๆ จะเปิดโอกาสให้ถวาย ส่วนการถวายผ้าห่มพระเจดีย์ก็เช่นกัน อาจจะมีการจัดเป็นเทศกาล หรือบางวัดเจ้าภาพมาเวลาไหนก็ถวายได้เลย อย่างวัดพระธาตุพนม ทราบว่าสามารถเป็นเจ้าภาพห่มได้เรื่อย ๆ แต่บางวัด ปีหนึ่งจัดครั้งหนึ่ง ต้องติดตามข่าวสารจากวัดนั้น ๆ ครับ
ยัคเฆ ภันเต สังโฆ ปะฏิชานาตุ, มะยัง ภันเต, อิมัง วัตถัง, สะปะริวารัง, พุทธัสสะ, ปูชะนัตถายะ, สังฆัสสะ, นิยยาเทมะ, สาธุ โน ภันเต, อะยัง, อิมินา วัตเถนะ, พุทธัสสะ, ปูชา, อัมหากัญเจวะ, มาตาปิตุอาทีนัญจะ, ปิยะชะนานัง, ทีฆะรัตตัง, หิตายะ, สุขายะ, สังวัตตะตุ.
ข้าแต่พระสงฆ์ผู้เจริญ, ขอพระสงฆ์จงรับทราบ, ข้าพเจ้าทั้งหลาย, ขอมอบถวายผ้าผืนนี้, พร้องกับของบริวาร, แก่สงฆ์, เพื่อเป็นพุทธบูชา, ขอการบูชาพระพุทธเจ้าด้วยผ้าผืนนี้, ของข้าพเจ้าทั้งหลาย, จงเป็นไปเพื่อประโยชน์, เพื่อความสุข, แก่ข้าพเจ้าทั้งหลายด้วย, แก่ปิยชนทั้งหลาย, มีมารดาบิดาเป็นต้นด้วย, ตลอดกาลนานเทอญ.
หมายเหตุ : ถ้าผ้าห่มที่ถวายพระพุทธรูป พระเจดีย์เป็นผ้าจีวร พึงใช้คำว่า จีวะรัง แทน วัตถัง, จีวะเรนะ แทน วัตเถนะ
การถวายผ้าห่มพระพุทธรูป-พระเจดีย์ เป็นพุทธบูชานั้น เชื่อว่ามีอานิสงส์มาก เหมือนดังได้ถวายผ้าห่มแด่พระพุทธเจ้า (จริง ๆ ก็อาจจะไม่เหมือนนะ เพราะผ้าถวายแด่พระพุทธเจ้าจริง ๆ พระองค์ทรงนำใช้ แต่ถวายผ้าห่มพระพุทธรูป-พระเจดีย์ ถวายไว้อย่างไรก็อยู่อย่างนั้น ) เป็นอันว่าทำด้วยจิตเลื่อมใส เป็นพุทธบูชา เชื่อว่าอานิสงส์นั้นงาม เป็นต้นว่า
