ฉายาพระ หรือ ชื่อฉายา คือ ชื่อที่พระอุปัชฌาย์ตั้งให้เป็นภาษาบาลีเมื่ออุปสมบท เพราะในพิธีอุปสมบทจะต้องสวดประกาศข้อความที่เรียกว่า “กรรมวาจา” เป็นภาษาบาลี และข้อความในกรรมวาจานั้นต้องระบุชื่อผู้บวชเป็นภาษาบาลีด้วย ดังนั้นพระอุปัชฌายะจึงต้องตั้งชื่อให้ใหม่เป็นภาษาบาลี
“ฉายาพระ” อาจเขียนได้ 2 แบบ คือ
๑ เขียนแบบบาลีบาลี หรือที่อาจพูดให้เข้าใจง่ายๆ ว่า “เขียนแบบมีจุดล่างจุดบน”
เช่นฉายาหลวงพ่อวิริยังค์ว่า “สิรินฺธโร” อ่านว่า สิ-ริน-ทะ-โร
มีจุดใต้ นฺ บังคับให้ นฺ เป็นตัวสะกดและไม่ต้องออกเสียง
ถ้าเขียนเป็น “สิรินธโร” ไม่มีจุดใต้ น ต้องอ่านว่า สิ-ริ-นะ-ทะ-โร ซึ่งไม่ใช่คำที่ถูกต้อง
เขียนแบบมีจุดล่างจุดบนนี้เป็นแบบที่คณะสงฆ์นิยมใช้ทั่วไป
๒ เขียนแบบบาลีไทย หรือแบบเขียนคำอ่าน หรือที่อาจพูดให้เข้าใจง่ายๆ ว่า “เขียนแบบมีไม้หันอากาศมีสระอะ” (ไม่ต้องใส่จุดล่างจุดบน)
เช่นฉายาหลวงปู่มั่นว่า “ภูริทัตโต” อ่านแบบคำไทยว่า พู-ริ-ทัด-โต
ถ้าเขียนแบบนี้ก็ไม่ต้องใส่จุดล่างจุดบน คือไม่ต้องเขียนเป็น “ภูริทัตฺโต” มีจุดใต้ ตฺ เพราะ -ทัต- เป็นการเขียนแบบคำอ่านอยู่แล้ว จึงไม่ต้องใส่จุดใต้ ตฺ มาทำหน้าที่เป็นตัวสะกดอีกแล้ว
ที่มา : http://dhamma.serichon.us/2018/05/17/ฉายาพระ-ช่วยกันเขียนให้
ฉายาพระเกจิ ที่มักอ่านผิด
- ธมฺมวิตกฺโก ภิกฺขุ คำอ่านที่ถูกต้องคือ ทำ-มะ-วิ-ตัก-โก
- หลวงพ่อกวย ชุตินฺธโร คำอ่านที่ถูกต้องคือ ชุ-ติน-ทะ-โร
- หลวงปู่สี ฉนฺทสิริ คำอ่านที่ถูกต้องคือ ฉัน-ทะ-สิ-ริ
- หลวงพ่อผาง จิตฺตคุตฺโต คำอ่านที่ถูกต้องคือ จิด-ตะ-คุด-โต
จะมีการอัพเดทเรื่อย ๆ
